Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol: 'Bu kış faturalar artabilir'

Tom Espiner | BBC News Ekonomi Muhabiri

Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, enerji fiyatlarında bu kış büyük bir artış görülebileceği uyarısında bulundu.

Birol Çin ekonomisinin hızla toparlanması ve kışın sert geçmesi durumunda doğalgaz fiyatlarında gerçekleşebilecek artışın tüketicileri zor duruma düşürebileceğini belirtti.

Hükümetlerin bu durumda hanelere destek vermek zorunda kalabileceğini söyleyen Birol, bu yüzden enerji tasarrufu ve yenilenebilir enerjiye odaklanılması gerektiğini vurguladı.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından doğalgaz fiyatlarında büyük bir artış gerçekleşmiş, dünya genelinde doğalgaz ve elektrik faturaları yükselmişti.

BBC’ye konuşan Birol, Avrupa’daki hükümetlerin bu süreçte “stratejik hatalar yaptığını” söyledi.

Bunların arasında enerji için Rusya’ya fazlasıyla bağımlı olmak ve dış politikanın kısa vadeli ticari çıkarlara göre belirlenmesi olduğunu belirtti.

Çin ekonomisinin büyüme hızı yıllardır azalma trendinde olsa da Covid-19 pandemisine yönelik önlemlerin geçen yıl kaldırılmasının ardından ekonomi bir canlanma yaşıyor.

Yine de derecelendirme kuruluşları Çin ekonomisinde dair büyüme öngörülerini düşürüyor.

“Çin ekonomisinin ne kadar güçlü bir sıçrama yaşayacağını bilemiyoruz” diyen Birol, bu kış pek çok ülkede elektrik kesintisi yaşanmasının ihtimaller dahilinde olduğunu da ekledi.

Yeni petrol ve gaz sahaları

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, yeni petrol ve doğalgaz sahaları bulmaya yönelik girişimleri hızlandırdı.

Yalnızca İngiltere’de, Kuzey Denizi’nde 100’den fazla sondaj başvurusu yapıldı.

Bilim insanları ise daha fazla fosil yakıt üretiminin, küresel ısınmayı sınırlandırmaya yönelik vaatlerle çeliştiği uyarısında bulunuyor.

Uzmanlar ısınmanın 1,5 dereceyle sınırlandırılması için yeni fosil yakıt projelerinin hayata geçirilmemesi gerektiğini vurguluyor.

Fatih Birol da “Dünya iklim değişikliği konusunda ciddiyse önümüzdeki yıllarda gaz ve petrol tüketimimizi ciddi oranda azaltmamız gerekecek” diyor.

Tüketimin azaltılması durumunda mevcut sahaların yeterli olacağını belirten Birol, fosil yakıt şirketlerinin kâr etmesiyle bir sorunu olmadığını söylüyor ve ekliyor:

“Fakat hem ‘Şirketimin günlük petrol üretimimi 4 milyon varil artıracağım’ hem de ‘Şirketimin stratejisi Paris İklim Anlaşması’yla uyumludur’ diyemezsiniz.

“Bu ikisi birbiriyle zıttır, burada bir sorun vardır.”

İngiliz hükümeti, Kuzey Denizi’nde 500 milyon varillik potansiyele sahip Rosebank sahasında üretim yapılmasını birkaç hafta içinde onaylayabilir.

Bu konuda sorular yönelttiğimiz İngiliz hükümetinin bir sözcüsü, İngiltere’nin 2050’ye kadar net sıfır karbon salımı sözüne sadık olduklarını, İngiltere’nin diğer G7 ülkelerinden daha hızlı bir şekilde karbon salımını azalttığını söyledi ve ekledi:

“Temiz enerjiye geçiş bir gecede olmuyor. Bu yüzden önümüzdeki on yıllarda petrol ve doğalgaz kullanmaya devam edeceğiz. Bu, İklim Değişikliği Komitesi’nin de kabul ettiği bir durum.”