Adım adım Avrupa Parlamentosu seçimlerine: AB’de seçim heyecanı

AB konseyi ile birlikte AB’nin yasa yapıcı kurumu olan Avrupa Parlamentosu’na girecek 720 milletvekilinin belirlenmesi için 5 yılda bir seçim yapılıyor. Her ülkenin nüfusu oranında milletvekili çıkardığı seçimlerde, yaşanan nüfus artışı nedeniyle ilk kez 705 yerine 720 milletvekili seçilecek.

Bazı ülkelerde oy verme yaşının düşürülmesi nedeniyle 18 yaşından küçük seçmenler de ilk kez oy verecek. Almanya, Avusturya, Belçika, Malta’da 16; Yunanistan’da ise 17 yaşındakiler ilk defa AB’nin geleceğinde söz sahibi olacak.

Mayıs 2019’da düzenlenen son seçimlerin ardından bu haziranda, AB Komisyonu ve AB Konseyi başkanları değişecek.

LEYEN İKİNCİ DÖNEMİ İÇİN ADAY

2024 seçimlerinde radikal sağ partilerin yükselişi öngörülürken yeşillerin  geçmiş başarılarını, dünyada ve Avrupa’da yükselişe geçen sağ sebebiyle yeniden yakalayamayacağı tahmin ediliyor.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AP seçimlerinde Avrupa Halk Partisi’nin (EPP) adayı gösterilmişti. 2005-2009 yılları arasında Almanya Aile, Kadın, Yaşlılar ve Gençlik Bakanı; 2009-2013 yılları arasında Almanya Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı ve 2013-2019 yıllarında Almanya Savunma Bakanı olarak görev yapan  Leyen,  2019’dan beri AB’nin yürütme organı komisyonun başkanlığını yapıyor.

AP’NİN EN KALABALIĞI MERKEZ SAĞ

AP’de; Avrupa Halk Partisi (EPP), Sosyalistler ve Demokratlar (S&D), Avrupa’yı Yenile (Renew Europe), Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı, Avrupa Muhafazakarları ve Reformistleri (ECR), Kimlik ve Demokrasi (ID) ve Sol olmak üzere 7 grup ile bağımsız vekilleri bulunuyor.

Parlamentodaki en büyük siyasi oluşum; merkez sağ eğilimli, Hristiyan Demokratlar olarak bilinen ve Leyen’in de partisi olan EPP, 177 sandalye sayısına sahip. İkinci en büyük grup merkez sol eğilimli S&D'nin, 139 milletvekili bulunuyor. Ayrıca İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, S&D grubuna mensup. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un girişimiyle kurulan liberal çizgideki Renew Europe’un ise 102 sandalyesi bulunuyor. Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı, AP’de 72 üyeyle temsil ediliyor.

AP’deki muhafazakar partilerin oluşturduğu, İtalya Başbakanı aşırı sağcı lider Giorgia Meloni’nin başkanlığındaki ECR’nin 68 sandalyesi mevcut. Üye ülkelerden 9 partinin bir araya gelerek oluşturduğu aşırı sağ eğilimli parti ID, 59 milletvekiline sahip. AP’deki en küçük grubu ise 37 milletvekiliyle Sol grup oluşturuyor.

SOSYALİSTLER İŞ BİRLİĞİ YAPMAYACAK

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise bu seçimde parlamento içerisindeki sosyalistlerin hedefi konumunda. Komisyon başkanlığında ikinci dönemi güvence altına almak için von der Leyen'in muhtemelen Sosyalistler ve Demokratlar grubunun desteğine ihtiyacı olacak ancak, sosyalistlerin baş adayı ise Nicolas Schmit.

Avrupalı Sosyalistlerin Partisi, bir sonraki Avrupa Parlamentosu’nda aşırı sağ güçlerle çalışmayacağını ilan etti. Schmit konuya ilişkin Berlin’de gerçekleştirdiği açıklamasında, “Avrupa’nın dört bir yanından sosyalist ve sosyal demokrat liderlerin desteğiyle burada, bir kez daha şunu söylemek için Berlin’deyim: Aşırı sağla iş birliği yok" ifadelerini kullanmıştı.

EPP, SIĞINMACILARI 3. ÜLKELERE YOLLAYACAK

Parlamentoda en büyük grup olan Avrupa Halk Partisi’nin (EPP) konumunu koruyacağı tahmin edilirken, aşırı sağcı Avrupa Muhafazakarları ve Reformistleri (ECR) grubunun da kazanımlar elde etmesi bekleniyor.

Öte yandan EPP tarafından AP 2024 seçimleri için hazırlanan manifestoda, sığınma talebinde bulunan kişilerin üçüncü ülkelere sınır dışı edilmesini ve AB ülkelerinde koruma alanlar için kota sistemi uygulanmasını içeren göç reformuna yer verilmişti.

Frontex’in verilerine göre 2023, AB ülkelerine gelen düzensiz göçmen sayısının en yüksek seviyeye ulaştığı yıl oldu. 2023’te AB’ye, yaklaşık 380 bin kişi yasa dışı yollardan girdi. ANKARA

İŞÇİ PARTİSİ KÖKENLİ AP ADAYI

Seçimde Avrupalı sosyalistlerin tercihi olacak olan Schmit’in adaylığı, İtalya’nın başkenti Roma’da düzenlenen Avrupa Sosyalistleri Partisi’nin kongresinde ilan edilmişti.

2019’da AP milletvekili seçilmesinden bu yana AB Komisyonu’nun İstihdam ve Sosyal Haklardan Sorumlu Üyesi olarak çalışan Schmit; 1989-1990 yılları arasında Lüksemburg Sosyalist İşçi Partisi parlamento grubu sekreteri olarak, 2004 milletvekili seçimlerinin ardından Dışişleri ve Göçten sorumlu Yardımcı Bakan olarak ve 1998-2004 döneminde ise Lüksemburg’un AB Daimi Daimi Temsilcisi olarak görev almıştı.