Deniz Berktay ile Kuzeyden Notlar: Şimdi cumhurbaşkanı kim?

Krizi tırmandıran gelişme cumhurbaşkanlığı seçimleri. Daha önceden sözünü ettiğimiz, Fransız vatandaşı iken ve Fransa’nın Tiflis büyükelçisi iken Batılı ülkelerin telkiniyle Gürcü vatandaşlığına geçerek Gürcistan’ın dışişleri bakanı olan Salome Zurabişvili, 2016’dan beri Gürcistan’ın cumhurbaşkanı. Bugünlerde de anayasaya göre görev süresi doldu ve yeni seçimler düzenlendi. İktidardaki Gürcü Hayali Partisi’nin inisiyatifiyle yapılan değişiklikler sonucunda cumhurbaşkanının halk tarafından doğrudan oylamayla değil, Gürcü parlamentosunun, Abhazya ve Acara (Batum) özerk yönetim parlamentolarının üyelerinin ve yerel yönetim üyelerinin dahil olduğu 300 üyeli bir kurulla seçilmesi karara bağlanmıştı. Bu kurul da iktidar partisinin aday gösterdiği eski futbolcu Mihail Kavelaşvili’yi büyük oy çoğunluğuyla yeni cumhurbaşkanı olarak seçti. Kavelaşvili’nin, 29 Aralık’ta göreve başlaması bekleniyor. 

GÖZALTINA ALINABİLİR

Ne var ki mevcut cumhurbaşkanı Zurabişvili, ne cumhurbaşkanının milletvekillerince seçilmesine ilişkin yasal değişiklikleri ne ekim ayındaki parlamento seçimlerinin sonuçlarını ve o seçimlerle belirlenmiş yeni parlamentoyu ne de o meclisin inisiyatifiyle yapılan yeni cumhurbaşkanlığı seçimlerini tanıyor. Zurabişvili, “Konutumdan çıkmam” diyor. İktidar partisi milletvekilleriyse Zurabişvili’nin direnmesi halinde konutundan zorla çıkartılabileceğini ve gözaltına alınabileceğini söylemeye başladı. 

RUSYA’NIN TAVRI BELLİ

Batılı ülkeler, ekim ayındaki parlamento seçimlerinin sonuçlarını da eleştirdikleri için (Ancak “Biz bu seçim sonuçlarını tanımıyoruz” diye bir açıklama yapmamışlardı), cumhurbaşkanlığı seçimleri konusunda da şimdilik sessizler. Geçen cumartesi günü seçilen yeni cumhurbaşkanını şimdilik Azerbaycan, Ermenistan ve Sırbistan tebrik etti. Rusya da bu konuda sessiz kalmayı tercih ediyor. Zira iki ülke arasında 16 yıl önce savaş yaşanmıştı ve Gürcistan’da Rusya karşıtlığı halen güçlü. Bu şartlar altında her ne kadar mevcut hükümetin politikaları, Rusya’nın işine gelse de Moskova, mevcut yönetimin açıkça Rus yanlısı olarak yaftalanmasını istemiyor. Ama yine de Rusya, seçimlerin hemen ardından Gürcistan’la işbirliğini geliştirmeye hazır olduğunu söyleyerek tavrını dolaylı yoldan gösterdi. 

Gürcistan’da ekim sonunda başlayan protestolar, iktidarın AB ile müzakereleri askıya aldığını açıklamasıyla biraz daha şiddetlenmiş olsa da hükümeti devirecek güce ulaşamadı. Batılı ülkelerin bu zamana kadar Gürcistan konusunda sessiz kalmaları da Kafkasya’daki gelişmelerin, en azından şimdilik, Suriye ve Ukrayna’nın gölgesinde kaldığını gösteriyor. Bu da Rusya’yla dengeli ilişkiyi savunan mevcut hükümete ve onun seçtiği cumhurbaşkanına başarı imkânı sağlıyor. Fakat her şeye karşın yeni cumhurbaşkanının göreve başlamasının beklendiği bu ay sonunda, Gürcistan’da tansiyonun yükseleceğini ve ülkenin yeni yıla biraz çalkantılı bir ortamda gireceğini öngörebiliriz. 

denizberktay@yahoo.com