Sudan'daki kriz Arap sakızının tedarikini tehlikeye soktu

Sudan’daki çatışmalar, küresel çapta üretilen birçok ürünün bileşeninde yer alan Arap sakızının tedarikini tehlikeye soktu.

Sudan’da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında 15 Nisan’da başlayan çatışmalar ülkeyi ve bölgeyi büyük bir kaosa sürüklerken, küresel şirketler de bu durumdan etkilendi.

Sudan’da üretilen Arap sakızı ise bu anlamda öne çıkan bir ürün oldu.

Gazlı içeceklerden şekerleme ve kozmetiğe kadar geniş ürün yelpazesinde bileşen olan Arap sakızı ülkenin en çok talep gören ürünlerinden biri olarak öne çıkarken ülkedeki çatışmalar, küresel çapta üretilen birçok ürünün bileşeninde yer alan Arap sakızının tedarikini tehlikeye soktu.

Dünyanın önde gelen içecek şirketlerinden Coca Cola ve Pepsi’nin üretiminde kullanılan Arap sakızının tedariki risk altına girdi.

ARAP SAKIZI PEK ÇOK ÜRÜNDE KİLİT MADDE

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, konu ile ilgili yaptığı değerlendirmede Sudan’da yaşanan şiddetli çatışmalardan tüm dünyanın etkilenmesinin beklendiğini belirtti.

Ergezen, ”Pek çoğumuzun bilmediği Arap sakızı, Sudan için önemli. Dünyada üretilen Arap sakızı arzının yüzde 70’i Sudan’dan sağlanıyor. Buradaki çatışmalar nedeniyle tedarik zincirinde yaşanan sıkıntılar, Arap sakızı arzını durma noktasına getirdi” dedi.

KÜÇÜK ÖLÇEKLI ŞİRKETLER İÇİN ALARM

Arap sakızının gazlı içeceklerden kozmetiğe kadar bir çok sektörün en önemli ham maddelerinden biri olduğunu ifade eden Ergezen, ”Yani bugün içtiğimiz bir çok içecekte veya kullandığımız kozmetikte aslında Arap sakızı bulunuyor. Alternatifinin de oldukça kısıtlı olması, bu ürünün önemini ve haliyle Sudan’ın önemini, bu sektör için artırıyor. Şu anda bir çok kuruluş, alternatiflere yönelmiş durumda. Tabii ürünün arzı kesintiye uğrayınca, fiyatlarda da hızlı bir yükseliş görüldü. Aynı pandemi döneminde birçok üründe yaşandığı gibi” diye konuştu.

"YAKLAŞIK 6 AY DAHA ARZI KARŞILAYABİLİR"

Ergezen, devam eden çatışmalar nedeniyle ürün sevkiyatlarının durma noktasına geldiğini aktardı.

Bu kadar kritik ham madde arzı bulunan ülkede, çatışmaların bitirilmesi için bir çok ülkenin çaba gösterdiğini dile getiren Ergezen, “Mevcut Arap sakızı stoklarının yaklaşık 6 ay daha arzı karşılayabileceği belirtiliyor. Bu durumda Sudan’daki çatışmaların bu sürede bitirilememesi durumunda, dünyada bir çok şirket zor durumda kalabilir ve üretimlerini durdurmak noktasına gelebilir. Stokların kontrollü kullanılması amacıyla gazlı içecek üreticilerinin üretimlerini düşürmek veya alternatif tedarikçilere yönelmesi beklenebilir. Zaten kısa sürede artan fiyatlar, bu isteği gösteriyor” ifadelerini kullandı.

Ergezen, Arap sakızının en büyük talebini Pepsi ve Coca Cola gibi şirketlerin oluşturduğunu vurguladı.

”Küresel Arap sakızı üretiminin 120 bin ton olduğu belirtiliyor. Bunun ise yaklaşık 84 bin tonu Sudan tarafından üretiliyor. Toplam ekonomik değerinin ise 770 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor.” değerlendirmesinde bulunan Ergezen, “Arap sakızının küresel ticaret içerisindeki payı düşük görünse de kullanıldığı alanlar ve alternatifinin olmaması nedeniyle kritik ham madde grubunda” dedi.