TOKİ’den alınan binlerce konut ve işyeri için ödeme yapılamadı

Sayıştay’ın Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) 2023 Yılı Denetim Raporu’na göre, idareden konut ve işyeri satın alan şahısların taksitlerini zamanında ödememesi nedeniyle, ödenmeyen taksit sayıları ve bunlara ilişkin tutarlarda artış gözlendi.

İdarenin konut ve işyeri satışından doğan ödenmeyen taksitlere ait takip ve tahsilat işlemlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirmediği tespit edildi. Taşınmaz alan ve ödemelerde temerrüde düşen alıcılar hakkındaki verileri inceleyen Sayıştay, şu değerlendirmede bulundu:

ZAMANINDA ÖDENMEDİ

“Taşınmaz alan ve ödemelerde temerrüde düşen alıcılar hakkında ilgili birimden alınan veriler incelendiğinde; 10 ve üzeri ödenmeyen taksit sayısı olan 6 bin 788 adet taşınmaz olduğu ve bu taşınmazlara ait ödenmeyen toplam tutarın 258 milyon 91 bin 854,04 TL’ye ulaştığı; 15 ve üzeri ödenmeyen taksit sayısı olan 4 bin 428 adet taşınmaz olduğu ve bu taşınmazlara ait ödenmeyen toplam tutarın 207 milyon 714 bin 371,50 TL’ye ulaştığı; 20 ve üzeri ödenmeyen taksit sayısı olan 3 bin 139 adet taşınmaz olduğu ve bu taşınmazlara ait ödenmeyen toplam tutarın 169 milyon 442 bin 789,82 TL’ye ulaştığı; 25 ve üzeri ödenmeyen taksit sayısı olan 2 bin 358 adet taşınmaz olduğu ve bu taşınmazlara ait ödenmeyen toplam tutarın 142 milyon 913 bin 514,24 TL’ye ulaştığı ve son olarak 30 ve üzeri ödenmeyen taksit sayısına bağlı bin 887 adet taşınmaz olduğu ve bu taşınmazlara ait ödenmeyen toplam tutarın ise 118 milyon 638 bin 27,85 TL’ye ulaştığı görülmektedir.”

Sayıştay, idareden konut ve işyeri satın alan şahısların taksitlerini zamanında ödememesi nedeniyle meydana gelen ve uzun zamandır hareket görmeyen konut ve işyeri satışı kaynaklı alacakların takibinin daha sağlıklı yapılarak, ilgili birimlerle koordinasyon sağlanıp mahiyetinin araştırılıp, tahsil edilmesi ve gerekli hukuki önlemlerin zamanında alınmasını önerdi.

BELEDİYE ALACAKLARI 

TOKİ, bazı belediyelerden alacaklarını da tahsil edemedi. Uşak Belediyesi ile idare arasında Kasım 2017’de protokol imzalandı. 96 işyerinin 33.5 milyon TL bedel üzerinden Uşak Belediyesi’ne satışı yapıldı. Belediyenin 4.8 milyon TL bedelli 32 adet vadesi geçmiş taksit borcu bulunuyor. Trabzon Ortahisar Belediyesi ile 2015 yılında protokol imzalandı. Belediyenin 70.7 milyon TL 58 adet vadesi geçmiş taksit borcu var. Kars Belediyesi ile 2010 yılında imzalanan protokol kapsamında 350 bin 75 TL tutarında 3 adet vadesi geçmiş taksit borcu bulunuyor. Esenler Belediyesi ile 2012 yılında konut satışına yönelik protokol imzalandı. Belediyenin 6.1 milyon TL borcu var. Ağrı Belediyesi ile 2019 yılında imzalanan protokol kapsamında 1.1 milyon TL 22 adet vadesi geçmiş taksit borcu bulunuyor.  

217 YURT, 998 CAMİ

TOKİ, 2003 ile 2023 yılları arasında kendi inşa ettikleri ve protokol kapsamında yaptırılanlarla birlikte toplam 39 bin 383 sosyal donatı yaptı. Bu kapsamda bin 424 okul, 26 üniversite, 997 spor salonu, 217 yurt, 270 hastane, 100 sağlık ocağı, 2 bin 166 ticari işyeri, 47 kütüphane, 998 cami, 376 kamu hizmet binası, 21 stadyum, 188 millet bahçesi, 10 bin 814 sanayi siteleri (işyeri) yapıldı.  

TOKİ’nin kısa vadeli ticari alacaklarının toplamı 82.2 milyar TL. Bunun 33.5 milyar TL’si kurum ve kuruluşlardan olan alacaklardan oluşuyor. Kurumun uzun vadeli ticari alacaklarının toplamı ise 95.1 milyar TL’ye ulaşıyor.