Erdoğdu: Türkiye Varlık Fonu, belirlenen ilkelere uymuyor

CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu’nun hazırladığı rapor Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) Ulusal Varlık Fonları’yla (UVF) ilgili 2008 yılında belirlenen uluslararası temel ilkelere büyük oranda uymadığını gösterdi.

Mahmut Lıcalı

Rapora göre, TVF’nin makul bir hukuk çerçevesi ve iyi tanımlanmış bir misyonu bulunmazken; şeffaf ve hesap verebilir bir yapıya sahip değil. Raporda; bu kapsamda TVF için acilen yapısal dönüşüm programının ele alınması gerektiği vurgulandı. 

Erdoğdu’nun hazırladığı raporda fonun dünyadaki örnekleri ve uluslararası temel ilkelere uygunluk açısından değerlendirmeler yapıldı. Raporda, bugün itibarıyla UVF’lerin toplam varlık büyüklüğü 8.9 trilyon dolar olduğu, dünya genelinde 70’ten fazla ülkede bulunan UVF’lerin sayısının 124 adede ulaştığı anlatıldı. 

Raporda şu değerlendirmeler yapıldı: 

Denetim belirsizliği riskli: TVF’nin yönetim kurulu başkanı cumhurbaşkanı olurken, diğer üyelerin kimlerden oluşacağı ve faaliyetlere ilişkin prosedürlerde belirsizlikler bulunuyor. Kamu kaynaklarını kullandığı için denetiminin anayasaya göre TBMM tarafından yapılması gerekirken bundan muaf olması ciddi riskler içeriyor. 

Temel ilkelere uyulmuyor: UVF’ler için belirlenen Santiago ilkelerine göre TVF’nin değerlendirilmesinde; fonun hukuki çerçevesinin risklere açık olduğu; kurumun iyi tanımlanmış bir misyon ve vizyonunun olmadığı, şeffaf olmadığı; yönetim birimlerindeki iş bölümlerinin kamuoyuyla paylaşılmadığı; yıllık raporlamaların yeterli olmadığı, açık belirtilmiş yatırım kurallarının olmadığı, gibi pek çok eksiklik yer alıyor. 

TVF’nin konsolide bilançosu 31 Aralık 2019 tarihi itibarıyla 245.4 milyar dolar olurken; buna karşın 2019 kârı yalnızca 1.5 milyar dolar tutarında kaldı.