Afgan kadınlar, Arnavutluk'ta buluştu: Taliban'ın baskılarına karşı 'meydan okuma' zirvesi

Afganistan içinden zirveye ulaşmaya çalışan bazı kadınların seyahatlerinin engellendiği, Pakistan'da uçaktan indirildikleri ya da sınırda durduruldukları ileri sürüldü. 

Diğer kadınların ise İran, Kanada, İngiltere ve ABD gibi mülteci olarak yaşadıkları ülkelerden geldikleri kaydedildi.

Organizatörler, iki yıldır hazırlıkları süren zirvenin, bölgedeki diğer birçok hükümetin reddetmesi üzerine Tiran'daki Arnavutluk hükümeti tarafından düzenlendiğini söyledi.

Zirveyi düzenleyen “Women for Afghanistan” adlı kuruluşun lideri kadın aktivist ve eski Afgan milletvekili Fawzia Koofi şunları söyledi:

“Bu üç günde, Afganistan'da kadınların kamusal alandan tamamen silindiklerini söyledikleri bir dönemde, her kesimden kadınlar mevcut statükoyu değiştirmeye yönelik senaryolar üzerinde çabalarını birleştirmek üzere bir araya geliyor. Taliban'ın gerçekleştirdiği insan hakları ihlallerinden nasıl sorumlu tutulacağı ve ülke içindeki kadınların ekonomik durumunun nasıl iyileştirileceği konusunda fikir birliği sağlamayı ve strateji geliştirmeyi amaçlıyoruz.”

Zirve, Taliban'ın kadınların seslerinin kamusal alanda duyulmasını yasaklayan ve kadınların ev dışında bedenlerini tamamen örtmelerini zorunlu hale getiren yeni “ahlaksızlık ve erdemsizlik” yasalarını yayınlamasından birkaç hafta sonra gerçekleşti.

Hamid Karzai hükümetinde eski bir bakan olan ve şimdi insani yardım çalışmaları yürütmek üzere Afganistan'da kalan bir kadın hakları aktivisti olan Seema Ghani ise şöyle konuştu:

“Burada birlikte olmamız bir meydan okuma eylemidir. Susturulmayacağız. Afganistan'daki kadınlar ve kız çocukları her gün korkunun hakim olduğu hayatlar yaşıyor. Evden çıkmak bile bir çile. Dünya yoluna devam ediyor ama biz hep birlikte unutulmadığımızdan emin olmak için buradayız. Hepimiz birbirimizle aynı fikirde olmak için burada değiliz, ancak konuşmak, tartışmak ve umarım tek bir sesle bitirmek için buradayız.”

Üç gün sürecek zirvenin sonunda organizatörler, Afgan kadınlarının Taliban tarafından hak ve özgürlüklerine yönelik sistematik saldırıya nasıl karşılık vermek istediklerini ortaya koyan ve uluslararası topluma yönelik bir dizi talep ya da kılavuz yayınlamayı umuyor.

Taliban'ın Afganistan'ın kontrolünü ele geçirmesinden bu yana geçen üç yıl içinde kadınların ücretli işlerin çoğundan men edildiği, kamuya açık parklarda yürümeleri engellendiği ve ceza adaleti sisteminin dışında bırakıldığı ve kız çocuklarının ortaokula ya da üniversiteye gitmelerinin engellendiği biliniyor. Taliban'ın ayrıca, zina gibi suçlar için kadınların taşlanmasına da yeniden başladığı belirtiliyor.