Azerbaycan ve Rusya'dan ortak karar: Karabağ'daki Rus Barış Gücü çekiliyor

Hacıyev, Rusya ile yapılan ortak karar çerçevesinde, Karabağ bölgesinde konuşlanmış Rus barış gücü birliklerinin erken bir tarihte çekilmesine başlandığını duyurdu. Bu karar, 2020 yılında imzalanan üçlü bölgesel güvenlik bildirisine dayanıyor. 

Hacıyev açıklamasında, "Azerbaycan ve Rusya Savunma Bakanlıkları, sürecin koordinasyonu için yakın işbirliği içinde hareket ediyor. Bu adım, bölgede barış ve istikrarın sağlanması adına atılmış önemli bir adım" ifadelerine yer verdi.

RUS BARIŞ GÜCÜ BÖLGEDEN NEDEN AYRILIYOR? 

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Karabağ'daki Rus Barış Gücü birliklerinin bölgeden çekilmeye başladığını teyit etti. 

27 Eylül 2020'de başlayan ve 44 gün süren ikinci Karabağ Savaşı'nın ardından bölgeye yerleştirilen 1960 askerlik birliğin, beş yıllık görev sürelerinin 10 Kasım 2025'te sona ermesi planlanıyordu. Peskov, sürecin plana uygun olarak işlediğini ve bölgesel güvenlik anlaşmalarına tam riayet edildiğini belirtti.

ERMENİSTAN SÜREYİ UZATMAK İSTİYORDU

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Ekim 2022'de yaptığı bir açıklamada, Karabağ'daki Rus barış gücünün görev süresini 20 yıla kadar uzatmaya hazır olduğunu söylemişti.

Karabağ'daki sürece dair değerlendirmelerde bulunan Paşinyan, "Rus barış güçlerinin görevlerine devam etmelerini arzuluyoruz. Barış güçlerinin görev süresini 10, 15 veya 20 yıl uzatan bir belgeye Soçi'de imza atmaya hazırım" demişti.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünden doktora öğrencisi Vusal Hasanzadeh, Rus Barış Gücü'nün Karabağ'dan çekilmesini ve bu adımın potansiyel yansımalarını Cumhuriyet.com.tr'ye değerlendirdi.

"AZERBAYCAN DİPLOMASİSİNİN BAŞARISI"

10 Kasım 2020 tarihli Azerbaycan-Ermenistan-Rusya arasında imzalanan ateşkes mutabakatı çerçevesinde Karabağ'da 5 yıllığına geçici konuşlanan Rus Barış Gücünün geri çekilmesi Azerbaycan diplomasisinin büyük başarılarından biridir. Bu başarıda bir çok faktör mevcuttur. 

İlk olarak, 30 yıldır gittikçe güçlenen Türkiye-Azerbaycan müttefik ilişkileri karşımıza çıkmaktadır. İkinci olarak, Azerbaycan yıllardır Batı ve Doğu arasında başarılı denge diplomasisi yürütmektedir. Üçüncü olarak, Azerbaycan son dönemde, Güney Kafkasya'da Ermenistan ve Gürcistan'ın Rusya'dan uzaklaşarak Batı ile gittikçe güçlenen ilişkilerini ve Ukrayna'ya işgal harekatı başlatması sonrası uluslararası sistemde düştüğü zor durumu kazanca çevirmektedir.

TARİHTE BİR İLK DEĞİL...

Ayrıca, yakın tarihte de Azerbaycan ile Rusya arasında buna benzer olaylar yaşanmıştır. Azerbaycan 2002'de Rusya'ya kiraladığı Gabala Radar Üssü'nden 2012'de diplomasi yoluyla Rusya'yı çekilmeye zorlamış ve başarmıştır. Şunu da unutmamak gerekir ki, 10 Kasım ateşkes mutabakatı sonrası Rus Barış Gücü yükümlülüklerini yerine getirmemiş ve bölgedeki ayrılıkçı Ermeni teröristlerin silahlı provokasyonlarına, Ermenistan'dan bölgeye silah sevkiyatına sessiz kalmış ve Azerbaycan tarafı da uyarılarda bulunmuştur. Azerbaycan 19 Eylül 2023 tarihli anti terör operasyon sonrasında bölgede kendi egemenliğini tam anlamıyla sağlamıştır. 

BÖLGEYİ NELER BEKLİYOR?

Rus Barış Gücünün geri çekilmesi süreci Batı destekli Ermenistan tarafından hoş karşılanmayacaktır. Bundan sonraki süreçte Batı'da başta Fransa olmakla birçok aktör Azerbaycan ve Türkiye'yi Rusya ile karşı karşıya getirmeye çalışacaktır ve bu bağlamda, Ermenistan üzerinden Güney Kafkasya’da provokasyonlar planlayabilir.