Depremde yurttaşa parayla çadır veren 'yardım kuruluşu'nun satışları 2023’te 8.9 milyar TL’ye yükseldi

Türkiye’nin en güvenilir kurumlarının arasında sayılan Kızılay, AKP iktidarı döneminde krizi ranta çeviren bir şirkete dönüştü. 6 Şubat depremlerinin ardından gazetemizin yazarı Murat Ağırel’in ortaya çıkardığı yurttaşa çadır satmasıyla gündeme gelen Kızılay’ın 2023 faaliyet raporu kurumun bir şirket gibi yönetildiğini gözler önüne seriyor.

Cengiz Karagöz

Rapora göre Kızılay, bir yılda satış gelirini dörde katladı. Kızılay’ın 2022 yılında 2 milyar 865 milyon 236 bin TL’lik net satış geliri 2023 yılında 8 milyar 981 milyon 36 bin TL oldu. Kızılay’ın 2020 yılında yalnızca 827 milyon TL’lik bir satış geliri bulunurken bu tutar 2021 yılında ise 1 milyar 146 milyon 716 bin TL olmuştu.

Bünyesinde 11 farklı iştirak şirketi bulunduran Kızılay, Kızılay Yatırım Holding AŞ, Kızılay İçecek San. ve Tic. AŞ, Kızılay Barınma Sistemleri (Kızılay çadır tekstil 24.11.2023 tarihi itibarıyla ismi Kızılay Barınma Sistemleri olarak değiştirildi) Kızılay Lojistik AŞ gibi birçok şirket ile ticari faaliyet yürütüyor. 2018 yılında kurulan Kızılay yatırımın amaçları arasında Kızılay’ın finansal sürdürebilirliğine daha fazla kaynak sağlanmanın amaçlandığı ifade ediliyor.

GAYRİMENKUL YÖNETİMİ

Raporun ilgili kısmında yapılan açıklamada, “Kızılay markasıyla satılan her bir ürün ve hizmetten elde edilen kazanç Türk Kızılay’a aktarılarak istikrarlı gelir kaynakları oluşturulmaktadır. Elde edilen bu gelir daha fazla insanın gıda, çadır, konteyner ve barınma ihtiyacını karşılamakta; daha fazla insana sağlık ve bakım desteğine dönüşmektedir” ifadeleri yer aldı. Ayrıca gayrimenkul satışlarıyla da sık sık gündeme gelen Kızılay’ın söz konusu raporunda gayrimenkullerin etkin yönetilmesi gerektiği de ifade ediliyor.

KAN BAĞIŞI DÜŞTÜ

Tartışmalı uygulamalarıyla gündeme gelen Kızılay’ın 50 bin yurttaşın yaşamını yitirdiği 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremin yaşandığı 2023 yılında kan bağışında düşüş olduğu görüldü. 2022 yılında ülke genelinde 3 milyon 137 bin 192 kan bağışı ihtiyacı olduğu ifade edilen raporda, Kızılay’a 2 milyon 809 bin 765 kan bağışı yapıldığı vurgulandı. Rapora göre 2022 yılında ülkedeki kan ihtiyacının yüzde 89.56’sı karşılanmış. 2023 yılına gelindiğinde ise 3 milyon 88 bin 330 kan bağışı ihtiyacı olmasına karşın, Kızılay’a 2 milyon 674 bin 375 kan bağışı yapılmış. Böylece Kızılay’ın ülke genelinde kan ihtiyacı karşılama oranının yüzde 86.6’ya düştüğü görüldü. Bu veriler doğrultusunda Kızılay’a kan bağışı yapanların sayısı bir önceki yıla oranla 135 bin 390 kişi azaldı.

Kızılay’ın kan bağışı sayısında düşüş yaşansa da kan merkezi gelirleri ikiye katlandı. Kızılay, 2022’de “kan hizmetlerinden” 1.6 milyar TL gelir elde etti. Bu tutar 2023 yılında 3 milyar 601 milyon TL oldu. Faaliyet raporlarına göre 2021’de “kan hizmetleri gelirleri” tam 1 milyar TL olmuştu. Bu gelir 2020’de 793 milyon; 2019’da ise 790 milyon TL idi.