Küresel gıda krizi kapıda: Ülkeler korumacı politikalara yöneliyor

Rusya’nın Ukrayna işgali ve iklim krizi nedeniyle sarsılan tedarik zincirleri dünyanın çeşitli bölgelerinde kıtlık ve açlığı tetikledi. Moskova birliklerinin dünyadaki buğday ihracatında yaklaşık yüzde 12 paya sahip Ukrayna’nın Karadeniz limanlarına blokaj uygulaması uluslararası ticari dengeleri altüst etti. Birleşmiş Millet (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna’da 20 milyon ton civarı tahılın ülkeden dışarı çıkarılamadığını belirtti. BM’ye bağlı Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) verilerine göre, gıda fiyatları önceki yıla kıyasla yüzde 30 artarak mart ayında en yüksek seviyeye ulaştı. 

AFRİKA’DA RİSK

FAO ayrıca tahıl krizinin, 12 milyondan fazla insana açlık riski yarattığını da hesapladı. Araştırmalar, 50’den fazla ülke buğday ihtiyaçlarını en az yüzde 30’unu Rusya ve Ukrayna’dan karşıladığını gösteriyor. Söz konusu ülkelerin 24’ü ise Afrika’da yer alıyor. 

GIDA KORUMACILIĞI

Savaşın başından bu yana buğday fiyatları yüzde 45’in üzerinde arttı. Bu kapsamda, 30 milyon ton gıda sevkıyat sorunu yaşayan kıtada Afrika Kalkınma Bankası 1.5 milyar dolarlık gıda üretim kredisini onayladı.

Öte yandan dünyanın ikinci büyük buğday üreticisi Hindistan, son 121 yılın en sıcak aylarını geçirmesinden dolayı ülkede kıtlık yaşanabileceğine işaret ederek tüm buğday ihracatını askıya aldı. Bunun yanında, enerji bedellerinin gıda üretim maliyetlerini yükseltmesiyle Mısır mart ayında buğday, un, mercimek ve fasulye gibi temel gıda maddelerinin ihracatını yasaklamıştı. Endonezya da dünyadaki üretimin yüzde 60’ına sahip olduğu palm yağı ihracatını kesmişti.

"BALTIK DENİZİ’Nİ KULLANACAĞIZ"

Davos’ta önceki gün başlayan Dünya Ekonomi Forumu’nda Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, tahıl krizine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Kremlin ise gıda krizinin sorumlusu olarak Batı’yı işaret etti. Ukrayna lideri, hasat ettikleri ancak ülkede kalan 22 ton tahıl ürününü komşu ülkeler aracılığıyla Baltık Denizi’nden gemilerle ihraç edebileceklerini söyledi. Zelenski, ihracat koridoru ulaştırmak için bir kaç devletle iletişimde olduğunu da sözlerine ekledi. Diğer taraftan Rusya, yaşanan tahıl krizi nedeniyle Batı’nın kendilerine uyguladığı yaptırımları suçladı. Kremlin, Ukrayna’nın Karadeniz’e mayın döşediği için gemi ticareti yapamadığını savundu.