Ekonomistler: Rusya’ya dönük yaptırımlar Türk şirketlerini zora sokacak

Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Ukrayna operasyonu nedeniyle Rusya’ya karşı “Ya üçüncü dünya savaşı olacaktı ya yaptırımlar” açıklamasıyla gündeme getirdiği ekonomik engeller bugün başlıyor. Batı dünyası bazı Rus bankalarının dolar, Avro, yen ve sterlin ile işlem yapmalarına yasak getirirken uluslararası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarma kararının Rusya ekonomisinde bugün karışıklık yaratması bekleniyor. Karardan etkilenecek ülkeler arasında yine Türkiye var. Yaptırımların Türkiye’ye etkisini değerlendiren ekonomistler, Rusya ile yaklaşık 13 milyar dolarlık anlaşma bulunduğunu ve ticaret üzerinde baskı yaratacağını belirtiyor. 

"YENİ RIZA’LAR DOĞABİLİR"

Rusya’nın bu ambargoyu bahane ederek dünyanın birçok ülkesine olan nakit ödemelerini aksatabileceğini söyleyen Prof. Dr. Duran Bülbül, özellikle küçük işletmelerin bu nakit eksikliği nedeniyle batabileceğini belirtti. Rusya’dan gelecek paraların kayıt dışı sisteme dönebileceğini söyleyen Bülbül, “Tıpkı Rıza Sarraf’ın İran’da yaptığına benzer yollar denenecek. Belki de yeni Reza’lar doğacak” dedi.

SWİFT yaptırımının kısa vadede özellikle küçük ve orta büyüklükte şirketleri vuracak bir yaptırım olduğunu söyleyen Prof. Dr. Aziz Konukman ise “Kısa vadede bu şirketlerin elindeki sıcak para duracak, birçok sektör ödeme alamayacak. Uzun vadede etkileri görmek için kararın detaylarını beklemek gerek” diye konuştu.

Rusya’nın mal zengini olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu ise çok kapsamlı sert yaptırımlar beklemediğini belirtirken “Türkiye hem coğrafi hem de ticari yakınlığı sebebiyle çok büyük zararlar görür ama bu zararı da takas yöntemiyle çözebilirler” dedi. 

Rusya ekonomisinin de sarsılacağını ve kendine yeni partnerler arayacağını söyleyen Prof. Dr. Taner Berksoy, Türkiye’nin bu aşamada devreye girebileceğini ambargoları desteklemeye yanaşmayacağını aktardı.

Ekonomist Mahfi Eğilmez ise Türkiye’nin birçok alanda etkileneceğini belirterek, “Doğalgaz fiyatları yükselecek, buğday ithalatımız sıkıntıya girecek, borsa etkilenecek ama sanırım etkiyi en fazla ve en net olarak turizm alanında hissedeceğiz. Turizm acenteleri de  SWIFT sistemi içinde” dedi. 

KAYIP KAYAKLA BAŞLADI

Ukrayna’daki savaşın ve Rusya’ya uygulanacak yaptırımların yaz sezonunda turizme vuracağı büyük darbe korkuturken kış turizminin ilk bilançosu ortaya çıktı. Kış turizminin merkezlerinden olan Kayseri’ye Ukrayna’dan yapılan charter uçuşları iptal oldu. Haftada altı uçuş gerçekleştirilirken mart ayı için uçuşların iptal olduğunu söyleyen Erciyes A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Murat Cahid Cıngı, “Kış turizmi büyük bir darbe aldı diyebiliriz. Mart ayında planlanmış uçuşlarla 2 bin kişi bekliyorduk, ortalama 2 milyon Avro’luk bir gelir demekti bizim için ama iptal oldu” dedi. Ukrayna’da işbirliği yaptıkları tur operatörleri ile görüştüklerini söyleyen Cıngı, “Kimseyle turizm konuşamıyoruz insanlar can derdinde. Yazlık bölgeler için düşününce de şu an iptaller başlamadı ama insanların rezervasyon iptal edecek durumları yok şu an. Çatışmalar durunca Türkiye turizmine asıl etkisini görebiliriz” dedi.

GÜBRE ARZI DA TEHLİKEDE

Rusya Ukrayna krizi nedeniyle tarımın en önemli girdisi gübre ve kimyasallarında da sorun kapıda. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, ”Rusya ve Ukrayna, aynı zamanda gübre ve gübre kimyasalları alanında da dünyanın en büyük oyuncularından. Maalesef gübre fiyatlarının da artması gündemde” dedi.

GIDA İHRACATINA KISITLAMA

Savaşın Türkiye’de gıda ürünleri arzını tehlikeye düşürebileceğini belirten Tarım ve Orman Bakanlığı, bazı ürünlerin ihracatına kısıtlama getirdi. Dünkü Resmi Gazete’de yayımlanan Bazı Tarım Ürünlerinin İhracatına İlişkin Tebliğe göre; zeytinyağı, fasulye ve kırmızı mercimek ihracatına kısıtlama getirildi.