Filipinler'den Çin'e suçlama: Uluslararası barışın en büyük bozucusu

Filipinler Savunma Bakanı Gilberto Teodoro Jr, Çin'in, Filipinler gemilerinin Sabina Sığlığı'ndaki bir Sahil Güvenlik gemisine gıda ve diğer malzemeleri götürmesini engellemesinin ardından, ABD Hint-Pasifik Komutanlığınca başkent Manila'da düzenlenen uluslararası bir askeri konferansta yaptığı konuşmada, Güney Çin Denizi'ndeki "saldırganlığı" nedeniyle Pekin yönetiminin uluslararası çevrelerce daha güçlü kınanması çağrısı yaptı.

ABD ve müttefik ülkelerden askeri yetkililer ile üst düzey diplomatların katıldığı konferansta, "Çin, Güneydoğu Asya'da uluslararası barışın en büyük bozucusu" ifadesini kullanan Teodoro, Çin'in ihtilaflı sularda ve diğer sahalarda giderek daha iddialı hale gelen eylemlerine karşı uluslararası düzeyde yapılan endişe açıklamalarının "yeterli olmadığını" dile getirdi.

Teodoro, "Panzehir, Çin'e karşı daha güçlü bir kolektif çok taraflı eylemdir" ifadesiyle, diplomatların ve savunma yetkililerinin bu konuda daha güçlü adımlar atması gerektiğini söyledi.

Çin'in "saldırgan" eylemlerini kınayan ve durdurulmasını gerekli kılan bir BM Güvenlik Konseyi kararının güçlü bir adım olacağını kaydeden Teodoro, ancak bunu gerçekleştirmenin zorluğunu da kabul ederek "Dünya o kadar da mükemmel değil" dedi.

Teodoro, "ASEAN, ilgili ve güvenilir kalabilmek için Çin'in Güney Çin Denizi'nde yaptıklarını görmezden gelmeye devam edemez" şeklinde konuştu.

Güney Çin Denizi'nde yaşanan son olayda Filipinli yetkililer, Çin'in 40 gemiden oluşan "aşırı bir güç" kullanarak iki Filipinler gemisinin tartışmalı Sabina Sığlığı'nda Manila'nın en büyük sahil güvenlik gemisine gıda ve diğer malzemeleri ulaştırmasını engellediğini iddia etmişti.

Çin Sahil Güvenlik Sözcüsü Gan Yü ise Filipinler sahil güvenlik gemisinin bölgeye izinsiz girdiği ve buna karşı Çin tarafının yasal kontrol tedbirlerini uyguladığını belirtmişti.

Spratly Adaları'nın güneyindeki Sabina Sığı yakınlarında daha önce de Çin ve Filipinler sahil güvenlik gemileri çarpışmıştı.

Filipinlilerin "Buhanginan", Çinlilerin "Şienbin" adını verdiği Sabina Sığı'nda, Filipinler Sahil Güvenliğine ait bir gemi karaya oturmuş halde bulunuyor. Filipinler gemileri, söz konusu gemiye ikmal sağlamak üzere aralıklarla bölgeyi ziyaret ediyor.

Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.

Çin, ilk kez 1947'de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi'nin yüzde 80'i üzerinde egemenlik iddiasında bulunurken yer altı kaynakları açısından zengin bölgede Filipinler'in yanı sıra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor.

Çin'in bölgedeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesine, askeri unsurların yanı sıra sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.

Lahey'deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016'da Filipinler'in başvurusuyla verdiği kararda Çin'in, Güney Çin Denizi'nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.