'Bu işin mimarı ABD'

Suriye’deki yeni yönetimin Türkiye ile ilişkilerine ve ABD’nin Suriye’deki rolüne ilişkin Cumhuriyet’e değerlendirmede bulunan Yeditepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Başkanı siyaset bilimci Deniz Tansi, HTŞ ile SMO arasındaki işbirliğinden ana akım bir Suriye yaratılmaya çalışıldığını ancak bunun Türkiye merkezli değil, ABD merkezli olduğunu, Türkiye’nin ise kolaylaştırıcı rol üstlendiğini söyledi. 

‘HTŞ’NİN ADI DA DEĞİŞİR’

Colani’nin değişimini ‘evrim’ olarak niteleyen Tansi, “Bu iş El Kaide ile başladı sonra El Nusra oldu şu anda adı HTŞ ama HTŞ’nin adı da büyük olasılıkla değişir veya HTŞ’yi lağvedip yeni bir yapılanma kuracaklar. Kıyafetlerde de değişim var. Bu kıyafetler daha Afganistan’daki selefilere benzer bir kıyafetken en son kravata kadar geldi. Örgütün adı, kişinin adı bile değişiyor çünkü Batıya uyumlu bir liderlik inşa etmeye çalışıyorlar” dedi.

ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın 20 Ocak sonrası için Türkiye ve İsrail’e güvendiğini belirten Tansi, “Türkiye, ana akım Suriye ile daha iyi ilişkiler kurabilicek ya da çeşitli kültürel ve siyasal etkiler yaratabilecek bağlamda değerlendirilecek. İsrail ise şu an çok rahatlamış vaziyette. Lübnan’dan bir tehdt algılamıyor, Suriye’nin askeri yapısı zaten çok kırılgandı, geri kalanını da felç etti.

İran’ın da eli kolu bağlı. Yeni Suriye’nin inşasında İsrail’in tabiki siyasal sürece bir etkisi olmayacak ama belli bölgeleri kendince kontrol altına alacak. Türkiye de yeni liderliğin Batı’ya eklemlenmesinde ya da yeni bir liderlik devşirilmesinde bence etkili olacak” ifadelerini kullandı.

‘ABD DE DESTEKLER’

Terör örgütü PKK/YPG unsurlarının tasviye edilmesiyle SDG’nin daha değişik bir rol alıp siyasete eklemlenebileceğini kaydeden Tansi, Suriye’nin parçalanmasının ABD’nin bölgedeki kontrolünde sorun yaratacağını, bu sebeple ABD’nin de bunu destekleyeceğini söyledi.

Rusya’nın, Suriye’deki askeri varlığını tamamen çekmesinin ise Ukrayna’ya bağlı olduğunu belirten Tansi, “Belki sadece üslerin kaldığı ama Rusların siyasal anlamda etkisini azalttığı bir çerçeve olabilir” dedi. Kamuoyunda, Suriye’nin şimdiye kadar tamamen Türkiye tarafından domine edildiği algısı olduğunu vurgulayan Tansi, eski AKP’li Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’nun Suriye açıklamalarını anımsattı. Tansi, “Bu işin mimarı Davutoğlu da değil, bu işin mimarı ABD. Davutoğlu uygulayıcı çerçevede yer aldı” değerlendirmesinde bulundu.