Grev ne demek, kimler grev yapabilir? Bazı sektörlerde grev yapmak yasak

Türk Dil Kurumu'na göre (TDK) grev, işçilerin belirli bir süre toplu iş bırakma eylemi anlamına gelir. Çalışanların grev hakkı, yasalarca güvence altındadır. İşçiler, isteklerini işverene kabul ettirebilmek amacıyla yasaların öngördüğü biçimde, işlerini hep birlikte bırakabilir. İşte, grev yasağı olan meslekler...

cumhuriyet.com.tr

İşçiler, çeşitli nedenlerle grev yapabilir. Hak ettikleri maaşı alamayan veya kötü çalışma şartlarında mesai yapan işçiler, işverenin taleplerini karşılamaması durumunda geçici süre iş durdurma hakkına sahip. Buna karşılık işverenin de lokavt hakkı bulunuyor.

GREV NEDİR?

Grev, çalışanların, yaptıkları işi toplu reddedişinden kaynaklanan iş durdurma eylemidir. Grev genellikle çalışanların yaşadıkları memnuniyetsizliklere karşılık olarak meydana gelir.

Grevler, fabrikalarda ve madenlerde toplu işgücünün öneminin arttığı Sanayi Devrimi sırasında önemli hale geldi fakat fabrika sahiplerinin işçilerden çok daha fazla siyasi gücü olması nedeniyle çoğu ülkede grevler yasa dışı sayıldı.

Çoğu batı ülkeleri 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında grevi kısmen yasal hale getirdi.

GREV NE ZAMAN YAPILIR?

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'na göre, toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde , işçilerin ekonomik ve sosyal durumları ile çalışma şartlarını korumak veya geliştirmek amacıyla, bu kanun hükümlerine uygun olarak yapılan greve ise kanuni grev denir.

Grevin hukuka uygun olması için grev kararının yetkili tüzel kişilerce verilmiş olması ve kanuni esaslara göre uygulanması şarttır. Siyasi amaçlı, dayanışma amaçlı ve genel grev, 'kanun dışı grev' olarak kabul edilir.

GREVDEKİ İŞÇİYE MAAŞ ÖDENİR Mİ?

Grev veya lokavt süresince iş faaliyeti durur ve işçiye herhangi bir ücret ya da maaş ödenmez.

Sigorta primleri ancak tahakkuk eden istihkaktan alınabileceğinden, bu dönem içinde işveren tarafından sigortaya herhangi bir prim ödemesi yapılmaz.

Aynı şekilde, işçiye bir ücret tahakkuku yapılmadığından, primlerin işçinin payına düşen miktarının da kesilip ödenmesi mümkün değil.

GREVDEKİ İŞÇİNİN YERİNE BAŞKA İŞÇİ ALINABİLİR Mİ?

Kanuni grev sırasında iş sözleşmesi askıda olan bir çalışanın yerine daimi ya da geçici olarak çalışacak işçi alınamaz. Aksi olduğu takdirde sendika tarafından durum yetkililere bildirilmelidir.

GREVE KATILAN İŞÇİNİN İŞ SÖZLEŞMESİ FESHEDİLİR Mİ?

Kanuni bir grev kararının alınmasına katılma, teşvik etme, greve katılma veya greve katılmaya teşvik etme nedeniyle bir işçinin iş sözleşmesi feshedilemez.

Greve katılmak, işten kovulmak için geçerli bir neden değildir fakat grevdeki bir işçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından geçerli bir nedenle feshedilebilir.

GREV YASAĞI OLAN SEKTÖRLER

Toplumsal yaşamın ciddi şekilde etkilenmemesi için bazı işlerde grev ve lokavt yasağı vardır. Grev yasağı olan meslekler şöyle:

* Can ve mal kurtarma işlerinde

* Cenaze ve tekfin işlerinde

* Su, elektrik, havagazı, termik santrallarını besleyen linyit üretimi, tabii gaz ve petrol sondajı, üretimi, tasfiyesi, dağıtımı, üretimi nafta veya tabii gazdan başlayan petrokimya işlerinde

* Banka ve noterlik hizmetlerinde

* Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye, şehir içi deniz, kara ve demiryolu ve diğer raylı toplu yolcu ulaştırma hizmetlerinde

* İlaç üretimi yapan firmalar ayrı olmak üzere, aşı ve serum imal eden işyerlerinde ve hastane, klinik, sanatoryum prevantoryum, dispanser ve eczane gibi sağlıkla ilgili işyerlerinde

* Eğitim ve öğretim kurumlarında, çocuk bakım evlerinde ve huzurevlerinde

* Mezarlıklarda

* Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından doğrudan işletilen işyerlerinde

Toplumsal hayatı olumsuz etkileyeceği için grev yasağı olan işyerlerinde greve giden çalışanların, iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilir. İşçinin bu durumda herhangi bir tazminat alma hakkı bulunmamaktadır.