Giysiler atık olmayacak

Dünyayı en çok kirleten sektörler içinde yer alan modada ürünlerin atık olmasının önüne geçmek için küresel çapta çabalar sürerken bir Türk markası Nivogo bu alanda öncü oldu. Döngüsel ekonomide sürdürülebilir bir gelecek için girişimlerin yarıştığı Make It Circular Challenge’da dünya çapındaki en iyi 13 girişimden biri seçilen Marka geçen yıl da Sürdürülebilir İş Ödülleri’nde ödüle layık görülmüştü. Nivogo’nun kurucu ortağı ve Ceo’su Arnas Akbaş ile pazarlama ve büyümeden sorumlu genel müdür yardımcısı Tunahan Kafa sorularımızı yanıtladı.

- Kuruluş hikayenizden söz edebilir misiniz? 

Arnas Akbaş: Nivogo, “yeni” (nivo) ve “harekete geçmek” (go) sözcüklerinin bir araya gelmesinden oluşuyor. Amacımız yeninin tanımını değiştirerek, satın alındıktan bir süre sonra kullanım sürelerini tamamladığı düşünülen ve atık olarak görülen ürünleri, yeniden umut döngüsüne dahil etmek için harekete geçmek. Moda, petrolden sonra dünyayı en çok kirleten ikinci en büyük endüstri. Biz de harekete buradan başladık. Her yıl 85 milyar moda ürünü atık oluyor. Yaptığımız incelemelerde neredeyse her markanın depolarında ya da bireysel kullanıcıların dolaplarındaki çok sayıda ürünün, iyi durumda olmasına karşın farklı nedenlerden satılamadığı için yakılmak ya da atılmak üzere ayrıldığını gördük. Bu duruma bir son verebilmek için Nivogo doğdu. Gebze’de yer alan 5 bin metrekarelik yenileme merkezimizde yüzbinlerce ürünü yenileyerek döngüsel ekonomiye dahil ediyoruz.

- 2021 Şubat ayında kuruldunuz. Moda sektöründe çok yeni olmanıza rağmen her geçen gün büyüyen bir ivmeniz var. Nivogo olarak döngüsel ekonomi ve moda yaklaşımınız nasıl?

A. Akbaş: Kullanıcılarımızdan ve marka partnerlerimizden gelen ürünleri yenileme merkezimize aldıktan sonra kendi geliştirdiğiniz döngüsel tabanlı teknolojimizle bu ürünlerin yenileme gereksinimlerini belirleyerek her ürün için benzersiz bir NivoKod veriyoruz. Ürünleri ihtiyaç duydukları işlemler uygulanmak üzere temizleme ve onarma atölyelerimize aktarıyoruz. Yenileme işlemleri gerçekleşen ürünleri yeniden fiyatlandırarak döngüsel satış platformlarımızla yeni kullanıcılarıyla buluşturuyoruz.

Türkiye’nin ilk döngüsel mağazası Nivogo Akasya’yı geçen yıl açtık. Kullanıcılardan gelen olumlu dönüşlerle döngüsel mağazalarımızı kısa zamanda beşe çıkardık ve yıl sonuna kadar çift hanelere çıkarmayı hedefliyoruz.

- Nivogo paydaşları ile sürecini devam ettiren bir girişim. Paydaşlarınızla olan ilişkinizi kısaca anlatabilir misiniz?

Tunahan Kafa: İşbirliklerinde sürdürülebilir iyi bir dünya için benzer değerlere sahip olduğumuz markalarla bir araya geliyor ve onların döngüsel ekosistemde yer almalarını kolaylaştırmaya çalışıyoruz. Bizimle partner olmak isteyen markalara gerekli altyapı ve teknoloji konusunda destek sağlıyor, böylece onlardan herhangi bir ön yatırım, ücret veya entegrasyon talep etmeden hem finansal hem de çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlıyoruz. Boyner, Puma, Jack & Jones, Levis gibi yerel ve küreselde lider 20’den fazla marka, şu an döngüsel dönüşüm partnerlerimiz arasında.

- Çalışmalarınız su ayak izi ve karbon ayak izi olarak nasıl bir tasarrufa aracı oldu?

T. Kafa: Çevresel etkimizi ölçmek için küresel bir sürdürülebilir danışmanlık şirketi olan Metsims ile ortaklık yaptık ve birlikte bir metodoloji geliştirdik. Bu kapsamda yenilediğimiz her ürünle önüne geçtiğimiz net tasarrufu hesapladık. Şimdiye kadar döngüsel ekonomiye dahil ettiğimiz 1 milyon ürün ile 7 milyar litre su kullanımının ve 9 Milyon kilogramın üzerinde karbon emisyonunun önüne geçtik.

AKILLI FİYATLANDIRMA

- Fiyatlandırmalarınızı yaparken yaklaşımız nedir?

A. Akbaş: Ürünleri fiyatlandırırken her ürünün benzersiz bir değere sahip olduğu yaklaşımından yola çıkıyoruz ve kendi geliştirdiğimiz yapay zekâ temelli akıllı fiyatlandırma teknolojisi kullanıyoruz. Bu teknoloji ürünlerin piyasa fiyatı, ürünün güncel kondisyonu, yenileme işlemleri için harcanan maliyet gibi birçok parametreden oluşuyor. Böylece kullanıcılara adil bir fiyat sunarken alışveriş deneyiminde şeffaflık ve güven verici bir standart oluşturuyoruz.

TARİHİ ÖDÜL

- Tebrik ederim. Yüzde yüz yerli bir girişim olarak dünyanın en iyi 13 döngüsel girişiminden biri oldunuz. Hem ödülünüzden hem de ödül sürecinizden bahsedebilir misiniz?

A. Akbaş: Teşekkür ediyoruz. Döngüsel ekonomi alanında sürdürülebilir bir gelecek için girişimlerin yarıştığı Make It Circular Challenge’da dünyanın en iyi 13 döngüsel girişiminden biri seçilmek bizler için gurur vericiydi. Türkiye’yi dünyanın döngüsel ekonomi merkezi haline getirme misyonumuza daha da yakınlaştığımız için de çok mutluyuz. Amsterdam’da olacağız bu ay. Oradaki paydaşlarla istişareler yaparak Türkiye’den çıkan girişimimizle dünyaya rol model olup esin olacağımız için oldukça heyecanlıyız.