Prof. Dr. Bülbül, Merkez Bankası’nın kararını değerlendirdi: Tutarlı değil

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından bugün yapılan açıklamaya göre; bir önceki yılın eylül ayında 2 milyar 335 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın aynı ayında 1 milyar 652 milyon dolar fazla verdi. Ekonomist Prof. Dr. Duran Bülbül, açıklamaların gerçeği yansıtmadığını, beklentilerle uyumlu olmadığını ve resmî istatistiklerle tutarlı olmadığını söyledi.

Yayınlanma: 11.11.2021 - 15:02

Güncelleme: 11.11.2021 - 15:38

TCMB, eylül ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Buna göre Türkiye, eylül ayında 1.65 milyar dolar cari fazla verirken yıllıklandırılmış cari açık 18.4 milyar dolara geriledi. Açıklamada ağustos ayındaki revize edilmiş 814 milyon dolarlık fazlaya ve bir önceki yılki 2,34 milyar dolarlık açığa kıyasla 1,65 milyar dolar olduğu belirtildi.

"RAKAMLAR MALİ VERİLERİ DOĞRULAMIYOR"

Ödemeler dengesine ilişkin Cumhuriyet.com.tr'ye konuşan Maliyeci ve Ekonomist Duran Bülbül, Merkez Bankası'nın açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını ve beklentilerle uyumlu olmadığını, resmî istatistiklerle tutarlı olmadığını söyledi. Bülbül'e göre; rakamlar, Merkez Bankası'nın kendi bilançolarını ve mali verilerini doğrulamıyor.

Bülbül, şunları kaydetti:

"Türkiye bu dönem itibariyle aylık cari fazla vermiş olsa bile bu fazla, döviz kurundaki artış nedeniyle ihracatın artması kaynaklı ve geçici olarak ortaya çıkmıştır. Bunun dışında, IMF’den gelen fonlarla da net hata ve noksan kalemiyle rezerv arttırılarak, muhasebe sistemiyle cari fazla verdirilmiştir. Dolayısıyla, yine dövizle borçlanmayla cari fazla ortaya çıkarılmıştır."

Bülbül, dolar kurundaki artış geçici olarak ihracatı arttırsa bile, ihracatı arttırmak için yapılan döviz kuru artışı, ara malı ithalatının maliyetini yükselterek, gelecekte cari açığın artmasına neden olacağını söyledi.

Bülbül son olarak, Merkez Bankası'nın bu hamlesinin perde arkasında, "Piyasaya olumlu bir etkide bulunma isteği" olduğunu söyledi.

BLOOMBERG MERKEZ BANKASI'NIN AÇIKLAMASINI YALANLADI

Öte yandan söz konu açıklamaya ilişkin bir haber hazırlayan Bloomberg, kendi anketindeki medyan tahminine göre, fazlalılığın "1,65 milyar dolar" yerine "1,25 milyar dolar" olduğunu öne sürdü. Bloomberg'e göre 12 aylık cari açık ise 18,4 milyar dolar ile daraldı.

Bloomberg, söz konusu iddiayı şu "temel bilgiler" ile savundu:

Hizmet ticareti dengesi, bir yıl önceki 1,75 milyar dolara kıyasla 3,67 milyar dolar fazla vererek, turizm ve diğer hizmetlerin Türkiye'nin dış dengelerinin iyileştirilmesindeki rolünü vurgulandı.
Mal ticaretindeki boşluk, Eylül 2020'deki 3,75 milyar dolarlık açıkla karşılaştırıldığında 1,02 milyar dolardı.
Resmi rezervler 5,59 milyar dolar artarken, net portföy girişleri 1,22 milyar dolara ulaştı.
Net hata ve noksan girişleri, yani bilinmeyen bir kaynaktan gelerek sınıflandırılan sermaye hareketleri, 1,76 milyar dolardı ve bu yıl şimdiye kadarki girişleri 13,5 milyar dolara çıktı.