'Uçan dinozorlar'ın gizemi çözüldü

Edinburgh Üniversitesi'ndeki paleontologlar tarafından yönetilen bir ekip, yeni lazer teknolojisinin yardımıyla, bunun nedeninin canlıların uzun kuyruklarının uçlarına takılan kafes benzeri kanatlar olduğunu keşfetti.

Araştırmacılar, iç içe geçmiş zarlardan oluşan elmas şeklindeki yapıların, hayvanların kuyruklarının rüzgârda bayrak gibi dalgalanmasını önlediğini ve bunun yerine uçuş sırasında onlara rehberlik edip dengelemeye yardımcı olduğunu söyledi.

Kanatların büyük olasılıkla bir gemideki yelken gibi davrandığını, çapraz bağlı zarlarından rüzgar estikçe gerginleştiğini ve böylece sürüngenlerin onları gökyüzünde yönlendirmek için kullanmalarını sağladığını açıkladılar.

Önceki araştırmalar, kuyruk kanadındaki sertliğin korunmasının erken teruzorların uçuşunu sağlamak için çok önemli olduğunu ortaya koymuştu, ancak bunun tam olarak nasıl başarıldığı şimdiye kadar bir sır olarak kalmıştı.

Ekip bu buluşu, çıplak gözle neredeyse görülemeyen organik dokuların parlamasına neden olan “Lazer Benzetimli Floresan” adlı yeni bir teknik kullanarak gerçekleştirdi.

“Rhamphorhynchus” olarak bilinen bir teruzorun 150 milyon yıllık fosilleri üzerinde bu tekniği kullanan ekip, sürüngenin kuyruk kanadının hassas zarının ve iç yapılarının lazerle tarandığında “gözle görülür şekilde ortaya çıktığını” tespit etti.

Araştırmacılar, tarih öncesi hayvanları incelemek genellikle fosilleşmiş kemikleri incelemekle sınırlı olsa da, bazen deri ve zar gibi hassas dokuların izlerinin milyonlarca yıl boyunca hayatta kalabildiğine dikkat çektiler.

“DEVASA ELASTİK BİR ZARA SAHİP”

Araştırmanın başyazarı Dr. Natalia Jagielska şunları söyledi: 

“Aradan geçen yüz milyonlarca yıla rağmen, hayatımız boyunca asla göremeyeceğimiz hayvanların kemikleri üzerine deri koyabilmemiz beni hayrete düşürmekten asla vazgeçmiyor. Teruzorlar, ayak bileklerinden aşırı uzamış dördüncü parmağın ucuna kadar uzanan devasa elastik bir zara sahip, modern eşdeğerleri olmayan tamamen benzersiz hayvanlardır. Tek bildiğimiz, pterozor zarlarının nasıl çalıştığını bulmak, yeni uçak teknolojilerine ilham verebilir.”

Genellikle “pterodaktil” olarak bilinen teruzorlar yaklaşık 225 milyon yıl önce yaşamış ve Kretase döneminin sonundaki yok oluşta dinozorlarla birlikte yok olmadan önce 100 milyon yıldan fazla bir süre hayatta kalmışlardır.

Bu bulgu, araştırmacılara hayvanların anatomisi ve evrimi hakkında değerli bir fikir verirken, kuyruklarını nasıl kullanmış olabileceklerine dair başka olasılıkları da gündeme getiriyor.