'Venezuela’nın iklimi buğday üretimine uygun değil'

Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım www.tarimdunyasi.net isimli sitede kaleme aldığı yazıda "Venezuela, buğday üretimi ile bilinen bir ülke değil. Buğday ithal ediyor. Bu da yetmiyor ciddi miktarda un ithalatı yapıyor. 2021 verileri ile bu ülkenin buğday ithalatı 193 milyon dolar. Bunun yüzde 51’ini Amerika Birleşik Devletleri’nden yüzde 49’unu Kanada’dan gerçekleştirdi. Un ithalatının yüzde 58’i Türkiye’den" ifadesini kullandı.

Yıldırım, "Son yıllarda Venezuela ile Türkiye arasında tarihte görülmemiş yakın ilişkilere tanıklık ediyoruz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2018 yılında bu ülkeyi ziyareti, pandemi döneminde yapılan sağlık yardımları, geçen hafta Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun Türkiye ziyareti ile çok sayıda anlaşma imzalandığı açıklandı.

Yıldırım yazısında şu ifadeleri kullandı:

"Önce bir hatırlatma yapalım. Bundan yaklaşık iki yıl önce Venezuela’dan peynir ithalatı gündeme gelmişti. Dünya peynir üretiminde Venezuela’nın adı bile geçmezken Türkiye’de aylarca bu ülkeden yapılacak peynir ithalatı tartışıldı. Sonuçta böyle bir ithalat olmadı. İthal edilecek peynir yoktu zaten.

Bugünlerde de Venezuela’da buğday üretimi yapılması gündemde. Türkiye bu ülkede buğday üretimi yapacakmış. Açıklamayı yapan da Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci. Bakan Kirişci’nin açıklamalarına göre buğday üretmemizi isteyen Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro.

Maduro, bu ülkede üretilecek buğdayın yüzde 30’unu kendilerine verilmesini, yüzde 70’inin Türkiye’ye getirebileceğini söylemiş.

Venezuela’da buğday üretimi var mı? Üretim ne kadar? Bu konularda sağlıklı bir bilgi yok. Venezuela’da buğday üretmek ülkenin gündemine oturdu. Bir yandan “buğday sorunumuz yok biz kendi kendimize yetecek buğdayı üretiyoruz” deniliyor bir yandan başka ülkelerde buğday üretimi veya ithalatı için sonu gelmeyen arayışlar devam ediyor."

BUĞDAY ÜRETİMİNE UYGUN İKLİM YOK

Ali Ekber Yıldırım'ın yazısında, "Venezuela’da buğday üretimi bu kadar tartışılınca öncelikle Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığının Venezuela ülke sunumu, raporları, ürün matrisleri, müşavirlik raporlarını satır satır okudum. Bu raporların hiç birinde Venezuela’da buğday üretimine ilişkin bir bilgi, yönlendirme yok.

Bununla yetinmeyerek bu ülke ile ticaret yapan, gıda ürünleri, un ihracatı yapan özel sektör firmalarının temsilcileriyle görüştüm. Aldığım bilgilere göre ülkenin iklimi, toprağı buğday üretimine uygun değil. Geçmişte buğday üretimi için bazı çalışmalar yapılmış. Fakat ülkenin coğrafyası, iklimi buğday üretimine uygun olmadığı için bu üretim istenilen verimlilikte gerçekleştirilememiş" ifadeleri dikkat çekti.

Yıldırım, "Venezuela dünyada buğday üretimi ile bilinen bir ülke değil. Buğday ithal ediyor. Bu da yetmiyor ciddi miktarda un ithalatı yapıyor. 2021 verileri ile bu ülkenin buğday ithalatı 193 milyon dolar. Bunun yüzde 51’ini Amerika Birleşik Devletleri’nden yüzde 49’unu Kanada’dan gerçekleştirdi" verisini paylaştı.

UN İTHALATININ YÜZDE 58’İ TÜRKİYE’DEN

Sadece buğday ithal etmekle yetinmeyen Venezuela, un ithalatı da yapıyor. Ticaret Bakanlığının 2021 verilerine göre 81 milyon dolarlık un ithalatının yüzde 58’i Türkiye’den, yüzde 29’u Brezilya’dan ve yüzde 7,4’ü de Kolombiya’dan gerçekleştirildi.

Yapılan denemeler ve çalışmalar sonucunda buğday üretiminde istenen verim alınamayan Venezuela’da diyelim ki gerekli şartlar sağlandı ve buğday üretimi yapıldı. Burada üretilen buğdayı Türkiye’ye getirmenin maliyeti de çok yüksek olacaktır.

Un ithalatının yüzde 58’ini karşıladığımız Venezuela’da buğday üretip Türkiye’ye getireceğiz ve un yaparak tekrar bu ülkeye satacağız. Bu hem ekonomik hem de ekolojik olarak mümkün değil. Ekolojik olarak mümkün değil çünkü ülkenin iklimi uygun değil. Ekonomik olarak mümkün değil çünkü ürünün oradan Türkiye’ye taşınması ve tekrar ihraç edilmesi çok büyük maliyet.

TARIM VE GIDA ÜRÜNLERİNDE İTHALAT VE İHRACAT POTANSİYELİ

Ticaret Bakanlığının raporları ve ülke sunumlarına göre, Türkiye, Venezuela’ya ağırlıklı olarak gıda (un, makarna, bakliyat, sıvı yağ, bisküvi-çikolata vb.), kozmetik (sabun, diş macunu, şampuan, temizlik maddeleri vb.), gübre, otomotiv (lastik, akü, madeni yağ vb.), tekstil, ilaç vb. ürünler ihraç ediyor.

Bu ülkeden ithal ettiğimiz ürünler arasında; hurda, alüminyum, metil alkol gibi ürünler var.

Bakanlık verileri Venezuela’ya tarım ve gıda sektörünün tavuk, süt tozu, bakliyat, kabuklu ve kuru meyveler, un, yemeklik yağ, zeytin, makarna, bisküvi-çikolata, konserve ve benzeri ürünler için potansiyel olduğuna vurgu yapıyor. Ayrıca tarım makineleri için de potansiyel pazar olarak görülüyor.

Venezuela’dan ithalatı yapılabilecek potansiyel ürünler arasında ise deniz ürünlerinden, sardalya, ton balığı, karides, tarım ve gıda ürünlerinden ise kahve, kakao, susam, tropikal meyveler sayılıyor. Buğday yok.

VENEZUELA EKONOMİSİ VE TARIM

Nüfusu 28 milyon civarında olan Venezuela, Güney Amerika’nın en büyük 13. ekonomisi. Ülkenin ekonomisi büyük ölçüde zengin petrol rezervlerine dayanıyor. Doğal gaz, demir, altın gibi madenleri var. Ülke topraklarının yüzde 52’si orman alanlarından oluşuyor.

Ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası 2021 yılında 46,5 milyar dolar, 2022’de 49.9 milyar dolar olması bekleniyor. Kişi başına düşen milli gelir 1686 dolar.

Ülke ekonomisi 2014 yılından beri küçülüyor. Gayri Safi Yurtiçi Hasılası 300 milyar dolarlardan 50 milyar doların altına indi. Kişi başına geliri dörtte bire geriledi.

Tarım, ormancılık ve balıkçılık açısından bakıldığında; toplam işgücünün yüzde 7’si tarım sektöründe çalışıyor. Tarıma elverişli 30 milyon hektara yakın bir alana sahip. Ormancılık ürünleri üretimine açık alan ise 16 milyon hektar. Ülkenin 600 bin kilometrekarelik bir deniz alanı balıkçılık yapmaya uygun. Başlıca ürünleri: tropikal meyveler, kahve, kako, mısır, prinç, sorgum, susam, şeker kamışı ve sebzeler ile et, süt, yumurta, balık.

DIŞ TİCARET AÇIĞI VERİYORUZ

Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Venezuela, 2021 yılında 3 milyar dolarlık (yüzde 32 azalan) ihracatla dünyada 119. sırada, 7 milyar dolarlık (yüzde 5 artan) ithalatla dünyada 117. sırada yer alıyor.

Türkiye ile olan ticaretine bakıldığında, Türkiye’nin 2021 yılında bu ülkeye ihracatı 300 milyon dolar. Bir önceki yıla göre yüzde 27 artış var. 2021 yılında ülkenin toplam ihracatında Türkiye’nin payı binde 1 ile 88. sırada. Aynı dönemde bu ülkeden ithalat ise 551 milyon dolar oldu. Türkiye’nin Venezuela’dan ithalatı 2021’de 2020 yılına göre yüzde 792 arttı. Venezuela ile ticarette Türkiye’nin 252 milyon dolar dış ticaret açığı var.