Bir sebzeden çok fazlası: Enginar

Enginar çok yönlü lezzetiyle sofralara benzersiz bir dokunuş katıyor. Kökeni antik çağlara uzanan bu sebze sağlık açısından da çok önemli. Bu yüzdendir ki hem gıda hem ilaç olarak çifte değerle insanlığa yayılmış ve öyle tüketilmiş. Besin değeri, yararları ve çeşitlendirilmiş tariflerdeki kullanımıyla yüzyıllardır sofraların vazgeçilmez bir parçası olan enginar aynı zamanda dünyadan farklı birçok mutfağın da gözdesi ve kesinlikle özel bir övgüyü hak ediyor.

MİTOLOJİDEN GELEN BİTKİ

Enginar, Ortadoğu ve Akdeniz bölgesinde yetişen papatyagiller familyasından “cynara” (enginarın botanik biliminde geçen ismi) cinsinden bir bitki türü. Mısırlılar, Yunanlar ve Romalılar tarafından da tüketilen enginar özellikle 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa’ya yayılmış. Ancak o dönemlerde kullanımı genellikle tıbbi amaçlıymış. Mitolojide de enginarın yeri var. Efsaneye göre Zeus, güzelliğiyle ünlenmiş Cynara ile birlikte yaşamak için onu Olimpos dağına götürür. Cynara başta bu durumdan hoşnuttur ancak zamanla eski dünyasını özlemeye başlar. Bir gece gizlice ailesini ziyaret eden Cynara, daha sonra hızlıca Olimpos’a döner. Bunu öğrenen Zeus o kadar sinirlenir ki Cynara’yı bir enginara dönüştürerek dünyaya fırlatır. Bilinen en eski sebzelerden enginar, bu öykü ile Roma kültüründe aristokratların sıklıkla tükettiği bir sebze olmuş, Osmanlı döneminde de bolca sofralarda yer bulmuştur.

ŞİFA HAZİNESİ

Enginarın estetik biçimi kadar yararları da oldukça fazla. Düşük kalorili olmasıyla diyet yapanlar için uygun bir seçenek olan bu sebze yüksek miktarda lif, vitamin ve mineral içeriyor. Özellikle C vitamini, folat, magnezyum, potasyum ve antioksidanlar bakımından çok zengin. Kan şekerini düzenlerken, kolestrolü düşürüyor ve sindirim sistemi rahatsızlıklarını azaltıyor. Aynı zamanda detoks etkisiyle biliniyor ve kilo verme süreçlerine destek oluyor. Ancak uzmanların en fazla üzerinde durduğu konu antioksidan bakımından zengin olması. Böylece serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını önlerken yaşlanmayı geciktiriyor. Kısacası mutfaklarda sıkça kullanılan enginarın yararları sanıldığından daha fazla. Dolayısıyla sırf lezzeti için değil içerdiği vitamin ve mineraller için de bolca tüketilmesi gerekli.

Enginar alırken dikkat edilmesi gereken püf noktalar:

Yüzey: Enginarın taze olması önemlidir. Yaprakları diri ve canlı görünmelidir. Solmuş veya sararmış yaprakları olan enginarlar yerine taze ve yeşil yapraklı olanları tercih etmelisiniz.

Ağırlık: Enginarın ağırlığı, içindeki suyun miktarıyla doğrudan ilişkilidir. Dolayısıyla, ağır olan enginarlar genellikle daha sulu ve taze olabilir. Bu nedenle daha ağır olan enginarları tercih edin. Enginarın baş kısmı ileri geri sallanıyorsa bu, taze olduğunu gösterir.

Boyut: Enginarların boyutları farklılık gösterebilir. Ancak, orta boy veya büyük enginarlar genellikle daha fazla ete sahip olabilir. Yapacağınız yemeğe uygun boyutlarda seçebilirsiniz.

Sap: Sapın kararmış, solmuş veya çürümüş olmamasına dikkat edin. Canlı ve taze bir sap enginarın taze olduğunun işaretidir.

EVDE ENGİNAR ŞÖLENİ

İşte evde deneyebileceğiniz ve sizden tam not alacağına inandığımız 2 enginarlı tarif.

ISPANAKLI ENGİNAR

- 4 enginar kalbi

- 250 gr. ıspanak

- 1 orta boy soğan

- 1 çay kaşığının ucuyla tuz

- 2 yemek kaşığı sıvı yağ

Beşamel sos için:

- 1 tatlı kaşığı tereyağı

- 1 tatlı kaşığı un

- 1 çay bardağı süt

- 4 dilim kaşar peyniri

HAZIRLANIŞI

1 - Enginarları tencerenin içine koyup haşlayın. Haşlandıktan sonra yağlanmış bir tepsinin içine alın.

2 - Bir tavada sıvı yağda küçük küpler halinde doğranmış soğanı kavurmaya başlayın, doğranmış ıspanakları da ekleyip kavurmaya devam edin. Suyunu salıp çekene kadar karıştırarak pişirin.

3 - Kaşık yardımıyla ıspanakları enginarın üstüne paylaştırın.

4 - Bir sos tavasında tereyağı eritip daha sonra unu ekleyin ve kavurun. Süt ve tuzu ekleyip hızlı hızlı karıştırarak topaklanmadan sosunuzu pişirin.

5 - Paylaştırdığınız enginarların üzerine beşamel sosu dökün. Onun üstüne de kaşarları pay edip 200 derece fırında kaşar peynirleri kızarana kadar pişirin. Sıcak şekilde servis edin.

—————

ENGİNAR ÇORBASI

- 4 enginar

- 1 büyük boy soğan

- 2 diş sarımsak

- 2 yemek kaşığı tereyağı veya zeytinyağı

- 3 su bardağı tavuk suyu

- 1 su bardağı süt veya krema

- Tuz ve karabiber

HAZIRLANIŞI

1 – Önce enginarları temizleyip doğrayın. Ardından soğanı ve sarımsağı ince ince doğrayın.

2 - Tencerede tereyağını eritin. Soğan ve sarımsağı ekleyip yumuşayana kadar kavurun.

3 - Doğranmış enginarları tencereye ekleyin ve birkaç dakika daha kavurun. Sonra tavuk suyunu da tencereye ekleyin. Enginarlar yumuşayana kadar pişirin.

4 - Pişen çorbayı blender ile pürüzsüz hale getirin.

5 - Çırpılmış çorbayı tekrar tencereye alın, süt veya kremayı ekleyin ve karıştırın. Tuz ve karabiberle tatlandırın. Sıcak şekilde servis edin.