İktidar eğitimdeki gerçek sorunları görmezden geliyor, tüm yük ailede: 613 bin çocuk okul dışında kaldı

Zorunlu eğitim çağında olmasına karşın okula gönderilmeyen çocukların sayısı bir önceki yıla göre yüzde 38.4 arttı. 612 bin 814 çocuk okul dışında kaldı. TEDEM’in hazırladığı rapora göre iktidar çocuk eğitiminde maddi yükü ailelerin sırtına bıraktı. Temel eğitim ve ortaöğretimde hane halkının üstlendiği mali yük OECD ortalamalarının zirvesinde yer aldı.

Yayınlanma: 15.04.2025 - 04:00

Güncelleme: 15.04.2025 - 07:38

Türkiye'de 612 bin 814 çocuk, zorunlu eğitim çağında olmasına karşın okulda değil. Bu sayı, bir önceki yıla göre yüzde 38.4 artış göstererek son üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Okul dışında kalan çocukların yüzde 73.9’u, 14-17 yaş aralığında olan, ortaöğretime devam etmesi gereken öğrencilerden oluşuyor. Yaş ilerledikçe eğitimden kopan çocukların sayısı artıyor. 14-17 yaş aralığında neredeyse her 11 erkek çocuktan 1’i ve her 12 kız çocuktan 1’i okul dışında.

Türk Eğitim Derneği (TED) düşünce kuruluşu TEDMEM tarafından yayımlanan “Eğitim Değerlendirme Raporu”, “2024 yılında ülkemizde eğitimle ilgili neler yaşandı” sorusuna bir yanıt sunuyor. Rapordaki bazı tespitler şöyle:

- Türkiye, OECD ülkeleri arasında öğrenci başına en düşük harcama yapan ikinci ülke. OECD ortalamasında öğrenci başına yıllık harcama 14 bin 209 dolar iken Türkiye’de 5 bin 425 dolar. OECD ülkelerinde temel eğitimin yüzde 93.3’ü kamu kaynaklarıyla finanse edilirken Türkiye’de bu oran yalnızca yüzde 76.6.

- Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinin yüzde 81.1’i personel ve SGK giderlerine ayrılmış durumda. Zorunlu harcamalar dışındaki eğitim-öğretim faaliyetleri için ayrılabilecek kaynaklar çok sınırlı ve MEB bütçesinin yalnızca yüzde 19’unu oluşturuyor.

İKİLİ EĞİTİM, KALABALIK ŞUBELER

Türkiye’de temel eğitim ve ortaöğretimde hane halkının üstlendiği eğitim maliyeti OECD ortalamasından yüksek.
Temel eğitimde OECD ülkeleri arasında hane halkının oransal olarak en fazla mali yük üstlendiği birinci ülke. Türkiye’de temel eğitim harcamalarının yüzde 18.8’i OECD hane halkı tarafından karşılanırken OECD ortalaması yüzde 5.3.
Ortaöğretim harcamalarının yüzde 18.3’ü hane halkı tarafından karşılanırken OECD ortalaması yüzde 7.1.
4 milyon 733 bin öğrenci, 30’dan fazla öğrencisi olan şubelerde öğrenim görüyor.
İlkokul öğrencilerinin yaklaşık yüzde 40’ı ikili eğitimde.
Mesleki ve teknik ortaöğretimde öğrenim gören her 2 öğrenciden 1’inin 20 gün veya üzerinde devamsızlığı var.
Yükseköğretimde net okullaşma oranlarında gerileme yaşanıyor.