Dolar/TL'de yükseliş sürüyor: Dolar ne kadar oldu? (28 Eylül 2022)

Dolar endeksi neredeyse 115 seviyesine ulaşarak Mayıs 2002'den bu yana en yüksek seviyeyi bu hafta gördü. Doların Euro, sterlin ve yen gibi başlıca para birimleri dahil neredeyse tüm para birimlerine karşı değer kazancı yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.

ABD ekonomisi enerji ihtiyacını kendi sağlaması ve büyüme trendinin AB'ye kıyasla daha iyi bir konumda olmasıyla gelişmiş ülkelerden de pozitif ayrışırken enflasyonu kontrol altına almak için sert faiz artışlarına gidiyor.

Zirvenin 1980'li yıllarda 164 ile görüldüğü dolar endeksinin ilk etapta en son 2001 krizinde gördüğü 121 seviyesini aşıp aşmayacağı izlenecek. ABD'nin 10 yıllık tahvillerinin 2010'dan bu yana ilk kez yüzde 4'ün üzerine yükselmesi dolara destek sağlarken beklenen kuvvetli faiz artışları nedeniyle dolardaki değer kazanımlarının devam edeceği tahmin ediliyor.

Küresel sıkı para politikası, AB'de enerji arz sorunları nedeniyle de tetiklenen resesyon endişeleri bir süredir küresel borsalarda ise sert satışlara yol açıyor.

S&P endeksinin ardından Dow Jones endeksinde de ocak ayında görülen zirveden bu yana kaydedilen kayıplar yüzde 20'yi aştı. İhracatının yarısına yakının AB'ye yapan Türkiye için de Avrupa ekonomisinin talep koşulları piyasada yakından takip edilecek.

EYLÜLDEN BU YANA YÜZDE 3 DEĞER KAYBI

TL, eylüldeki ilk faiz indiriminden beri dolar karşısında yüzde 3 değer kaybetti. Dolar/TL bu sabah saat 08.34'te 18.48/18.48 seviyesindeydi. TL dolar karşısında son bir ayda benzer para birimlerinden daha sınırlı kayıp yaşadı. TL'de günlük olarak oldukça sınırlı kalan ancak her gün devam eden kayıplar bir aydan uzun süredir devam ediyor.

Birikimli olarak bakıldığında ise TL, nisan sonundan beri yüzde 20, yılbaşından beri yüzde 28.7, son bir yılda ise yüzde 54.7 değer kaybetti. TL geçen yıl da yüzde 40'ın üzerinde değer kaybı yaşamıştı.

TCMB faiz indirimleri ile birlikte önce döviz takiben kredi ve tahvil piyasasında da kendisini daha belirleyici konuma getirmişti. Adımlar kredileri hükümetin istediği alanlara yönlendirmeyi amaçlarken dışarıda kalanlardan sert eleştiriler alıyor.

Politikalarla net ihracat, istihdam, yatırım odaklı kredilere öncelik verilirken bu sayede kalıcı cari fazlaya ulaşılması ve bu dengenin enflasyonda da kalıcı bir düşüş getireceği öngörülüyor.

Enflasyonun geldiği seviyeler, TL'deki birikimli kayıplar hanehalkını zorlarken önümüzdeki yıl gerçekleşecek seçimlere etkisi de takip ediliyor.

OVP'YE GÖRE 500 MİLYAR TL AÇIK BEKLENİYOR

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün yaptığı açıklamda "Asgari ücretten memur ve emekli maaşına kadar tüm kesimlerin gelirlerini yılbaşında ciddi şekilde tekrar yükselterek enflasyonun yol açtığı refah kaybını aşama aşama gidermekte kararlıyız" dedi.

OVP öngörülerine göre hükümet önümüzdeki dört ayda yaklaşık 500 milyar TL daha bütçe açığı verecek. Hükümet halen diğer ülkelerden güçlü olan bütçe dengesini seçim öncesinde enflasyonun etkisini azaltmak için daha belirgin kullanması piyasadaki genel beklenti.

Öte yandan Hazine bu hafta 2.5 milyar dolar tutarında ana para ödemesi olan eurobond itfasını gerçekleştirdi. Piyasalarda bu itfa öncesi uluslararası piyasalardan bir borçlanma yapılıp yapılmayacağı izleniyordu. İtfanın yapılması ile birlikte piyasada eurobond borçlanmasına gidilmeyeceği tahmin edildi.

Piyasalarda Rusya ile ilişkiler, olası yaptırımlar, Mir sistemi de takip edilmeye devam ediliyor. Medyada yer alan haberlere göre Türkiye'de Mir sistemini kullanan son üç banka olan Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank'ın da dün itibarıyla sistemden çıktığı belirtildi.