Çinli uzman: Tüm ülkeler ABD ve İsrail’e baskıyı artırmalı

Ningxia Üniversitesi Çin Arap Ülkeleri Araştırma Enstitüsü Başkanı Li Shaoxian, CGTN Türk özel yayınında uluslararası kriz başlıklarına dair açıklamalarda bulundu.

CGTN Türk özel yayınında Gökhun Göçmen’in sorularını yanıtlayan Li, “Tüm ülkeler olarak ABD ve İsrail'e baskı yapabiliriz. ABD’ye dönük hem yurt içinde hem de yurt dışında baskı artıyor. Bana kalırsa Çin, Türkiye, Arap ülkeleri, Rusya ve diğer ülkelerin bu konuda eşgüdüm halinde çalışarak baskıyı büyütmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Li Shaoxian’a göre Çin, bölgede Kuşak ve Yol İnisiyatifi ve “Küresel Güvenlik İnisiyatifi”ne bağlı kalarak ilerliyor. Kuşak ve Yol İnisiyatifi bölgenin kalkınmasına destek sunarken, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in 2022 yılında ilan ettiği Küresel Güvenlik İnisiyatifi ise ihtilaflı ülkeleri aynı masada buluşturmayı amaçlıyor.

Çin-Arap Ülkeleri Araştırma Enstitüsü Başkanı Li’ye göre, ABD’nin bölgedeki etkisi azaldıkça bölge İran ve Suudi Arabistan gibi ülkelerin barışa karşı ilgisi arttı. En önemli noktanın ülkelerin barış iradesi olduğunun altını çizen Li, Tahran ve Riyad arasındaki normalleşmeyi örnek göstererek “Bu koşullar oluşmadan Çin dâhil hiçbir ülke barışı sağlayamazdı. Barış için güçlü bir ülkenin iradesine ihtiyaç vardı. Bu ülke işte Çin” diye konuştu.

BAĞIMSIZ FİLİSTİN VE ÇİN

Suudi Arabistan ile İran, İsrail ile Filistin ve İsrail ile İran arasındaki ilişkinin Orta Doğu’daki barış için kritik olduğuna dikkat çeken Li Shaoxian, “Şu an en acil olanı Filistin ve İsrail ilişkisinin kurulması” dedi.

Li Çin’in İsrail-Filistin konusuna dair 3 temel prensibini ise şöyle özetledi:

“İlk olarak Çin öteden beri Filistin’in bağımsızlığına destekliyor. Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana aynı görüşteyiz. İkincisi Çin, nereden ve kimden gelirse gelsin sivillere dönük her türlü saldırıya karşıdır. Üçüncü olarak İsrail’in uluslararası hukuka aykırı eylemlerde bulunduğu için bunu kınıyoruz. Çin’in tutumunu İsrail hoş görmedi ve İsrail’in Çin’e yönelik tutumunu etkiledi. Çin adaletin ne olduğunu biliyor ve haklının yanında. Biz İsrail-Filistin çatışmasının meydana gelmesinin bir nedeni olduğunu biliyoruz.”

Barış için ABD ve İsrail’e baskı yapılması gerektiğini söyleyen Li ayrıca, 7 Ekim’de başlayan saldırıların yakın zamanda sona ermeyeceği görüşünde:

“Şu an itibariyle İsrail üzerinde büyük ve somut bir etkiye sahip olan tek ülke ABD’dir. İsrail sadece ABD’yi dinliyor. Şu anki en büyük sorun ABD’nin İsrail’in tarafında olmasıdır. Biden yönetimi aslında iki devletli çözüm planına destek verdiğini söylüyor ancak somut bir eylemde bulunmuyor. Bu yüzden bence 7 Ekim’de başlatılan çatışmaların asıl nedeni Biden yönetiminin iki devletli çözümü hızlandırmamasıdır. Çatışmaların ardından bütün ülkeler ateşkes çağrısı yaparken ABD buna katılmadı. Şimdi ne yapabiliriz? Bütün ülkeler olarak ABD ve İsrail’e baskı yapabiliriz. ABD’ye dönük hem yurt içinde hem de yurt dışında baskı artıyor. Bana kalırsa Çin, Türkiye, Arap ülkeleri, Rusya ve diğer ülkelerin bu konuda eşgüdüm halinde çalışarak baskıyı büyütmesi gerekiyor.”