Mahsa Amini kimdir? Mahsa Amini nasıl öldü?

Mahsa Amini, 22 Temmuz 2000 tarihinde İran'ın Sakkız kentinde dünyaya geldi. Mahsa Amini, 13 Eylül'de Tahran'da "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad Devriyesi tarafından gözaltına alındı. Başörtüsü kurallarına uygun örtünmediği gerekçesiyle gözaltına alınan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan Emini, 16 Eylül 2022'de hayatını kaybetti.

Mahsa Amini 17 Eylül'de memleketi Sakkız kentinde gerçekleşen cenazesi töreni ile son yolculuğuna uğurlandı. Cenazede “Diktatöre ölüm” sloganlarının atıldı.

MAHSA AMİNİ PROTESTOLARI 

İran halkı, ölüm haberi üstüne isyan ederek sokaklara döküldü. Rejim güçleriyle çatışmaların yaşandığı İran'da son olarak dini liderler Hamaney ve Humeyni'nin resimleri devlet binalarından indirilmeye başlandı. 

İran’da kadınlar Mahsa Amini’nin ölümünü protesto etmek için başörtülerini çıkardılar.  Güvenlik güçleri protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Sosyal medya üzerinden de başörtülerini çıkarırken videolarını paylaşan kadınlar, uluslararası kamuoyundan destek istedi. 

Tahran'ın kuzeybatısındaki Kazvin eyaletinde düzenlenen gösterilerde eylemciler, sokaklardaki çöp konteynerlerini ateşe vererek, ülke liderlerinin aleyhinde sloganlar attı. Yarı resmi Fars Haber Ajansı'na göre, motosikletli devriyelerle olay yerine gelen polis ve rejim yanlısı Besic üyelerinin cop ve biber gazı kullanarak protestocuları dağıttığı ve birçok kişinin de gözaltına alındığı aktarıldı.

TAKSİM'DE PROTESTO

Türkiye’de yaşayan İranlılar, sosyal medyadan haberleşerek 20 Eylül 2022 saat 19.00’da Taksim Meydanı’nda bir araya geldi.

Polis ekipleri, gruba "izinleri olmadığı için eyleme müsaade edilmeyeceği" uyarısı yaptı.

Ancak grup, Taksim Meydanı’ndan İstiklal Caddesine yürümek istedi. Yürüyüşe izin vermeyen polis, bazı göstericileri gözaltına aldı.

İRAN POLİS NE DEDİ?

Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin talebi üzerine Amini’nin ölümüyle ilgili soruşturma başlattı. Polis, 22 yaşındaki kadının bir ahlak polis karakolunda gözaltına alınan diğer kadınlarla birlikte beklerken hastalandığını söyledi. Tahran Polisi tarafından yapılan açıklamada, İrşad Devriyesi'nin Emini'yi açıklama için karakola götürdüğü ve burada aniden bilincini kaybetmesi ve kalp rahatsızlığı yaşaması üzerine hastaneye sevk edildiği belirtildi.

AİLESİ NE DİYOR?

Amini'nin ailesi kızlarının bir sağlık problemi olmadığını söyleyerek polisin iddialarını kabul etmiyor. Amini’nin babası Hammihan gazetesine yaptığı açıklamada rejim yanlısı yayınların iddialarının aksine kızının epilepsi, diyabet ve beyin tümörü gibi rahatsızlıklarının olduğunu reddetti.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER'DEN İRAN'A KINAMA

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Vekili Nada Al Nashif olayı kınayarak, Mahsa Amini’nin ölümü ve İran güvenlik güçlerinin şiddetli tepkisinden duyduğu endişeyi dile getirdi.

Nashif, olayın tarafsız şekilde soruşturulması gerektiğini söyleyerek, "Mahsa Amini’nin trajik ölümü ve polis tarafından uygulanan şiddet iddiaları yetkili bağımsız bir makam tarafından hızlı, tarafsız ve etkili bir şekilde soruşturulmalıdır" dedi.