İktisatçı Konukman gazetemize değerlendirdi: İmamoğlu'nun tutuklanması ekonomiyi nasıl etkileyecek?

İktisatçı Prof. Dr. Aziz Konukman, CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından yaşanan sürecin ekonomiye olası etkilerini değerlendirdi. Böyle devam ederse Orta Vadeli Program (OVP) hedeflerinin revize edilmesi gerekeceğine işaret eden Konukman, iktidarın uyguladığı ekonomi programının da “çöktüğünü” vurguladı. Konukman, kur artışı ile birlikte iğneden ipliğe herşeye zam geleceğine, yurttaşın mağdur olacağına da dikkat çekti.   

İktisatçı Prof. Dr. Aziz Konukman’ın gazetemize yaptığı değerlendirmeler şöyle: 

HEDEFLER REVİZE OLABİLİR: Bir kere böyle giderse ciddi anlamda Orta Vadeli Program’daki hedefler revize edilmek durumunda kalınacak. Sanayi durma noktasına gelmişti. Büyüme daha çok inşaat temelliydi, sanayi ise devre dışı kalmıştı.

PROGRAM ÇÖKTÜ: Şimdi bu ortamda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in programı bence çöktü. Şimşek şunu sağlamıştı: Sıcak para geliyordu. Şimdi bu sıcak para bile geri dönüş yoluna girdi. Borsadan ciddi çıkışlar var. Devre kesici iki kez devreye girer mi ya ? Endeks yüzde 5’in altına düşünce devre kesici çalışıyor. CDS yükseliyor. 

ZATEN RİSKLİYDİ: Şunu da unutmayalım: Dezenflasyon programı zaten sorunlu olmaya devam ediyordu. Merkez Bankası, politika faizini her düşürdüğünde “fiyatlama davranışlarındaki riskin devam ettiğine” dikkat çekiyordu. Bu durum dezenflasyon programını sekteye uğratacak risk olarak görülüyordu. O risk devam ediyor. 

DİKKATE ALAN YOK: Özel sektör geçmiş enflasyona göre fiyatlarını belirliyor. Öngörülen enflasyonu zaten dikkate alan yok. Kamuda yönetilen-yönlendirilen fiyatlar da geçmiş enflasyona endeksleniyordu. Dezenflasyon programı zaten riskli bir şekilde devam ediyordu.    

OLAĞANÜSTÜ ARTIŞ: Kurdaki bu artışlar kalıcı hale gelirse ithal girdiye bağlı ekonomide neler olur ? Söyleyelim: Girdi fiyatlarında kur yükselişi ile olağanüstü artışlar olur. Bu da senin programındaki riskler önümüzdeki dönemde de devam edecek demektir.   

BAŞARIYLA YÜRÜTÜLEMEZ: Merkez Bankası ihalelerle TL’yi piyasadan çekerek döviz üzerindeki baskıyı azaltmaya çalışıyor. Rezerv satışı ile kuru aşağıya çekme yöntemi uzun süre sürdürülemeyeceği için bu yöntemler deneniyor. Bunlar kısa vadeli çözümler. Bu şekilde kur artışı devam ettiği sürece dezenflasyon programı başarıyla yürütülemez. Kısa vadeli çözümlerle dezenflasyon programı yürütülemez.

İŞLER İYİ DEĞİL: Ocakta, şubatta bütçe açık verdi. Bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yükseliyor. İki aydaki faiz ödemelerinin bütçe içerisindeki payı geçen yılın üstünde. Vergi gelirleri artmasına karşın giderleri karşılamıyor. Bütçe iki aydır ciddi açık veriyor. İşler iyi değil yani. 

BİN LİRALIK SADAKA: (Emekli bayram ikramiyesine dikkat çekerek) Bin liralık “sadakayı” verecek durumda değilsin sen. Bayram ikramiyesini 3 bin liradan 4 bin liraya çıkaran artış Meclis’te kabul edilmezse bayram sonrasına kalacak. Benzine zam, şuna buna zam. İğneden ipliğe herşeye zam. 

TÜİK’E ÇAĞRI: TÜİK girdi-çıktı tablolarını güncellemiyor. Bu nedenle de sektörel fiyat artışlarının ne kadarı gerçek, hak edilmiş, ne kadarı fırsatçılık belirlenemiyor. Kur artışını sinyal kabul edip sektörel fiyatlarını yüksek oranda artıran fırsatçılar çıkabilir. Bunu da polisiye tedbirlerle önleyemezsiniz. İthal girdi bağımlılığı düşük olan sektörler bile kur artışını sinyal kabul edip yüksek kâr içih fiyatları artırıyor. Bunun bilinebilmesi için girdi-çıktı tablolarının güncellenmesi lazım. TÜİK’e çağrı yapıyorum: Bunu güncellemeden sektörel fiyat artışlarının ne kadarı kura bağımlı ne kadarı fırsatçılık anlaşılamaz. Bu şekilde enflasyonla mücadele programı çalışmaz. Vatandaş da mağdur olur.