Taleplerde düşüş sürüyor... Konut fiyatları Ruslara da pahalı geldi

Bu yılın başından itibaren yabancıların Türkiye'den konut satın alımındaki talepler düşmeye devam ediyor. Türkiye'de yabancıların konut alımı nisan ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50,3 oranında düşüş gösterdi. Nisan ayında 1272 konut satışı yapılan yabancılar, geçen yıl nisan ayında 2 bin 557 konut almıştı. Bu yıl 4 aylık toplamda yabancılar, Türkiye'de toplam 6 bin 957 konut satın aldı. Geçen yılın aynı döneminde 13 bin 483 olan yabancıya konut satışı yüzde 48,5 oranında düşüş yaşadı.

Yabancıların en çok konut satın aldığı İstanbul ve Antalya'da fiyatların ciddi düzeyde yükselmesi sebebiyle özellikle son dönemde en çok alım yapan Ruslar ve Ukraynalılar, Dubai başta olmak üzere farklı ülke ve şehirlere yöneldi. Fiyatların yükselmesinin yanı sıra vatandaşlık için en az 250 bin dolar olan gayrimenkul yatırım bedelinin 400 bin dolara çıkartılması da etkenlerden biri.

EN ÇOK SATIŞ ANTALYA'DAN

Uzun yıllardır İstanbul ile Türkiye'de yabancıların en çok rağbet gösterdiği il olan Antalya, 2024 yılı nisan ayı sonu itibarıyla İstanbul'u geride bıraktı. Ocak-nisan arasındaki dört ayda toplam 6 bin 957 konut satışının 2 bin 478'i Antalya'dan yapıldı. Antalya'da geçen sene aynı dönemde 5 bin 201 olan satış rakamı yüzde 52,4 oranında azaldı. Nisan ayında da Antalya 454 konut satışıyla yabancıların en çok ilgi gösterdiği şehir oldu. Geçen yıl nisan ayında 1024 olan konut satışına göre de yüzde 55,7 oranında düşüş görüldü.

Türkiye'de yabancıların en çok tercih ettiği ikinci kent olan İstanbul'da ise bu yılın ilk 4 ayında yabancıya 2 bin 460 konut satışı oldu. Geçen sene aynı dönemde 4 bin 395 konut satılan İstanbul'daki düşüş ise yüzde 44,1 oldu. Nisan ayında da ikinci sırada olan İstanbul'da 407 konut satın alan yabancılar, geçen sene nisanda ise 792 konut almıştı ve yüzde 48,7 oranında azalma gerçekleşti.

Antalya ve İstanbul'dan sonra Türkiye'de yabancıların ilk dört ayda en çok konut aldığı iller şöyle sıralanıyor; Mersin 662, Ankara 170, Bursa 163, Yalova 158, Kocaeli 111, Muğla 108, İzmir 106, Aydın 103.

RUSLAR 2,5 KAT AZALDI

Nisan ayında ülke uyruklarına göre, en fazla konut satışı sırasıyla 293 ile Rusya Federasyonu, 117 ile İran ve 91 ile Ukrayna vatandaşlarına yapıldı. 2022 yılı Şubat ayında başlayan Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında iki ülkeden de Türkiye'ye de ciddi göç yaşanmıştı. Özellikle Rusya'dan yaşanan göç sebepli Antalya'da konut fiyatları astronomik düzeylere yükselirken, fiyatların geldiği nokta artık Ruslara da pahalı gelmeye başladı. Geçen yıl nisan ayında 817 Rus konut alırken, bu yıl nisan ayında 293'e düştü. Dört aylık toplamda ise geçen sene 4 bin 32 konut alan Rus sayısı yaklaşık 2,5 kat düşüşle bu sene 1654'e geriledi.

Rusların Antalya'ya ilgisi azalırken, savaş sonrası kente yerleşen çok sayıda Rus aile de başta Dubai olmak üzere Sırbistan, Karadağ, Tayland gibi ülke veya şehirlere taşınmaya başladı. 2023 yılı sonu verilerine göre, Antalya'daki yerleşik yabancı sayısı 42 bin kişi azaldı, 167 binden 125 bine düştü.

YABANCILARIN PAYI YÜZDE 2'YE KADAR DÜŞTÜ

Helmann Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün, yabancılara satış adedinin toplam konut satışları içindeki payı 2022'de yüzde 4,6 iken, 2023'te yüzde 2,9'a, bu yıl ilk 4 ayda ise yüzde 2'ye düştüğünü söyledi. Özgün, “Bu orandan daha düşük bir payı en son yüzde 1,6 ile 2017'de görmüştük. Ocak-nisan dönemindeki yüzde 50'ye yaklaşan düşüş, sektörümüz ve Türkiye için çok ciddi bir gerileme. Yarı yarıya azalış görüyoruz. Buradaki ana etkenlerden biri yeni ekonomi politikalarıyla birlikte dolarda artış beklentisinin düşük olması ve enflasyonun önümüzdeki aydan itibaren gerilemeye başlayacağı beklentisi. Bu nedenle yabancılar yüksek getiri sağlamayacağını düşündüğü için konut yatırımından uzaklaştı. Geçen yıllarda Türk Lirası dolar karşısında hızlı değer kaybetmesine karşın konut fiyatları dolar bazında da artmıştı. Bir süredir konut fiyatlarındaki artış durdu, hatta bazı bölgelerde dolar bazında gerileme de var. Bu da yatırımcıları düşündüren sebepler arasında" dedi.

SATIN ALMA SÜREÇLERİNİN UZUN OLMASI DA ETKİLİYOR

Hem oturum hem de yatırım amaçlı alımlarda ise satışları azaltan nedenlerin başında satın alma süreçlerinin uzamasının geldiğini belirten Özgün, “Öte yandan gayrimenkul sektöründe tanıtım ve reklam bütçeleri inşaat yapımındaki ve arsa maliyetlerindeki yükseklik ve artış nedeniyle düştü. Bu da Türk şirketlerinin özellikle yurt dışındaki görünürlüğünün düşmesine neden oldu. Bize göre yatırımcıyı düşündüren nedenlerden biri de Türkiye'de mülteci ve yabancı ayrımının iyi yapılamaması. Burada uluslararası yatırımcılara daha özel uygulamalar olabilir veya özel birimler oluşturulabilir. Bürokratik engellerin azaltılması ve süreçlerin hızlanması satış adetlerine pozitif katkı sağlayacaktır" diye konuştu.