Karne kuyruğu gibi

Fotoğraf: Necati Savaş

Tanzim satışı uzun kuyruklara sebep oldu. 2 saat bekleyenler ‘Düştüğümüz hale bak’ dedi. Uygun fiyatların seçimden sonra devam edip etmeyeceğini

merak eden yurttaşlar, “Seçimden sonra yine pahalı gıdaya mecbur bırakılacağız” diyor.

İstanbul ve Ankara’da belediyelerin tanzimli sebze satışı dün itibarıyla başladı ancak yurttaşın aklında “seçimden sonra da bu fiyatları bulabilecek miyiz” sorusu var. İstanbul’da 34 ilçede 50 noktada, Ankara’da ise ilk etapta 15 noktada başlayan tanzim satışlarında yalnızca 7 sebze satılıyor. Biberin kilosu 6 lira, patlıcan 4.5, ıspanak ve salatalık 4, domates 3, patates ve soğanın kilosu da 2 liradan satılmaya başlandı. Ancak kış aylarının en çok aranan sebzelerinden pırasa, karnabalar, lahana ve kereviz gibi ürünlerin yanı sıra maydonoz, roka, marul, yeşil soğan, dereotu gibi yeşillikler de tanzimde yer almadı.

İndirim sürmeli

Çeşidi yetersiz bulsa da fiyatları uygun bulup uzun kuyruklar oluşturan vatandaşın en büyük endişelerinden biri tanzim fiyatlarının “göz boyaması” olduğu ve seçimlerden sonra sona ermesi. Pahalılıktan dolayı eşinin iki haftadır pazar alışverişine çıkamadığını, marketten adet ile sebze meyve aldığını aktaran bir yurttaş, “Kuru soğanı 2 liradan satıyorlar ama geçen sene bu dönemde bir liraydı. Patates de öyle. Yani tanzimli satış bile geçen seneye göre pahalı. Tamam, bu yıl piyasa böyle. Bu yüzden tanzimi başlattılar ama daha sonra ne olacak? İsteğimiz, bu uygun fiyatların seçimlerden sonra da devam etmesi” dedi.

Ankara’da 3 kilo

Ankara’da Sıhhıye, İstanbul’da Avcılar, Eminönü ve Mecidiyeköy’de gezdiğimiz tanzim satış noktalarında göze çarpanlardan biri de, uzun gıda kuyruklarının geri dönmesi oldu. İstanbul’da 5, Ankara’da 3 kiloyla sınırlandırılan sebzeler için yurttaş en az bir saat beklemek zorunda kaldı. Kasa da tek olduğu için kuyruk uzadı. Yurttaşlar ile görevliler arasında zaman zaman tartışmalar yaşandı. Ankara’da sıra bekleyen bir yurttaş, “Düştüğümüz hale bakın. Utanarak geldim. İşimden izin aldım, saatlerdir bekliyorum. Kovulabilirim” dedi. Başka bir yurttaş ise yaklaşık 2 saattir sırada beklediğine dikkat çekerek tepki gösterdi. İstanbul Eminönü’nde konuştuğumuz bir yurttaş ise “Hayırlı olsun! Yeni bir kuyruğumuz çıktı: Sebze kuyruğu. Türkiye’nin ayıbı olarak görüyorum” dedi. Mısır Çarşısı’nda çalıştığını, patronunun işçilerin öğlen yemeği için tanzim noktasına yönlendirdiğini anlatan başka bir yurttaş ise, “Son dönemde kuru soğana bile muhtaç hale geldik. Tanzimin kalıcı bir çözüm getireceğini düşünmüyorum” diye konuştu.

‘Çözüm olmaz’ CHP Tekirdağ Milletvekili, Ziraat Yüksek Mühendisi İlhami Özcan Aygun, uygulamanın kalıcı çözüm olamayacağını söyledi. Aygun, “Önce üreticinin mazot, gübre gibi girdi maliyetlerini düşürmek zorundalar. Tarım Kredi Kooperatiflerini canlandırın” dedi. Ayrıca, Tarım Bakanlığı kampusu içinde satış yapan “Bakanlık Market”te, üreticiden kilosu 2.95 liradan alınan nohutun 7.95 liraya satıldığına işaret eden Aygun, “Bu milletin yanında olmak” yorumunda bulundu.

İhtiyacı karşılaması imkansız

Tanzim satışı başladı başlamasına fakat İstanbul’da yalnızca hallere bir günde 1500 TIR sebze-meyve geldiği düşünüldüğünde tanzimle getirilen ürünlerin ihtiyacı ne oranda karşılayacağı sorusu gündeme geldi. Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, “İstanbul’da yalnızca hallere günlük 1000-1500 TIR ürün gelir. Ankara’ya ise günlük 300-400 kamyon. Buna semt pazarlarını ve marketleri de katarsanız çok daha yüksek bir rakam çıkar ortaya. Tanzimli satışla yurttaşın ihtiyacının karşılanabilmesi çok zor” dedi. Dün erken saatlerde tanzim satış noktalarını gezmek amacıyla gittiğimiz İstanbul Avcılar’da da benzer tepkiler vardı. Belediye çalışanları, araçlardan sebzeleri indirip tezgâhı açma hazırlığı yaptıkları sırada kalabalık oluşturan yurttaşlardan biri, “Avcılar’ın nüfusuna bu sebze ne yetecek!” diyerek tepki gösterdi. Çalışanlardan sorumlu bir yetkili de yalnızca Avcılar’daki satış noktasına günlük 600-700 kilo civarında patates-soğan, 400 kilo civarında da ıspanak getirildiği bilgisini verdi. Dün Mecidiyeköy Meydanı’ndaki gözlemlediğimiz tanzim satış noktalarında ise öğlen saatlerinde ürün tedarik edildiği sırada kuyruğun hiç ilerlememesi dikkat çekti.

Beltur çalışanları pazarcılık yapıyor

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından kurulan Beltur çalışanları, tanzim satışında tezgâhın başında duruyor. Beltur, 1997’de kurulan ve gastronomi ile turizm işletmeciliği hizmeti veren bir şirket. Kurumun internet sitesinde yer alan bilgiye göre bünyesinde 1700 personel çalışıyor. Yurttaş, uzun kuyrukların oluşmasının sebeplerinden birinin de, kasa başına geçip satış yapmaya alışkın olmayan Beltur çalışanları olduğunu düşünüyor.