Yurtdışı müteahhitlik sektörü yeni pazar arayışında

TMB'nin İnşaat Sektörü Analizi Raporu'nun Nisan 2022 sayısı "Salgın Bitmeden Bu Kez de Yanı Başımızda Savaş" başlığıyla yayımlandı.

Raporda, yüksek kırılganlık içinde bulunan sektörde, yatırım hızında düşüş ve artan girdi maliyetleri sorunuyla birlikte faaliyetlerin yeniden durma noktasına geldiğine dikkat çekilerek, "Bu yılın ilk çeyrek döneminde maliyet yükünün yanı sıra sert mevsim koşullarının da olumsuz etkisi izlenirken yılın geri kalanı için Ukrayna savaşı, sektörün hem yurtiçi hem de yurtdışı projeleri üzerinde büyük belirsizlik ve riskler oluşturdu" değerlendirmesinde bulunuldu.

Savaşla yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde bölgesel kayıp yaşanmasının kaçınılmaz göründüğüne işaret edilen raporda, sektörün mevcut pazarlarda daha aktif olması ve yeni pazar arayışını hızlandırması gerektiği vurgulandı. Raporda, dış politikada yaşanan ısınmayla 30-31 Mart'ta Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu ve TMB işbirliğinde BAE'ye düzenlenen müteahhitlik heyeti ziyareti anımsatılarak, "Ülkede salgın nedeniyle durdurulan projelerin hayata geçirilmesi sürecinde BAE yetkililerince Türk müteahhitlerle çalışmak arzusunda oldukları belirtilmiştir. Bölgedeki bir diğer önemli pazarımız olan Suudi Arabistan ile de benzer bir sürecin başlaması sektörün deneyiminin yüksek olduğu bu coğrafyada firmalarımızın faaliyetlerinin artırılması açısından önem taşımaktadır" ifadeleri kullanıldı.

İLK ÇEYREKTE 3.1 MİLYAR DOLARLIK İŞ HACMİNE ULAŞILDI

Raporda, Türk müteahhitlerinin, bu yılın ilk çeyreğinde 74 projeyle 3.1 milyar dolarlık yeni iş hacmine ulaştığı bilgisi verilirken böylece inşaat sektörünün ilk kez 1972 yılında Libya ile yurtdışı pazara açılmasından bu yana ulaştığı uluslararası proje portföyü büyüklüğünün 131 ülkede üstlenilen 11 bin 211 projeyle toplam 457.1 milyar dolara ulaştığı aktarıldı.

Rusya pazarında yaşanabilecek sorunlara da dikkati çekilen raporda, şunlar kaydedildi:

"Firmalarımızın, Rusya-Ukrayna krizi nedeniyle Rusya'da, Avrupa ve ABD'nin ekonomik yaptırımlarının Rus ekonomisi, yurtdışına para transferi ve ticari işlemler üzerindeki olumsuz etkileri, rubledeki değer kaybı nedeniyle ruble cinsinden yapılmış sözleşmelerde yaşanabilecek sıkıntılar, boykot veya yaptırımlar nedeniyle başta lojistik olmak üzere çeşitli mal ve hizmet tedarikinde zorluklar, ülkede gündeme gelecek yeni alt ve üstyapı işleri için Türk bankalarının da teminat mektubu verme hususunda hassasiyet gösterebilecekleri gibi birçok sorunla karşılaşabileceği değerlendirilmektedir."

Ukrayna'da yaklaşık 3 milyar dolar tutarında devam eden proje bulunduğu belirtilen raporda, "Yaşanmakta olan savaş çerçevesinde sektörün Ukrayna'da şantiyelerin uzun süreli durması, hak edişlerin tahsil edilememesi nedeniyle nakit akışlarının bozulması ve finansman ihtiyacı, şantiyelerin tahrip olması, şantiyelerde bulunan malzeme, ekipman ve iş makinelerinin zarar görmesi, teminat mektubu temininde zorluklar gibi sorunlarla karşılaşabilecekleri öngörülmektedir" ifadelerine yer verildi.

Raporda, inşaat sektörünün istihdam içindeki payında düşüş yaşandığı aktarılarak, yurtdışı projelerde istihdam edilen Türk iş gücü sayısının 35 bin seviyesinden 100 bine çıkarılması hedefi kapsamında TBM'nin, söz konusu iş gücüne yönelik gelir vergisi muafiyeti talep ettiğinin altı çizildi.