TL’deki değer kazancına rağmen belirgin kayıp sürüyor

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati dün NTV yayınında Merkez Bankası (TCMB) ya da Hazine üzerinden neden müdahalede bulundunuz diye soranlara cevap olarak, Türkiye'nin bu enstrümanları kullanmayacak kadar beceriksiz bir ülke olmadığını, ihtiyaç olan her türlü enstrümanın kullanılacağını söyledi.

Nebati, "Yeni tedbir paketleriyle piyasayı öylesine şaşırtacağız" dedi ve son üç ayda Türkiye'deki psikolojiyi karamsarlığa dönüştürenlerin "kaçacak yer bulamayacaklarını" söyledi.

Dolar/TL'de 18.4 tarihi rekorunda köpük olduğunu, köpüğün daha tam gitmediğini, yeni gitmeye başladığını da belirten Nebati, "Köpük daha tam gitmedi gitmeye başladı bir yere doğru gidiyoruz" dedi ve bir para biriminin bir diğer para birimine göre enflasyon farkı kadar değer değişimi yaşaması gerektiğini söyledi.

TCMB'NİN REZERVLERİ GERİLİYOR

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, TL'deki değer kaybını durdurmak için açıkladığı mevduata döviz koruması ile birlikte kamu bankaları agresif bir şekilde döviz satmaya başlarken aynı anda Merkez Bankası (TCMB) rezervleri de doğrudan müdahale olmamasına rağmen sert geriliyor.

TCMB verilerinde göre, bankanın net rezerleri geçen hafta 21 milyar dolardan 12 milyar dolara geriledi. Bu haftaki düşüş ise henüz tüm rakamlar bilinmediğinden henüz hesaplanamıyor. Ancak analitik bilanço verilerinden bankacıların yaptığı hesaplamalara göre, haftanın ilk iki gününde 6 milyar dolara yakın düşüşe işaret ediyor.

Bankacılar döviz satışlarında ayrıca kamu bankaları haricinde yönetimi kamuda yer alan bazı şirketleri de gördüklerini belirtiyorlar.

Dolar/TL 18.4 rekorundan sert düşüş ve ardından her iki yönlü sert dalgalanmalar yaşadı. Kur Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın açıklaması sonrasında en düşük 10.25 en yüksek 14.3885 seviyelerinden işlem gördü.

TL'DE KAYIP YÜZDE 27 CİVARINDA

TL, Erdoğan'ın Pazartesi günü kabine toplantısı sonrası açıkladığı desteklerde bir haftadan kısa sürede yüzde 80 değer kazancı yaşadı. TL'de dolar karşısında tarihte eşi nadir görülen bu denli sert değer kazancına rağmen yılbaşından beri kayıp yüzde 56'dan yüzde 27 civarına geriledi.

BİREYSEL KUR YÜKSELİŞİNDEN TL GETİRİ ALABİLECEK

Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni sistemin adını "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat" olarak açıkladı. Hazine'nin açıkladığı ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıca bu mevduat ürününe stopaj da uygulanmayacak.

TCMB'nin açıkladığı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine destek sağlayacağını, TL'ye dönüşümde dövizin TCMB tarafından satın alınacağını açıkladı. Böylece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla oldukça düşük tutarda olan kendine ait rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.

Nebati'nin verdiği bilgiye göre dün sabah itibarıyla kur korumalı TL mevduatına geçiş 10 milyar TL ve bu rakam "katlanarak" yükseliyor.

BİREYSELLERDE PANİK DURDU

Bankacılar sistemin yeni döviz alımlarını caydırdığını, panik havasını şu an için ortadan kaldırdığını, bunun da aralıksız devam eden tek yönlü bireysel döviz talebini kesmesi açısından olumlu olduğunu belirtiyor.

TL'deki sert değer kazancına rağmen yine de bir çok bankacı orta ve uzun vadeli süreçlerinin izlenmesi gerektiğine ve TL'de değer kaybı olması halinde Hazine üzerinde oluşabilecek risklerin büyüklüğüne dikkat çekiyor.

TCMB ayrıca şu ana kadar 1 Aralık'tan beri 5 kez piyasaya doğrudan müdahalede de bulundu. Bankanın sonuncusunu geçen hafta yaptığı doğrudan müdahaleler ile 6-10 milyar dolar arasında döviz satışı yaptığı hesaplanıyor. Bankacılar Botaş'a yapılan olası döviz satışları nedeniyle tam tutarı gecikmeli olarak hesaplayabiliyor. Ayrıca bugün saat 10.00'da 3 Aralık tarihli müdahale tutarının da açıklanması bekleniyor.

TCMB'nin dün açıkladığı veriler geçen hafta lokallerin döviz birikimlerini 13.6-17.1 bandından 6 milyar dolar artırdıklarını gösteriyor. Veriler bankanın net rezervlerinin geçen hafta itibarıyla 21 milyar dolardan 12 milyar dolara gerilediğini düşüşün bu hafta da devam edeceğini gösteriyor.

Öte yandan TCMB yeni swap anlaşmaları ile brüt rezervlere katkı sağlamayı sürdürmesi bekleniyor.