HDP: Kayyumlar iktidarın rant araçlarını üretmek için varlar

19 Ağustos 2019'da Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediye Eş Başkanları Adnan Selçuk Mızraklı, Bedia Özgökçe, Ahmet Türk görevden alınarak yerlerine 2. kez kayyum atandı. HDP, Van'da düzenlediği bir basın açıklaması ile kayyum politikasını kınadı.

BBC Türkçe
HDP

19 Ağustos 2019'da Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediye Eş Başkanları Adnan Selçuk Mızraklı, Bedia Özgökçe, Ahmet Türk görevden alındı. 3 belediye de 2. kez kayyum atandı. HDP, Van'da düzenlediği bir basın açıklaması ile kayyum politikasını kınadı.

Açıklamayı yapan HDP Grup Başkan Vekili Meral Danış Beştaş; Diyarbakır, Van, Mardin başta olmak üzere, kayyumların büyük yolsuzluklar yaptığını savundu.

Siirt Milletvekili Beştaş, "Kayyumlar yerel yönetimlerin görevini yapmak için değil, iktidarın rant araçlarını üretmek için varlar. Bu bizim elimizde binlerce belge ve resmi tutanaklarla ispatlıdır" dedi.

Görevden alınan HDP Van Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Mustafa Avcı ise birinci kayyum döneminden "1 Katrilyon 100 trilyon" borç ile belediyeyi devraldıklarını söyledi ve görevde kaldıkları dört aylık zaman zarfında, katılımcı bir anlayışla, halkın ve toplumun ihtiyaçlarını tespit ederek planlama yaptıklarını ifade etti.

''Ama dört ayda hırsızlık, yolsuzluk yapanların peşine düştük, bir kısmını suçüstü yakaladık, dosyaları yargıya gönderdik ama darbe ile yeniden aynı hırsızlar aynı yerde görevlendirildi; hazırladığımız dosyalar sümenaltı edildi. Devraldığımız borca rağmen dört ayda başta tarımsal alan olmak üzere 5 yılda yapılabilecek hizmetler gerçekleştirdik. O hizmetlerin kaynağını da tümüyle belediyenin öz gücüyle, hırsızlık musluklarını kapatarak artırdığımız parayla gerçekleştirdik."

Getty Images

2016 yılında 95 belediyesine kayyum atanan HDP, 31 Mart 2019 tarihinde gerçekleşen yerel seçimlerde 3 büyükşehir, 5 il, 45 ilçe ve 12 belde belediyesi olmak üzere toplam 65 belediye kazandı.

Seçimden hemen sonra, seçilmiş 6 belediye eş başkanına, 5'i Belediye Meclisi, 4'ü İl Genel Meclis Üyesi olmak üzere seçilmiş 55 meclis üyesine KHK'lı oldukları gerekçesiyle mazbataları verilmedi.

Mazbatalarını alarak göreve başlayan HDP Diyarbakır, Van, Mardin Büyükşehir Belediyelerine 19 Ağustos 2019 tarihinde ikinci defa kayyum atandı; seçilmiş başkanlar, çeşitli suçlamalarla İçişleri Bakanlığı kararıyla görevden alındılar.

İki yıl içinde üç büyükşehir dahil olmak üzere, 5 il, 33 ilçe ve 8 belde olmak üzere HDP'nin toplam 49 belediye eş başkanı, çeşitli suçlamalarla görevden alınarak, yerlerine kayyum atandı.

Bu süreçte 24'ü resmi seçilen, toplam 31 belediye eş başkanı tutuklandı, 86 belediye meclis üyesi görevden alındı.

Mızraklı: Demokratik değerlerden nasibini alamayanlar halkın kazanımlarına yeniden saldırdılar

Hakkında açılmış davalar gerekçe gösterilerek görevden alınan HDP'nin eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Adnan Selçuk Mızraklı, ''Terör örgütüne üye olmak'' suçlamasıyla 23 Ekim 2019 tarihinde tutuklandı.

Bir itirafçının beyanlarına dayanarak Mızraklı hakkında "örgüt üyesi olduğu" yönünde daha önce verilen hapis cezası, Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 15 temmuz 2020'de onandı ve Mızraklı'ya 9 yıl, 4 ay 15 günlük hapis cezası verildi.

İki yıldır Kayseri Bünyan Cezaevi'nden tutuklu olan Mızraklı, yaptığı yazılı açıklamada AKP-MHP seçim ittifakını "faşist blok" olarak tanımladı ve 2018'de göreve gelir gelmez, "halkın olanı halkla buluşturmanın sevinç ve onurunu yaşadıklarını" söyledi.

Mızraklı mesajında şu ifadelere yer verdi:

''Cins kırım, dil kırım, kültür kırımı hayata geçirmek isteyen kayyum belediyelerini yeniden eski kimliğine kavuşturma çalışmalarında bulunduk. Bundan rahatsız olan ırkçı iktidar ve yerel işbirlikçileri, demokratik değerlerden nasibini alamayanlar, halkın kazanımlarına yeniden saldırdılar. Bu saldırılar bizi yolumuzdan alıkoyamayacaktır. Bugün yüzlerce siyasetçimiz binlerce çalışanımız tutuklansa da, bu halk mücadeleden vazgeçmeyecek, bayrağı zafere taşıyacaktır.''

BBC
HDP'nin görevden alınıp yerine kayyum atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Adnan Selçuk Mızraklı

İHD: Kayyum atamaları seçme seçilme hakkına açık bir müdahaledir

HDP belediyelerine ikinci kez kayyum atanmasının yıldönümünde yazılı bir basın açıklaması yapan İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi de, kayyum atamalarının demokrasinin ve hukuk devletinin temeli olan serbest seçim ile seçme ve seçilme hakkına açık bir müdahale ve bu hakkı ortadan kaldıran bir uygulama olduğunu savundu.

Halkın iradesi ile seçilen kadın seçilmişlerin "eş başkanlık vb. gerekçelerle suçlandıklarını ve görevden alınarak yerlerine kayyum atandığını" belirten İHD, açıklamasında şu vurguyu yaptı:

''Bu durum, yaşatılan genel antidemokratik kararların yanında eklenen hukuksuzluğun siyasette kadın kimliğinin hedef alındığını göstermektedir. Demokratik yönetimlerde var olan eş başkanlık sistemi, son dönemde evrensel hukuk kurallarına aykırı bir şekilde yorumlanarak kriminalize edilmeye çalışılmıştır."

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Ek Protokol 1'in 3. maddesindeki "gizli oy, serbest seçim" ilkesini hatırlatan İHD, kayyum atamaları ile demokrasinin ve hukuk devletinin temeli olan serbest seçim ile seçme ve seçilme hakkına açık bir müdahale olduğunu, devletin tüm organlarının uyması gereken bir ilke olan temel hak ve özgürlüklere saygı ilkesine aykırılık teşkil ettiğini savundu.

''Kayyum atamalarıyla başlanılan anti-demokratik süreç, bir üst aşamaya taşınarak, parti kapatma davasının açılması ile zirve noktasına ulaşmıştır. Demokrasiye inanan, evrensel ve insancıl hukuk değerlerini savunan, halkın iradesine saygı duyan insan hakları savunucuları olarak kayyum uygulamalarına karşı olduğumuzu belirtiyor, siyasi iktidarı bu politikalardan vazgeçmeye çağırıyoruz."