İspanya’daki sel felaketinde iklim değişikliği etkili: Peki çare var mı?

Her ne kadar bilim insanları belirli hava olaylarının direkt iklim değişikliğinden kaynaklandığını söylemekten kaçınsa da İspanya’nın Valencia kentinde 95 kişinin hayatını kaybettiği sel felaketinde küresel ısınmanın etkisini yadsımıyorlar.

BBC’den çevre muhabiri Matt McGrath’e konuşan Imperial College London'dan iklim bilimci Dr. Friederike Otto, "Hiç şüphe yok; bu yoğun yağışlar iklim değişikliği tarafından güçlendirildi” dedi ve ekledi:

"Fosil yakıt kaynaklı ısınmadaki her derece artışı ile atmosfer daha fazla nem tutabiliyor ve bu da daha yoğun yağış patlamalarına yol açıyor."

İklim üzerinde araştırma yapanlara göre bu yoğun yağışların muhtemel nedeni, İspanya'yı sonbahar ve kışın etkileyen doğal bir hava olayı.

"Gota fría" ya da soğuk damla olarak adlandırılan bu olayda, soğuk hava, son birkaç yıldır daha da sıcak olan Akdeniz sularına iniyor.

Deniz yüzeyindeki sıcak nemli hava hızla yükseldiği için, kıyıya sürüklenen büyük yağış bulutlarının oluşmasına neden oluyor.

Araştırmacılar, iklim değişikliğinin bu bulutların taşıdığı yağmur miktarını doğrudan etkilediği kanısında.

Buna göre her bir derecelik ısınmada bulutların taşıdığı yağış miktarı yüzde 7 oranında artıyor.

Yağmur şiddetle yağdığında da toprak bu kadar fazla suyu emebilecek durumda olmuyor.

Leeds Üniversitesi'nden Prof. Mark Smith, daha sıcak yazların toprağı kuruttuğunu, bunun da su emme kapasitesini azalttığını vurguluyor.

Aynı zamanda daha sıcak bir iklimde fırtınaların hareketinin yavaşlayıp yavaşlamadığı da araştırılıyor; çünkü bu durum da yağış miktarını artırabilir.

Eylül ayında Akdeniz’deki yüksek sıcaklıkların etkisiyle daha da güçlenen Boris Fırtınası, Orta Avrupa’daki birçok ülkeye ölüm ve yıkım getirmişti.

Önceden tespit edilebilir mi?

İspanya’da ise uyarıların geç yapıldığına dair çok sayıda eleştiri yöneltildi.

Ancak meteorologlar, hızla hareket eden, yoğun gök gürültülü fırtınaların yolunu tahmin etmenin çok zor olduğunu söylüyor.

Oxford Üniversitesi'nden Dr. Linda Speight, “Uyarılar, insanlara selden önce yüksek yerlere çıkmaları ve kendilerini güvene almaları için hayat kurtarıcı olabilir. Ancak İspanya'da da gördüğümüz gibi, yoğun gök gürültülü fırtınalar için önceden uyarıda bulunmak inanılmaz derecede zor, çünkü en şiddetli yağışın tam yeri genellikle önceden bilinemiyor” açıklamasını yaptı ve ekledi:

"Meteorologlar ve bilim insanları, bu zorluğa yenilikçi çözümler bulmak için çok çalışıyor, ancak bu kolay çözülecek bir sorun değil."

İspanya'daki sel felaketinin öne çıkardığı sorunlardan biri de modern altyapının aşırı sel olaylarıyla başa çıkamaması.

Bazı araştırmacıların belirttiği gibi, yollar, köprüler ve caddeler geçen yüzyılın iklimine göre inşa edilmiş durumda, şu anki iklime göre değil.

• Valencia'daki sel felaketinde 95 kişi öldü