Fas'a çağrı yaptı: İlişkileri yeniden ele alalım

Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne Ulusal Meclis'te yaptığı konuşmada, Rabat ve Paris arasında son yıllarda gerilen ilişkilere ivme kazandırmak istediklerini vurguladı.

"İrade ortada. Fas ile ilişkileri yeniden ele aldım" diyen Bakan Sejourne, bazı anlaşmazlıklar olsa da iki ülke arasındaki bağların "çok önemli ve elzem" olduğunu belirtti.

Sejourne, Fas'a karşı sömürgeci ve üstenci bir bakış sergilemekle suçlanan Fransa için "yeni bir siyasi ajanda" oluşturacağını ve Fas yöneticileri ile "saygı ve şeffaflık" çerçevesinde diyalog tesis etmek istediklerini söyledi.

"Bu güveni yavaş yavaş inşa edeceğim" diyen Sejourne, bunun, Fransa ve Fas'ın çıkarına olduğunu savundu.

8 Eylül 2023'te Fas'ta meydana gelen deprem, Paris ile Rabat arasında gerginliği arttırmıştı.

Fransa, binlerce kişinin yaşamına mal olan depremin ardından arama-kurtarma ekibi gönderme teklifinde bulunmuş ancak Rabat yönetimi Katar, İngiltere, Birleşik Arap Emirlikleri ve İspanya dışında gelen yardım tekliflerini reddetmişti.

2023 Ocak'ta Avrupa Parlamentosunda (AP) Fransa'nın etkisiyle Fas makamlarını ifade ve medya özgürlüğüne saygı duymaya ve tutuklu gazeteciler için adil yargılamaları garanti altına almaya çağıran kararın kabul edilmesi de Rabat yönetimini rahatsız etmişti. Kararda ayrıca, Faslı yetkililerin Avrupalı parlamenterlere rüşvet vermiş olabileceği iddiaları da dile getirilmişti.

Ayrıca Fransa'nın, Fas'ın "egemenlik meselesi" olarak gördüğü Batı Sahra sorunundaki tutumu da ilişkileri sarsmıştı.

İspanya, 2022'de eski sömürgesi olan Batı Sahra'daki sorunun çözümü için Fas'ın 2007'de önerdiği "özerklik" teklifini desteklediğini açıklarken Fransa, Batı Sahra meselesinde pozisyonunun değişmediğini ve bu konuda ateşkesi ve Birleşmiş Milletlerin (BM) arabuluculuğunu desteklediğini duyurmuştu.

2021'de Fransa hükümetinin Fas vatandaşları için vize şartlarını sıkılaştırması, Fransız medya kuruluşlarının Fas'ı casus yazılım Pegasus'u kullanarak kendi vatandaşlarını dinlemekle suçlaması ilişkilerde gerginlik yaratmış ve Fas yönetimi, aylarca Paris'e büyükelçi atamamıştı.

İki ülke arasında ilişkilerin gerilmesinde Fransa'nın, Fas'ın 2021 yılında diplomatik ilişkilerini sonlandırdığı Cezayir ile yakınlaşması da önemli bir etken oluşturuyor.