Temmuzda ücretlerin yüzde 40 artırılması beklenirken çarşıdaki fiyatlar bunu çoktan aştı

Milyonlarca memur ve emekliye altı aylık enflasyon farkının verileceği temmuz ayı yaklaşıyor. İktidar temsilcileri yüzde 43 dolaylarında zam yapılacağını ifade edip bunu “müjde” olarak sunarken, market fiyatlarına bakılınca yurttaşın mutfağındaki altı aylık farkın yüzde 100’leri bulduğu görülüyor.

ELEKTRİKTE YÜZDE 151

Cumhuriyet’in marketlerde düzenli aralıklarla takip ettiği ve artışlarını hesapladığı ürün fiyatlarına göre, örneğin 29 Aralık’ta 3.90 lira olan 1.5 litrelik su, bugün yüzde 60 zamla 6.25 liraya satılıyor. Benzer şekillerde, kilogramı 69 lira olan peynir yüzde 72’lik artışla 119 lira, 14 liralık iki litre ayran yüzde 71 zamla 24 lira, 42 liralık sucuk yüzde 102 zamla 85 lira, 2.5 liradan satılan ekmek ise yüzde 100 zamla 5 lira oldu. Aralık ayının son günlerinde 12.95 liradan satılan bir litrelik süt 26 Haziran’da 18.50 liraya yükselirken 50 gramı 13.90 lira olan Türk kahvesi 17.50 liraya, 5.95 lira olan bir litrelik kola 9.90 liraya satılıyor.

Bunun yanı sıra elektrik, doğalgaz ulaşım gibi temel ihtiyaçlar da yüzde 100’ün üzerinde zamlandı. Yurtiçi uçak tavan fiyatları 500 lira dan geçtiğimiz günlerde 990 liraya çıkarılırken, şehiriçi ulaşımda kullanılan tam aylık Akbil de 316 liradan 602 liraya çıktı. Yüksek kademedeki elektrik abonelerine yılbaşından bu yana yüzde 151 zam gelirken motorin ise 11.46 liradan 29.94 liraya çıktı.

Cumhuriyet’in yaptığı market fiyat listesine benzer bir takibi yaptıklarını söyleyen Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz de bu hesaplamalara göre altı aylık market enflasyonunun yüzde 85 civarında olduğunu belirtti. Temmuz ayında memurlara yapılacağı söylenen yüzde 40 civarındaki bir artışın bir sonraki ay sıfırlanacağını söyleyen Deniz şöyle devam etti:

KARTLAR DA YETMİYOR

“Çünkü markette zamlar durmuyor. Akaryakıt, elektrik gibi ana girdilerde bir indirime gidilmediği sürece zamlar gelmeye devam edecek. Sonbaharda öğrenciler gelecek, kira fiyatları da artacak. Yani çare ücretlere zam değil, çare hayat pahalılığını durdurmak olmalı. Yurttaş uzun bir süredir kredi kartı ile ayakta kalabiliyordu, biz bugünlerde bir araştırma üzerindeyiz ve görüyoruz ki kredi kartları da yetmiyor artık. Market fiyatlarına hiçbir şey yetmiyor.”

‘EK BÜTÇE KADAR ZAM VERİLMELİ’

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu Eş Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik, iktidarın ek bütçe teklifini hatırlatarak “Yıllık bütçenin yüzde 60-70’ini tekrar istiyorlar ama emekçiye yüzde 40 zam öneriyorlar” dedi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu ve toplu iş sözleşmesi masasının acilen ve daha demokratik katılımlarla toplanması gerektiğini vurgulayan Bozgeyik, şöyle devam etti: “Gıda ve ulaşıma gelen zammı görmüyorlar mı? Altı ayda yüzde 90 civarında oldu. Buna karşın bize yüzde 40 zam verecekler. Bu kabul edilemez. Hem asgari ücret hem diğer ücretler için acilen harekete geçilmelidir.”

Ayrıca memurun gelecek ay alacağı zamdan Türk-İş’in de sorumlu olduğunu söyleyen Bozgeyik, “Ücret tespit komisyonları daha geniş ve kapsayıcı olmalı. Asgari ücrette DİSK ve Hak-İş de katılmalı. Memur toplu sözleşmeleri için de aynı şey geçerli. Bugün memurun çektiği yoksullukta sorumluluk yüzde 7’ye imza atan sendikanın da omuzlarındadır. Bizim talebimiz 2023 beklenmeden 10 bin liraya yaklaşan açlık sınırı ile 20 bin liraya gelen yoksulluk sınırını gözeterek ücretlerin revize edilmesidir” diye konuştu.