OVP’ye göre hazırlıklar 2025’in son çeyreğine ertelendi

Türkiye’nin “5. nesil mobil telekomünikasyon hizmeti”ne (5G) geçişi yılan hikayesine döndü.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, geçen ay 2026’da 5G’ye geçileceğini duyurdu. GSM operatörleri ise bu yıl 5G ihalesi ile ilgili hazırlık sürecinin başlamasını bekliyordu. Ancak 2025-2027 yıllarını kapsayan orta vadeli program’da (OVP) gördük ki, Türkiye’nin 5G’ye geçişine ilişkin hazırlıklarda takvim 2025 yılının son çeyreği olarak belirlendi. Oysa 2022’de, dönemin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 5G ihalesinin 2023’te yapılacağını açıklamıştı.

YÜZDE 12 KAYIP

4G teknolojisi bugün, mobil abonelikler arasında küresel çapta yüzde 58’lik pay ile en yüksek seviyesine ulaştı ve yerini 5G’ye bırakmaya hazırlanıyor. Kuzey Amerika, Avrupa ve Kuzey Doğu Asya ülkeleri başta olmak üzere, 83 ülkede 209 operatör 5G’yi kullanıyor. 2027’ye gelindiğinde 5G’nin küresel çapta mobil abonelikler arasında birinci olacağı öngörülüyor. Türkiye’de ise yüzde 93’ünü 4.5G abonelerinin oluşturduğu toplam 87 milyon mobil abonelik mevcut. Vodafone ve Deloitte’nin “5G teknolojisinin Türkiye için ekonomik ve sosyal faydaları, 2022” raporundaki tahminlere göre bu alanda gecikme, yıllık 120 milyar TL (9 milyar dolar) değerinde ekonomik aktiviteden mahrum kalmaya neden yoksun. Buna göre 5G’nin teknolojik döngüsünde elde edilecek 1 trilyon liralık aktivitenin yüzde 12’si kaybedilebilir. Raporda şöyle saptamalar da yer alıyor:

• Teknolojik gelişmelerden geri kalmanın rekabetçilik üzerinde de kalıcı etkileri oluyor. 5G’nin gecikmesi, 5G ile gerçekleştirilebilecek hız ve düşük gecikme süresine ihtiyaç duyan her sektörün gelişimini rakip ülkelere kıyasla baltalama, girişim ekosisteminde oyun sektörü gibi gelişmekte olan alanlarda girişimcilerin dünya ile rekabetini düşürme gibi riskleri beraberinde getiriyor.
• Bu Türkiye’nin ilgili sektörlerdeki yabancı yatırımcılar için geri planda kalmasına ve yabancı yatırımların sağladığı finansman, teknolojik aktarım ve işbirliği gibi fırsatlardan yoksun kalmasına neden olacak.
• Yatırım ve hizmet harcamaları ile üretkenlik artışı sonucu oluşacak satış etkilerinin 15 yıllık süreçte toplam 1 trilyon 47 milyar TL ekonomik aktivite artışı ve 479 milyar TL GSYH artışı sağlayacağı öngörülüyor.

YATIRIMLARDA LİDER YAPAY ZEKÂ OLDU

TÜrkiye Startup Ekosistemi Yatırım Raporu’na göre yapay zekâ ve makine öğrenimi sektörü 2024 yılının ilk yarısında 31 yatırımla en aktif sektör haline gelerek tüm zamanların en çok yatırım alan sektörü oldu. Yapay zekâ ve makine öğrenimini 14 yatırım ile oyun sektörü izledi.

Türkiye Yapay Zekâ İnisiyatifi’nin (TRAI) hazırladığı güncel rapora göre bu yılın ikinci çeyreğinde eklenen 12 girişimle birlikte Türkiye’deki yapay zekâ girişimleri sayısı 350’ye ulaştı. Toplam 245 girişimin yatırım aldığı yılın ilk yarısında girişimlere toplamda 586.8 milyon dolar yatırım yapıldı.

ABONE SAYISI 43.2 MİLYONA ÇIKTI

Turkcell, yılın ikinci çeyreğinde net abone sayısını 346 bin artırarak toplamda 43.2 milyona ulaştı. Bu çeyrekte faturalı abone sayısı net 477 bin artan şirketin son bir yılda kazandığı faturalı abone sayısı 1.8 milyon oldu. Yine grup gelirleri, yılın ikinci çeyreğinde 34.9 milyar TL’ye çıkarken net kâr ise 2.9 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Turkcell Genel Müdürü Dr. Ali Taha Koç, “2023 yılının sonunda duyurduğumuz, Ukrayna’daki varlıklarımızın satışına ilişkin süreci, 9 Eylül’de tamamladık. Hedefimiz, ülkemizin dijital dönüşümüne katkı sağlayacak yeni yatırımlara odaklanmak” dedi.

EN PAHALI IPHONE 16 TÜRKİYE’DE 120 BİN TL

Apple yeni amiral gemileri iPhone 16, iPhone 16 Plus, iPhone 16 Pro ve iPhone 16 Pro Max ile birlikte Apple Watch 10 ve AirPods 4’ü tanıttı. iPhone 16’da havacılık ve uzay sınıfı alüminyum kullanıyor. Suya ve toza dayanıklı. Ekran parlaklık seviyesi 2000 nit ile 1 nit arasında değişebiliyor. Yeni iPhone 16’nın global satış fiyatının en ucuz versiyonu olan iPhone 16 128 GB’nin, 799 dolar olacağı belirtildi. 256 GB ve 512 GB versiyonunun ise sırasıyla 899 dolar ve 999 dolardan satışa sunulacağı açıklandı. Türkiye’de ise en ucuz versiyon 64 bin 999 TL, en pahalı versiyon 119 bin 999 TL olacak.

SEKTÖRDEN

DÜNYA genelinde 41 Ar-Ge ve 7 tasarım merkezi ile inovasyona odaklanan Samsung Electronics, bu tür yatırımlarını artıyor. Samsung’un tüketici deneyimleri dahilinde yeni ürünlerin geliştirilmesi için Ar-Ge yatırımları, her yıl ortalama 17 milyar doları buluyor.

ACIBADEM Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Karaarslan, kalp damar hastalıklarının tanısında kuantum dedektörlü BT ile yapılan X-ışını hazında görüntülemeyle anjiyografi incelemelerinin geleneksel anjiyografi gereksinimini azalttığını söyledi.

DENİZLİ, Tokat ve Balıkesir’deki bazı alanların teknoloji geliştirme bölgesi olarak belirlenmesine ilişkin cumhurbaşkanı kararları, Resmi Gazete’de yayımlandı.