Tablet yok... Fatih Projesi de çöktü

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “yeni bir çağ açıyoruz” diyerek başlattığı ve 2016’dan itibaren 4 yıl süreyle 10.6 milyon tablet dağıtılacağını sözünü verdiği Fatih Projesi hüsrana dönüştü. Milli Eğitim Bakanlığı, 2010’da başlatılan proje kapsamında harcanan milyarlarca lira, 58 ihale ve 110 doğrudan alımın ardından 1 milyon 437 bin tablet dağıttıktan sonra uygulamayı değiştirme kararı aldı. Bakan İsmet Yılmaz tablet yerine klavyeli bilgisayar dağıtılacağını açıklarken, gözler vergiden muaf tutulan Fatih Projesi’nde iletişim operatörleri ile yapılacak milyarlık anlaşmalara döndü. AKP’nin “cumhuriyet tarihinin en büyük projesi’’ olarak lanse ettiği Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi, aradan geçen yıllar ve harcanan milyarlarca liranın ardından hedefleri tutturamadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethederek karanlık bir çağa, Ortaçağa son vermiş, yeni çağı başlatmıştır. Biz de bugün Fatih Projesi’yle sadece eğitim sisteminde değil, eğitimin etkilediği her alanda yeni bir çağı bilgi, bilgi teknolojileri çağını bugün burada açıyoruz” diyerek halka duyurduğu projede, her çocuğa bir tablet söyleminde yüzde 20’ye ulaşamadan değişikliğe uğramak zorunda kaldı.

Yeni gelir kapısı

Fatih kapsamında yapılan ihalalerde yüz milyonlarca lira rant dağıltıldığı eleştirilerine karşın MEB, bu yıldan itibaren çocuklara tablet yerine klavyeli bilgisayar dağıtılacağını açıklayarak teknoloji şirketlerine yeni bir gelir kapısı açmış oldu. MEB proje ile ülke kaynaklarının doğru kullanımı ve okulların teknolojik donanımının artılacağını belirtse de beklenen olmadı. Bakanlık bu süreçte 21 bin 988 okulda 228 bin etkileşimli tahta, 14 bin 937 okula altyapı kurulumu ve 3 bin 362 okulda da tablet dağıtımı gerçekleştirdi. 2017 yılında bakanlık projede altyapının yüzde 66, etkileşimli tahtanın yüzde 71, altyapısı tamamlanan okulların erişim oranı yüzde 66 ve tablet dağıtım oranını da ise sadece yüzde 19 oranında tamamlandığını açıkladı. Öğrencilerin bile kolayca şifrelerini kırarak diledikleri gibi kullandıkları tabletlerden istediği verimi alamayan MEB, gerçekleştirilemeyen hedeflerden yıllar sonra dönme yolunu seçti. Maliyeti milyarlarca lirayı bulsa da hükümet, Fatih’ten vazgeçmeyerek proje kapsamında 5 Aralık 2017 sonrasındaki sözleşmelerle yapılacak mal teslimi ve hizmet alım işlerini katma değer vergisinden (KDV) istisna tuttu. Düzenlemenin yeni yılda uygulamaya girmesinin ardından Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz da “Kodlama derslerinin uygulamalı işlenebilmesini teminen öğrencilerimize tablet yerine klavyeli bilgisayarlar dağıtmayı planlıyoruz” diyerek tablet döneminin sona erdiğini açıkladı. Bütçe planlamasında bakanlık Fatih Projesi için bu yıl da 1 milyar 18 milyon TL bütçe ayırdı. MEB bu bütçenin 500 milyon TL’sini 4.5 milyon tabletli öğrenci hedefine ulaşabilmek için harcayacağını belirtti. Bakanlığın tablet yerine öğrencilere klavyeli bilgisayarlar dağıtması kararının maliyeti de milyarları bulacak. Bu kapsamda önümüzdeki yıl ilk olarak 2 milyon 700 bin bilgisayarı 5. ve 9. sınıf öğrencilerine dağıtımı bekleniyor.