Bilime göre yoğurda bal koymak sağlıklı mı değil mi?

Yeni yapılan araştırmalar tatlandırılmamış yoğurda bir ya da iki yemek kaşığı bal eklemenin, yoğurttaki faydalı bakterilerin sindirim sistemine daha hızlı giderek, yoğurdun probiyotik gücünü artırabileceğini öne sürüyor.

BAL İLE TATLANDIRILAN YOĞURT SİNDİRİME İYİ GELİYOR

Akdeniz diyetinde yaygın olarak tercih edilen yoğurt ve baldan ilham alan araştırmacılar, bu ikilinin mide ve bağırsak mikrobiyomu üzerinde etkileriyle ilgilendi.

Akdeniz diyeti, balık, zeytinyağı ve kuruyemişlerden elde edilen sağlıklı yağların tercih edildiği ve kırmızı etin çok daha az bulunduğu bir içeriğe sahiptir bu sayede sağlığa pek çok faydayla da ilişkilendirilir.

Akdeniz diyetinde süt ve süt ürünleri büyük rol oynamaz ancak yoğurt ve peynir burada istisnadır. Burada eski zamanlara kadar uzanan 'yoğurdu bal ile tatlandırma' günümüzde de tercih edilir.

Bazı yoğurt çeşitlerine Bifidobacterium animalis gibi probiyotik bakteriler ekleniyor. Bu bakteriler pek çok canlıda doğal olarak bulunuyor ve daha önceki araştırmalar bu bakterinin insanlarda mide ve bağırsak sağlığı ve hatta bağılıklık fonksiyonun iyileşmesiyle dahi bağlantılı olduğunu gösteriyor.

Illinois Urbana-Champaign Üniversitesinden ve araştırmanın baş yazarlarından olan Hannah Holscher ve ekip arkadaşları yoğurt ve bal hakkındaki mevcut bilgilere dayanarak özellikle, 'balın' etkilerine odaklandılar. 

Bal antibakteriyel özelliğiyle bilinse de  aynı zamanda bir prebiyotiktir. Bu da demek oluyor ki yiyen kişinin vücudundaki yararlı bakterilerin büyümesini veya aktivitesini teşvik ediyor. Balın yararlı bakterileri artırma potansiyeli göz önüne alındığında, araştırmacılar balın, bu bakterilerin insan sindirim sistemi içinde karşılaştıkları tehlikelere karşı dayanmalarına da  yardımcı olup olamayacağını öğrenmek istiyordu.

Holscher, "Ağzımızdaki, midemizdeki ve bağırsaklarımızdaki enzimler sindirime yardımcı oluyor ve besin emilimini kolaylaştırıyor, ancak aynı zamanda mikropların yaşayabilirliğini de azaltıyor" diyor ve ekliyor:

"Patojenler söz konusu olduğunda bu harika, ancak yararlı bakteriler söz konusu olduğunda ille de öyle değil. Balın bağırsakta probiyotik bakterilerin hayatta kalmasına yardımcı olup olamayacağını görmek istedik."

İki yeni çalışmanın ilkinde araştırmacılar, yonca, karabuğday, yonca ve portakal çiçeği olmak üzere dört bal çeşidinin sindirim sırasında yoğurttaki B. animalis'in canlılığını nasıl etkilediğini araştırmak için bir dizi deney gerçekleştirdiler.

Bakterileri eklenmiş yoğurdu dört bal çeşidinden biriyle karıştırdılar. Daha sonra bakterilerin, bağırsaklarımızda karşılaşabilecekleri tükürük, mide asidi ve enzimler gibi çeşitli sıvıları içeren çözeltilere maruz bırakarak, büyümelerine izin verdiler.

Araştırmacılar, dört bal türünden hiçbirinin tükürük veya mide asidindeki bakterilerin hayatta kalması üzerinde önemli bir etki göstermediğini, sonuçların şeker veya su ile karıştırılmış yoğurdun yer aldığı kontrol gruplarındaki sonuçlara benzer olduğunu bildirdi. Ancak bağırsak sıvılarını taklit etmek için tasarlanmış olan deneylerde balla karıştırılmış yoğurt yararlı bakterilerin hayatta kalmasını destekledi.

Çalışma, etkinin en belirgin şekilde bir yonca çeşidinde olduğunu buldu. İlk bulgular 62 sağlıklı yetişkin insanda rastgele ve kontrollü yapılan denemelerle elde edildi. Katılımcılardan her birinin iki hafta boyunca iki farklı ürün yemeleri istendi. Bir gruba 15 gün boyunca ballı yoğurt, diğer gruba ise işlenmiş yoğurt yenmeleri istendi.

Takip eden deneylerde, bu katılımcılardan 36'sı, şekerle karıştırılmış yoğurt yedikleri üçüncü tura devam etti.

Katılımcılar dışkı örneklerinin yanı sıra bağırsak hareketleri hakkında da bilgi verdiler, ayrıca ruh hallerini, bilişsel işlevlerini ve genel iyilik hallerini değerlendirdiler. 

Çalışmalar The Journal of Nutrition dergisinde yayınlandı ve sonuçta bulgular, balla tatlandırılmış yoğurdun bağırsaktaki probiyotik bakterilerin hayatta kalmasını desteklediğini gösterdi. Öte yandan kişilerin bağırsak hareketlerinin sıklığında, ruh halinde veya bilişte bir değişiklik bulunmadı.

Araştırmada özellikle balın yoğurt ile karıştırıldığında olumlu etki sunmasına rağmen balın da şeker olduğu ve bununla ilişkili sağlık riskleri bulunduğu için dikkatli tüketilmesi gerektiği de aktarılıyor.

Holscher, "Bir porsiyon yoğurtta bir yemek kaşığı balın probiyotik hayatta kalmayı desteklediğini bulduk. Ancak, balın ilave bir şeker olduğunu ve insanların sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak için diyetlerindeki şeker miktarının farkında olması gerektiğini aklımızda tutmalıyız" diyor.