‘Gıda’ emekçiyi eritti

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Fiyatlar gayet uygun” açıklamasına, “asgari ücret ile temel besin fiyatlarındaki zamları kıyaslayarak” yanıt verdi. Ağbaba’nın Cumhuriyet ile paylaştığı çalışmasında, TÜİK verilerine göre son bir yılda temel besin ürünlerindeki zamların yüzde 70’e ulaştığına, asgari ücretteki artışın ise yüzde 21’de kaldığına dikkat çekildi:

• TÜİK, eylül ayı enflasyon oranını yıllık yüzde 19.58, yıllık gıda enflasyonunu yüzde 29 olarak açıkladı. Asgari ücret ise geçen yıla göre sadece yüzde 21 arttı. Bu kapsamda TÜİK’in “madde sepeti ve ortalama madde fiyatları” ile “madde sepetinde yer alan temel besin ürünlerinin ağırlık oranları” esas alındığında son bir yılda domates yüzde 70, yumurta yüzde 69, patates yüzde 58 zamlandı.
• Temel besinlerdeki yüzde 70’i bulan artışlar, maaş zammına yansıtılmadığı için Türkiye’de asgari ücret karşılığı çalışan yaklaşık 12 milyondan fazla emekçi, gıda ürünlerine erişimde her geçen ay kayba uğradı.
• 2 bin 826 TL aylık asgari ücretle geçinen emekçinin bir yıl önce satın aldığı domates miktarını koruyabilmesi için aylık maaşının 3 bin 963 TL olması gerekiyor. Bir başka deyişle, Eylül 2020’de haftalık pazar alışverişinde beş kilogram domates satın alan bir çalışanın Eylül 2021’de aynı miktarda domates alabilmesi için aylık 3 bin 963 TL asgari ücrete ihtiyacı var. Bu rakam yumurta kıyasında 3 bin 941 TL, tavuk etinde 3 bin 917 TL.

SOFRALAR KÜÇÜLDÜ

• Ekmek harici hiçbir şey yemeden yaşamını sürdürdüğü varsayılan asgari ücretlinin dahi bir yıl önce aldığı ekmek sayısını bugün koruyabilmesi için aylık maaşının 2 bin 941 TL olması gerekiyor.
• Asgari ücretteki artışın, temel besin zamlarının çok altında kalması nedeniyle sofralar küçülüyor, aileler yaşamlarını yarı aç şekilde sürdürmek zorunda kalıyor.

Ağbaba, ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “açacağı 1000 yeni şube ile gıdada fahiş fiyat artışını durduracağını” savunduğu Tarım Kredi’nin marketinde alışveriş yaptıktan sonra kullandığı “Fiyatlar gayet uygun” ifadesini hatırlatarak şu yorumu yaptı: “Erdoğan’ın ‘uygun’ diyerek övdüğü alışveriş sepetinde günlük kullanılan temel besin maddeleri yok. Vatandaşın mutfağındaki yangını umursamayan Erdoğan, gerçeklerden tamamen kopmuş durumda.”