Hepatit nedir? Tedavisi nasıl olur?

Türkiye’de yaklaşık 3 milyon kişi kronik hepatit B taşıyıcısı

Karaciğer iltihabı anlamına gelen hepatitin bazı türleri ciddi bir sorun yaşamadan kendi kendine geçerken, bazıları ise süreğen olabiliyor ve siroza, karaciğer fonksiyon kaybına ve bazı durumlarda karaciğer kanserine neden olabiliyor. Türkiye’de sık görülen hastalıklar arasında yer alan virüs kaynaklı viral hepatitler, özellikle de hepatit B ve hepatit C önemli bir halk sağlığı sorunu. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gökçe Demir, hepatit B’nin kemoterapi, romatizma gibi bağışıklık baskılayıcı tedavilerden sonra alevlenebileceğini anımsattı. Demir, “Bu nedenle tedavi öncesi mutlaka hepatit açısından incelenmeli” dedi. 

Dr. Demir ile hepatit hakkında merak edilenleri konuştuk. 

AŞILAMA ÖNEMLİ

Hepatit nedir?

Hepatit bir şekilde karaciğerin enfekte olmasıdır. Viral hepatitler A, B, C, D ve E hepatiti olarak sıralanır. Bizim daha sık gördüğümüz ve kronikleşme potansiyeline sahip olanlar hepatit B ve C. hepatit B aslında birey hiç karşılaşmamışsa aşı ile engellenebilen, tedavisi olan bir  hastalık. 1997 yılından sonra hepatit B ulusal aşı programına girdi. Yani doğan her bebek aşılanıyor. Ama ondan önceki yıllarda doğan kimselerin mutlaka “Hepatit B ile karşılaşmış mıyım?” diye baktırmasını tavsiye ediyoruz. 

Teşhisi nedir?

Basit bir kan testiyle hepatit teşhisi mümkün. 

Hepatit B ve C neden önemli?

Hepatit B ve C kansere yol açabilir, böyle virüslere onkogen virüsler yani kanser yapma potansiyeli olan virüsler diyoruz. Ama kötü olan şu: Hepatit B’nin bir aşısı olmasına karşın, aşı ile korunabilmesine karşın maalesef hepatit C’nin bir aşısı yok. Bu nedenle kişiler eğer hepatit C virüsü ile enfekte ise kronik hepatitleri varsa artık kalıcı tedavileri var. 

Siroz ya da kanser teşhisi konulduysa ne yapılır?

Hepatit taşıyıcılarında karaciğer nakli de sıkıntılı. Bizim hedefimiz oralara gitmeden hastalığı yakalamak. O yüzden genç yaşta bu tetkiklerin yapılmasını önemli vurguluyoruz. 

ERKEN EVREDE BELİRTİ YOK

Karaciğer fonksiyonları bozulmuş bireyde ne gibi belirtiler görülür?

Erken dönemde belirti vermez. Ancak kan tahlillerinde yakalanabilir. İlerleyince idrar renginde koyulaşma, dışkı renginde açılma, gözlerde ve deride sararmalar, çabuk yorulma gibi belirtiler gösterir. 

Hepatit taşıyıcısı olan insanlar bir başka hastalık için tedavi görecekse neye dikkat etmeli?

Mesela kanser nedeniyle kemoterapi alan bir hastada sadece taşıyıcı olsa bile hastalığı alevlenip kronik hepatite gidebiliyor ya da bazı kronik deri hastalıklarında, kronik ramotoloji hastalıklarında bağışıklık sistemini zayıflatıcı birtakım ajanlar veriliyor. Bunlar verilince bağışıklık sistemi zayıfladığında virüs tekrar vücutta çoğalmasını artırıyor. Bu nedenle bu tarz tedavi alacak hastaları hepatit yönünden tahlillerini yapıyoruz. Hepatit B virüsü varsa tedavi öncesi Hepatit B için bir tedavi başlıyoruz ki sonra hastaya kemoterapi ya da diğer tedavileri veriyoruz. 

VÜCUDUN İSTASYONU KARACİĞER 

Karaciğerin vücudumuz için önemi nedir? 

Karaciğer vücudumuzun önemli bir istasyonu. Bütün metabolizma ile ilgili pek çok şeyi karaciğer düzenler. Mesela şeker metabolizması, kan şekerimizin düzenlenmesi, ihtiyaç olduğunda dokulardaki şekerin kana çekilmesi ya da kandaki şekerin dokulara çekilmesi, yine bazı atıkların vücuttan atılması, o yüzden sararır hastalar. Çünkü vücuttaki bilirübünü atamıyorlar ve hastalar sararıyor. Birçok sentez fonksiyonu da var. Mesela pıhtılaşma faktörlerin birçoğunu aslında karaciğer sentezliyor. O olmadığında kanamaya eğilim artıyor. Karaciğer önemli bir şef vücut için.