Karbon ayak izi nedir? Karbon ayak izi nasıl ölçülür?

Karbon ayak izi, insan faaliyetleri sonucu atmosfere salınan sera gazlarının karbondioksit cinsinden ölçülmesidir. Isınma, ulaşım, yiyecekler, aydınlanma, sanayi derken insanlık biyokapasitesinin üstüne çıkan bir karbon salınıma neden olmaktadır. Atmosferde miktarı artan karbon ise yeryüzünün ısınmasına neden olarak Dünya üzerindeki yaşamı tehdit etmektedir. Doğrudan ve dolaylı salınımlar olmak üzere ikiye ayrılan karbon ayak izi ekolojik ayak izinin alt başlıklarından sadece biridir ancak tüm alt başlıkların yüzde 60 kapasitesini kendinde barındırır. WWF’ye göre diğer alt başlıklar; tarım arazisi ayak izi, orman ayak izi, yapılandırılmış alan ayak izi, balıkçılık sahası ayak izi ve otlak ayak izidir.

KARBON AYAK İZİ NASIL AZALTILIR?

Gündelik hayatımızdaki ufak tefek birkaç değişiklik bile karbon ayak izimizin azalmasını sağlıyor.

İş yerinize özel aracınızla gitmek yerine toplu ulaşım, yürüme, bisiklet veya yenilenebilir enerji ile çalışan araçları tercih etmek

Beslenme biçiminizi ağırlıklı olarak mevsim sebzelerinden, meyvelerinden, bakliyatlarından oluşturmak

Bir şeyi satın alırken en az üç veya dört kez düşünmek. Onsuz da yapabiliyorsanız indirimde diye satın almanıza gerek yok.

Satın almanız elzem olan bir ürünü yerel üreticiden temin etmek

Evlerinizde ısınma, aydınlanma ve ev aletlerini sürdürülebilirlik kavramını aklımıza getirerek kullanmak. Örnek verecek olursam; malum kış günlerindeyiz evde t-shirtle gezmemize gerek yok. Mevsimin getirdiğine uyumlanmak iyidir.

Atıkları geri dönüşüm kumbaralarına bırakmak.

Bilgisayarlarınızı kullanmadığınız durumlarda kapalı tutmak

Cep telefonlarızdaki wellbeing özelliğini kullanarak günlük telefon kullanım saatinizi düşürmek

KARBON AYAK İZİ NASIL HESAPLANIR?

Birincil ayak izi, evsel enerji tüketimi ve ulaşım (söz gelimi araba ve uçak) dahil olmak üzere fosil yakıtlarının yanmasından ortaya çıkan doğrudan CO2 emisyonlarının, ikincil ayak izi ise kullandığımız ürünlerin tüm yaşamın döngüsünden bu ürünlerin imalatı ve en sonunda bozulmalarıyla ilgili olan dolaylı CO2 emisyonlarının ölçüsüdür.

Bir ürünün üretilmesinden, taşınmasına ve hatta ortadan kaldırılmasına kadar geçen tüm süreçler de dolaylı karbon ayak izi yaratıyor.

Örneğin bir kilogram peynirin üretiminden tüketimine kadar geçen süreçlerde atmosfere 12 kilogram karbondioksit salındığı hesaplanıyor.

Uzmanlar kişi başına düşen karbon ayak izini yaklaşık 4 ton olarak hesaplıyor. Karbon ayak izi = Yakıt Tüketimi x Emisyon Faktörü formülü ile hesaplanıyor.