Merkezi yönetim bütçesinde dev açık: 250 milyar TL'yi aştı!

Merkezi yönetim bütçe giderleri 2025 yılı mart ayında 1 trilyon 27,7 milyar TL, bütçe gelirleri ise 766,3 milyar TL olarak hesaplandı. Bu dönemde bütçe açığı 261,5 milyar TL olarak kaydedildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, faiz dışı bütçe giderleri 866,5 milyar TL ve faiz dışı açık ise 100,2 milyar TL oldu.

2025 yılı mart ayında merkezi yönetim bütçesi, geçen yılın aynı dönemine göre belirgin bir artış gösterdi. 2024 yılı mart ayında bütçe açığı 208 milyar 965 milyon TL iken, 2025 yılında bu rakam 261 milyar 466 milyon TL'ye yükseldi. Faiz dışı açık da geçen yılın aynı dönemine göre azalmış olsa da, yine de önemli bir artış görüldü.

Bütçe giderlerinde mart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48,3 oranında bir artış yaşandı. Aynı dönemde faiz hariç giderlerde ise yüzde 40,2'lik bir artış gözlemlendi. Merkezi yönetim bütçe gelirleri ise 2024 yılı mart ayına göre yüzde 58,4 oranında artarak 766 milyar 261 milyon TL oldu. Vergi gelirleri de aynı dönemde yüzde 53,4 oranında artış gösterdi.

TCMB 2024 YILINDA ZARAR ETTİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılına ait mali bilançosunu açıkladı. Merkez Bankası, 2024 yılında üst üste ikinci kez zarar açıkladı. Banka, 2023 yılında 818,2 milyar TL ile tarihinin en yüksek zararını açıklamıştı. 2024 yılı zararının, geçen yılki seviyeden daha düşük olmasına rağmen, TCMB'nin ikinci yıl boyunca zarar açıklamaya devam ettiğini gösteriyor.

Banka, aktif büyüklüğünü 2024 yılında 6,92 trilyon TL'den 8,59 trilyon TL'ye yükseltti. Ayrıca, TCMB 2024 yılında reel sektöre yönelik finansman sağlamak amacıyla 526,7 milyar TL tutarında reeskont kredisi kullandırdı.

Açıklamanın tamamı şu şekilde:

"Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı mart ayında 208 milyar 965 milyon TL açık vermiş iken 2025 yılı mart ayında 261 milyar 466 milyon TL açık vermiştir.

2024 yılı mart ayında 134 milyar 412 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2025 yılı mart ayında 100 milyar 223 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.

Merkezi yönetim bütçe giderleri mart ayı itibarıyla 1 trilyon 27 milyar 727 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 161 milyar 243 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 866 milyar 484 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

2025 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 14 trilyon 731 milyar 14 milyon TL ödenekten mart ayında 1 trilyon 27 milyar 727 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 692 milyar 807 milyon TL harcama yapılmıştır.

Mart ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48,3 oranında artmıştır. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2024 yılında yüzde 6,2 iken 2025 yılında yüzde 7 olmuştur.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 40,2 oranında artarak 866 milyar 484 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2024 yılında yüzde 6,3 iken 2025 yılında yüzde 6,8 olmuştur.

Merkezi yönetim bütçe gelirleri mart ayı itibarıyla 766 milyar 261 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 645 milyar 101 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 99 milyar 708 milyon TL olmuştur.

2024 yılı mart ayında bütçe gelirleri 483 milyar 842 milyon TL iken 2025 yılının aynı ayında yüzde 58,4 oranında artarak 766 milyar 261 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin mart ayı gerçekleşme oranı 2024 yılında yüzde 5,7 iken 2025 yılında yüzde 6 olmuştur.

2025 yılı mart ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 53,4 oranında artarak 645 milyar 101 milyon TL olmuştur. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2024 yılında yüzde 5,7 iken 2025 yılında yüzde 5,8 olmuştur.

2025 yılı Ocak-Mart döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 3 trilyon 117,6 milyar TL, bütçe gelirleri 2 trilyon 406,8 milyar TL ve bütçe açığı 710,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 653,6 milyar TL ve faiz dışı açık ise 246,9 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı Ocak-Mart döneminde 513 milyar 482 milyon TL açık vermiş iken 2025 yılı Ocak-Mart döneminde 710 milyar 817 milyon TL açık vermiştir.

2024 yılı Ocak-Mart döneminde 263 milyar 6 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2025 yılı Ocak-Mart döneminde 246 milyar 867 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Mart dönemi itibarıyla 3 trilyon 117 milyar 586 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 463 milyar 950 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 2 trilyon 653 milyar 636 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

2025 yılı Ocak-Mart döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45 oranında artarak 3 trilyon 117 milyar 586 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39,7 oranında artarak 2 trilyon 653 milyar 636 milyon TL olarak gerçekleşmiştir."

TCMB GENEL KURULU 30 NİSAN'DA TOPLANACAK

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın 2024 yılına ait Olağan Genel Kurul Toplantısı, 30 Nisan 2025 Çarşamba günü yapılacak. Toplantıda, bilanço ve kâr-zarar hesaplarının onaylanmasının yanı sıra, Banka Meclisi ve Denetleme Kurulu üyelerinin ibrası gündeme gelecek. Ayrıca, 30 Nisan 2025 itibarıyla görev süresi sona erecek olan Banka Meclisi ve Denetleme Kurulu üyeleri için yeni seçimler yapılacak.