Bilim insanlarından yeni 'Mars' çalışması: 'Derinliklerinde büyük miktarlarda...'

Bilim insanları, yeni yaptıkları çalışmaların, Mars yüzeyinin yaklaşık 11,5-20 km altındaki kayaların içinde sıkışmış büyük miktarlarda sıvı su bulunabileceğini gösterdiğini söylüyor.

Kaliforniya San Diego Üniversitesi Scripps Oşinografi Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarlarından Dr. Vashan Wright, "Sıvı su tahminimiz, olası eski Mars okyanuslarını doldurduğu öne sürülen su hacimlerinden daha fazladır" dedi. 

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yazan Wright ve meslektaşları, Mars'ın yerçekimi verilerine ve NASA'nın InSight aracı tarafından kaydedilen ölçümlere dayanarak nasıl hesaplamalar yaptıklarını anlattılar. Bu ölçümler, Mars depremleri ve meteor çarpmalarının yarattığı sismik dalgaların hızının kızıl gezegenin kabuğunun derinliğiyle nasıl değiştiğini ortaya koyuyor.

Wright, "Kayaları çatlamış ve sıvı suyla dolmuş bir orta kabuk, hem sismik hem de yerçekimi verilerini en iyi şekilde açıklıyor" ifadelerini kullandı.

Insight iniş aracının bulunduğu yerdeki ölçümlerin tüm gezegeni temsil etmesi durumunda, kaya çatlaklarında sıkışan su miktarının Mars'ta 1-2 km derinliğinde bir okyanusu dolduracağını da belirten Wright, şunları kaydetti:

"Dünya'da yeraltı suları yüzeyden sızar ve bu sürecin Mars'ta da gerçekleşmiş olmasını bekliyoruz. Sızma, üst kabuğun bugünkünden daha sıcak olduğu bir dönemde gerçekleşmiş olmalı."

"SUYUN VARLIĞI YAŞAM OLDUĞUNU GÖSTERMEZ"

Sonuçlar suyun uzaya kaybolmuş ya da mineraller içinde hapsolmuş olma ihtimalini ortadan kaldırmazken, Wright bu çalışmanın bilim insanlarının bu farklı mekanizmaların geçmişte Mars yüzeyindeki suyun kaybına olan göreceli katkılarını yeniden değerlendirmelerine olanak sağladığını söyledi.

Wright, "Suyun varlığı yaşam olduğunu göstermez, ancak suyun yaşam için önemli bir bileşen olduğu düşünülmektedir. Suyun bulunduğu Dünya'nın derin yeraltında yaşamın var olabileceğini biliyoruz. Mars'ın orta kabuğu en azından yaşanabilirlik ve bildiğimiz anlamda yaşam için önemli bir bileşen içeriyor" dedi.

Keck Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nde gezegen bilimi profesörü olan Bethany Ehlmann, artık Mars'ta derin sıvı su olup olmadığını ve varsa tam olarak nerede olduğunu gösteren kesin bir ölçüm yapılması gerektiğini belirterek, "Dünya'da sıvı suyun olduğu yerde yaşam da vardır, dolayısıyla Mars'ta şu anda sıvı su akiferleri mevcutsa, bunlar yaşam arayışında birincil hedeftir" diye konuştu.

"İLK ZAMANLAR DÜNYA KADAR YAŞAMA ELVERİŞLİ"

Oxford Üniversitesi'nden Dr. Jon Wade Mars'ta yaşam olması durumunda şaşırmayacağını kaydederek, "Mars, tarihinin erken dönemlerinde basit yaşam için Dünya kadar, hatta daha fazla elverişli olabilir" ifadelerini kullandı.

Imperial College London'dan Dr. Steven Banham da orta kabukta sıvı halde su tespit edilmesinin jeofizikçilerin ve jeologların Mars'ın iç yapısını ve nasıl davrandığını anlamalarına yardımcı olacağını sözlerine ekledi.

Ancak Banham, bu tür bir suyun Mars'a yapılacak mürettebatlı görevler için bir kaynak sağlayabileceği konusunda şüphelerini dile getirerek, "Evet, yerkabuğundaki su miktarı potansiyel olarak çok fazla, ancak buna erişmek ya da kullanmak zor olacaktır. En azından başlangıçta insan keşifleri için pek bir fark yaratmayabilir" dedi.