Doların gözü ABD istihdam verilerinde: Dolar ne kadar oldu? (2 Ekim 2022)

Asya borsaları bugün açıklanacak ABD istihdam verileri öncesinde faiz artırımı beklentilerinin artmasıyla dalgalı seyrederken dolar kuvvetli seyrini sürdürdü. Emtia fiyatları, Çin'de koronavirüs önlemlerinin artırılmasıyla dün sert düştü.

Bugün açıklanacak ABD tarım dışı istihdam verilerine ilişkin beklentiler, geçen ay istihdamın 285,000 arttığı ve işsizlik oranının yüzde 3.5 seviyesinde seyrettiği yönünde.

YATIRIMCI İŞTAHI DÜŞEBİLİR

Tarım dışı istihdamın beklentilerden hızlı artması ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz artırımlarına agresif devam etmesi gerektiğine işaret edebilir. Bu seviyede açıklandığı takdirde veri, doları destekleyerek tahvillerde satışı teşvik edeceği için yatırımcı iştahını düşürebilir.

Vadeli kontratlar Fed'in eylüldeki para politikası toplantısında 75 baz puan faiz artırmasına yüzde 75 olasılık verirken bu rakam bir gün önce yüzde 69 seviyesindeydi.

Doları başlıca altı para birimi karşısında ölçen dolar endeksi 20 yılın zirvesi olan 109.55 seviyesine yakın işlem gördü.

Dolar/TL, TCMB'nin faiz indirimi sonrası 17.97 seviyesinden bu hafta en yüksek 18.23 seviyesine kadar çıktı. TL faiz indiriminden beri dolar karşısında yüzde 1.43 değer kaybetmiş oldu. TL'deki değer kaybı, günlük olarak faiz indirim günü hariç yüzde 0.1-0.2 gibi genellikte sınırlı düzeyde kalıyor.

Birikimli olarak bakıldığında ise TL, nisan sonundan beri yüzde 18.5, yılbaşından beri yüzde 27.7, son bir yılda ise yüzde 54 değer kaybetti. TL geçen yıl da yüzde 40'ın üzerinde değer kaybı yaşamıştı.

TCMB'NIN CARİ FAZLA VERME DURUMU SÜRÜYOR

TCMB bankaların kredilerinin istediği alanlara yönlendirilmesi, döviz hesaplarının TL'ye dönmesi için zorunlu karşılık, tahvil tutma zorunlukları gibi adımlara yöneliyor. Bu şekilde döviz dengesi üzerindeki kontrolünü artırarak cari fazla verilmesi hedefini hızlandırmaya çalışan TCMB, hedefe ulaşılmasını engelleyecek ya da geciktirecek alanlarda da genel olarak cezalandırıcı düzenlemelere gidiyor.

TCMB dün de mevduatın TL kısmı yüzde 50'nin altında olan bankaların ayırdıkları ilgili yabancı para mevduat zorunlu karşılığı üzerinden yıllık yüzde 3 komisyon alınmasına kadar verdi.

Bankacılar döviz piyasasının işleyişini kamu kontrollü olarak tanımlarken, son dönemde tahvil ve kredi piyasalarında da kamunun kontrolünü belirgin şekilde artıracak adımlar atıldığına dikkat çekiyorlar.

Bugün iç piyasada TSİ 1530'da Ticaret Bakanlığı ağustos öncü dış ticaret verileri takip edilecek. Orta Vadeli Program'ın (OVP) da kısa sürede açıklanması bekleniyor.