Aşırı sağcı lider Wilders’in seçim zaferi medyada nasıl yankı buldu?

Hollanda’da Geert Wilders liderliğindeki göç ve İslam karşıtı aşırı sağcı Özgürlük Partisi’nin (PVV), resmi olmayan sonuçlara göre erken genel seçimi ezici bir üstünlükle kazanması, hem Hollanda hem de Avrupa medyasında geniş yer buldu.

Akşam saatlerinden itibaren seçim özel programına geçen kamu yayıncısı NOS, oy verme işleminin sona ermesinin ardından sandık çıkış anketlerini duyurdu.

Gelişmeleri canlı yayınla aktaran NOS, “PVV’nin büyük zaferinin ardından öfke ve şok” başlığını kullandı.

Liberal sol eğilimli Demokratlar 66 Partisi’nin (D66), Wilders’in zaferini “dehşet ve öfke" ile karşıladığını belirten Hollandalı kamu yayıncısı, sosyal demokrat ittifakın lideri Frans Timmermans’ın, "Artık demokrasiyi savunmamızın zamanı geldi" sözlerine yer verdi.

NOS’a göre, 2006’dan bu yana ilk kez seçimden yenilgiyle çıkan Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi’nin (VVD) lideri Dilan Yeşilgöz, Wilders'la işbirliğini artık göz ardı etmeyerek "Wilders'a kapıyı sonuna kadar açtı."

Sağ eğilimli de Telegraaf gazetesi, “Hollanda sağa döndü” manşetiyle, ilk sayfasını Wilders’in seçim zaferine ayırdı.

Gazete, ayrıntıları “Sandık çıkış anketlerine göre Wilders’in PVV’si açık ara önde” alt başlığıyla aktardı.

AD gazetesi, “PVV ön tahminlerden daha büyük” başlığını kullandı.

“PVV tüm rakiplerini eledi, Wilders makul davranacağına söz verdi” başlıklı haberde de, aşırı sağcı cephedeki gelişmeler aktarıldı.

Gazete, merkez sağın köklü partisi Hıristiyan Demokrat Parti ile yerel seçimlerin en büyük kazananı olan Çifte Vatandaş Hareketi Partisi’nin (BBB) yok olmaya yüz tuttuğunu vurguladı.

Sosyal demokrat eğilimli Volkskrant gazetesi, “En büyük parti PVV sağ koalisyonun eşiğinde” başlığını kullandı.

“Wilders tüm Hollanda halkının Başbakanı olmak istiyor” alt başlığı ile de, PVV cephesindeki gelişmelere yer verildi.

Gazete, bir başka haberinde de, NSC lideri Omtzigt’in Wilders ile koalisyon ortaklığını dışlamadığını aktardı.

Volkskrant, İşçi Partisi (PvdA) - Yeşil Sol Parti (GL) ittifakının başta Amsterdam olmak üzere, büyük kentlerdeki üstünlüğüne işaret etti.

Sol liberal eğilimli NRC gazetesi de, ön sayfasını, “PVV için benzeri görülmemiş bir zafer - peki sırada ne var?” manşetiyle, seçim sonuçlarına ayırdı.

Haberde, “PVV lideri Geert Wilders, derhal VVD ve NSC gibi diğer sağ partilere ‘gölgelerinin üzerinden atlama’ çağrısında bulundu” dendi.

NRC’nin analizinde, şöyle dendi:

“Rutte dönemi, Binnenhof'u (Lahey’deki parlamento binası) temellerinden sarsan sağcı popülist bir isyanla sona eriyor. PVV'nin Çarşamba günü elde ettiği tarihi seçim zaferi tüm beklentileri aştı. ANP'nin ön tahminine göre PVV sandalye sayısını iki katından fazla artıracak ve parti 36 sandalyeye çıkacak. PVV bu nedenle yeni Temsilciler Meclisi'ndeki en büyük parti olacak.”

NRC’ye göre, artık sığınma ve göç birçok seçmen için önemli bir konu haline geldiğinden, Wilders bundan faydalanmış gibi görünüyor. PVV uzun süredir “bu konunun sahibi” ve sağcı protesto oylarını topluca almış gibi duruyor.

Koyu muhafazakar Nederlandse Dagblad gazetesi ise, Protestan Toplumcu Roform Partisi’nin, seçim sonuçlarına ilişkin, “Bu Hıristiyan siyasetine bir darbedir” değerlendirmesini ön plana çıkardı.

Gazete, Geert Wilders’in sağ partiler VVD, NSC ve BBB ile koalisyon tercih ettiğini aktardı.

RTL Haber kanalı da, gelişmeleri, “Wilders’ta inançsızlık, VVD’de üzüntü” başlığıyla duyurdu. RTL Haber, Dilan Yeşilgöz ve Pieter Omtzigt’in koalisyon için Wilders’a kapıyı kapatmadığına işaret etti.

Belçika medyası

Belçikalı Flaman kamu yayıncısı VRT, seçim sonuçlarını “Geert Wilders'in radikal sağcı partisi PVV Hollanda'nın açık ara en büyük partisi haline geldi” başlığıyla duyurdu.

VRT bir başka haberinde de, “Hollanda'daki İslami ve Faslı örgütler Wilders'in galibiyetinden endişeli” başlığını kullandı.

Fransızca kamu yayıncısı RTBF ise, “İlk anketlere göre Wilders’in aşırı sağcı partisi önde” başlıklı haberinde, şunlara yer verdi:

“Çıkış anketleri, Geert Wilders'in aşırı sağcı İslamofobik partisinin parlamento seçimlerini kazandığını ve bunun kesinleşmesi halinde Hollanda sınırlarının çok ötesinde bir siyasi depreme neden olacağını öne sürüyor.”

Belçika’da yayımlanan De Standaard gazetesi, “Wilders Hollanda’yı şaşkına çevirdi” derken, De Morgen gazetesi de,”Wilders’in PVV’si ezici bir üstünlükle en büyük parti” başlığını kullandı.

De Morgen’ın analizinde, “Koalisyon görüşmeleri son derece zor ve uzun bir iş olacak” dendi.

HLN gazetesi “İslam karşıtı Geert Wilders'in PVV'si çıkış anketinde açık ara en büyük parti” başlığını kullandı.

“Hollanda seçimlerinde Wilders’in PVV’si ilk sonuçlara göre açık ara önde” başlığını kullanan Het Nieuwsblad gazetesi, bunun Flaman aşırı sağ partilerin yükselişte olduğu Belçika’ya yansımaları olacağına dikkati çekti.

La Libre gazetesi, seçim sonuçlarını, “Sandık çıkış anketleri aşırı sağın zaferini gösteriyor” başlığıyla aktardı.

Le Soir gazetesinin manşetinde, “Hollanda’da siyasi deprem: Aşırı sağın ezici zaferi” dedi.

Gazete, alt başlığında da “Flaman ve Avrupalıların gözü Hollanda domino taşına çevrildi” ifadesine yer verdi.

Almanya’da yayınlanan Bild gazetesi, Wilders’in seçim zaferi için, “Hollanda sağa kaydı” başlığını kullandı.

Bild, “Hollanda'da siyasi deprem!” alt başlığıyla verdiği haberde,

“Sağcı popülist Geert Wilders'in (60) PVV partisi parlamento seçimlerinde en büyük güç olarak ortaya çıktı” dendi.

Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi ise, “Sağcı popülist Wilders’in ezici zaferi” manşetini attı.

Fransa’nın önde gelen gazetelerinden Le Monde, sonuçları, “Çıkış anketlerine göre aşırı sağcı Wilders’in partisi parlamento seçimlerini kazandı” başlıklı haberiyle aktardı.