Finlandiya, Türkiye'ye diyalog çağrısı yaparak, görüşmelerin yeniden başlamasını talep ediyor

Danimarkalı aşırı sağcı Sıkı Yön Partisi (Stram Kurs) lideri Rasmus Paludan'ın, Türkiye'nin Stockholm Büyükelçiliği önüne gelerek, Kuran yakması İsveç ve Türkiye arasında yeni bir gerilim yarattı.

Yaşanan bu provokasyonun ardından İsveç Savunma Bakanı Pal Jonson'un, Ankara ziyareti Türkiye tarafından iptal edildi.

Buna ek olarak, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında yürüttüğü NATO konulu üçlü mekanizma toplantılarını da süresiz olarak askıya aldı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye ve Macaristan'a çağrı yaparak, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği başvurularının onaylama sürecini hızlandırmalarını talep etti.

Finlandiya, Parlamento ve Savunma Komitesi Üyesi Joonas Kasperi Köntta ile Finlandiya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nden Araştırma Görevlisi Henri Vanhanen, üç ülke arasında yaşanan son gelişmeleri Cumhuriyet'e değerlendirdi.

"KISITLAMALARIN OLMAMASI GEREKİR"

Henri Vanhanen, Finlandiya Savunma Bakanlığı'nın, Türkiye'ye zırhlı araçlarda kullanılan çelik ihracat kısıtlamasını kaldırmasını ve ihracat lisansı vermesini "olumlu" bir adım olarak değerlendirdi.

Vanhanen, Türkiye ile Finlandiya'nın ileride bir NATO müttefiki olacağını savunarak ve iki ülke arasında savunma alanında ihracat kısıtlamalarının olmaması gerektiğine işaret ederek, "Yeni lisans, Finlandiya'nın savunma politikası konusunda Türkiye ile işbirliği yapmaya istekli olduğunun açık bir işaretidir ve aynı zamanda bunun herhangi bir sınırı olmadığını veya olmadığını göstermektedir" dedi. 

Savunma alanında her iki ülkenin de pek çok ortak noktası olduğuna dikkat çeken Vanhanen, "İki ülke de ulusal savunmamızı her zaman ciddiye almış, önemli bir jeostratejik konuma sahip ve müttefiklerimiz arasında ülkemizi savunma konusunda en yüksek istekliliğe sahip ülkeleriz. Aramızda pek çok ortak nokta olduğunu düşünüyorum" diye konuştu.

"SİLAH AMBARGOSU UYGULANMADI"

Joonas Köntta ise Türkiye'ye çelik ihracatı lisansı verilmesine yönelik, "Rutin bir değerlendirmeden geçtikten sonra askeri amaçlarla kullanılan çelik için yeşil ışık yakılarak ihracat lisansı verildi" ifadelerini kullandı.

"Türkiye'ye bir silah ambargosu uygulanmadığının" altını çizen Köntta, "Tüm silah ihracatı vaka bazında, her vaka ve her ülke ile benzer şekilde ele alınmaktadır" dedi.

"DİYALOĞA DEVAM EDİLMELİ"

Henri Vanhanen, Finlandiya, İsveç ve Türkiye arasındaki görüşmelerin devam etmesi gerektiğini savunarak, "Diplomatik yola geri dönmemiz ve Finlandiya, İsveç ve Türkiye'nin Madrid'den bu yana sürdürdüğü iyi görüşmeleri devam ettirmemiz elbette çok iyi olacaktır" dedi. 

Finlandiya ve İsveç'in, "Türkiye'nin güvenlik endişelerini anlamakta olduğunu ve bu endişeleri gidermek için yapıcı olmaya devam ettiklerini" savunan Vanhanen, "Görüşmelerimizi olumsuz etkileyen son olaylar talihsiz olmakla birlikte, anlamlı ve saygılı bir diyaloğu durdurmak için bir neden değildir" diye konuştu.

"DİPLOMASİ BU İŞİN ANAHTARIDIR"

Joonas Köntta, askıya alınan üçlü mekanizma görüşmelerine ilişkin, İsveç'in "soğukkanlılığını koruyacağını" belirtti.

Köntta, Türkiye'nin, gelecekte Finlandiya'nın NATO müttefiki olacağını savunarak, "Görüşmelerin başlaması zaman alır. Diplomasi, bu işin anahtarıdır" değerlendirmesinde bulundu.

"PALUDAN'IN EYLEMİ SAYGISIZCA"

Henri Vanhanen, Rasmus Paludan'ın provokasyonunun "saygısızca" olduğunu ve "İsveç halkının görüşlerini temsil etmediğini" kaydetti. 

Vanhanen, "İsveç ve Finlandiya'daki insanlar, bu olayın Türkiye'deki ve diğer ülkelerdeki Müslümanlara karşı çok rencide edici olduğunu anlıyorlar. Umarım insanlar ifade özgürlüğünün bir sorumluluk getirdiğini, farklı değerlere sahip olsanız bile başkalarını rencide etmenin doğru bir yol olmadığını anlarlar" diye konuştu.

"RUS AKTÖRLERLE BAĞLANTILI"

Paludan'ın, "Rus aktörlerle bazı bağlantıları olabileceğini" öne süren Vanhanen, "bunun, İsveç ile Türkiye arasındaki ilişkileri sabote etmeye yönelik bir girişim olabileceğini" söyledi.

Vanhanen, "Finlandiya ve İsveç'in NATO sürecine ve Ankara ile olan ilişkilerimize zarar vermeye yönelik organize çabalar olduğunu dikkate almamız gerektiğini düşünüyorum" dedi.