Ekonomist Duran Bülbül'den kripto para yönetmeliği yorumu: Yasaklayarak önleyemezsiniz

Kripto paraya ilişkin beklenen yönetmelik Resmi Gazete'de yayımladı. Cumhuriyet'e konuşan Ekonomist Prof. Duran Bülbül, "Kripto paraların izlenebilmesi için daha akılcı çözümler üretilmesi gerekir. Yasaklama ile kripto paralar önlenemez" dedi.

Zeynep Çam

Resmi Gazete'de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yönetmeliğine göre kripto varlıklar ödemelerde doğrudan ve dolaylı olarak kullanılamayacak. Kripto varlıkların ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamayacak.

İlgili düzenlemenin 30 Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe gireceği açıklandı.

Bu sabah açıklama yapan TCMB, kripto varlıkların ödemeler alanında kullanılmasının, işlemin tarafları açısından telafisi mümkün olmayan mağduriyetler yaratma ihtimali bulunduğunu, bu alanda mevcutta kullanılan yöntem ve araçlara karşı güven zafiyeti doğurabilecek unsurlar içerdiğini bildirdi.

Açıklamada, kripto varlıkların herhangi bir düzenleme ve denetim mekanizmasına tabi olmaması, merkezi bir muhatabın bulunmaması, piyasa değerlerinin aşırı oynaklık göstermesi, anonim yapıları dolayısıyla yasa dışı faaliyetlerde kullanılabilmesi, cüzdanların çalınabilmesi veya sahiplerinin bilgileri dışında usulsüz kullanılabilmesi, işlemlerin geri dönülemez nitelikte olması gibi nedenlerle ilgili taraflar açısından önemli riskler barındırdığı vurgulandı.

ULUSLARARASI TİCARETTE ÖDEME ARACI

Kripto paraların küçük girişimci ve tasarruf sahiplerinin ilgisini çekmenin yanı sıra uluslararası ticarette ödeme aracı olarak kabul gördüğünü belirten Bülbül, özellikle Çin, Singapur, Tayvan gibi ülkelerde elektronik ticaret yoluyla ödemelerde kullanıldığına dikkat çekti.

"DAHA AKILCI ÇÖZÜMLER ÜRETİLMELİ"

Kripto paraların ulusal merkez bankaların kontrolü dışında transfer edilebilmesi dolayısıyla hem hızlı hem de masrafsız bir ödeme aracı olarak öne çıktığını söyleyen Bülbül, şunları kaydetti:

"Kripto para hareketinin merkez bankalarınca kontrolünün zor olması nedeniyle kayıt dışı işlemler için de bir sığınak durumundadır. Bu özellikleri nedeniyle kripto paralara karşı merkez bankaları çeşitli kısıtlamalar uygulasalar da günümüzde bunun önüne geçilebilmesi artık çok mümkün gözükmemektedir. Bu nedenle doğrudan yasaklama veya kısıtlama uygulamak yerine zamana uygun bir düzenleme yapılması ve kripto paraların izlenebilmesi için daha akılcı çözümler üretilmesi ve bu şekilde muhtemel vergi kayıplarının önlenmesi gerekir. Yasaklama ile kripto paralar önlenemez. Bunun yerine hem kripto para madenciliği hem de alım satımını kontrol edebilecek ve kambiyo vergisine benzer bir vergi sistemi ile bu ödeme aracı ticari sisteme entegre edilebilir. Bunun yollarının mutlaka bulunması gerekir. Bu yapılırken küçük yatırımcıların da mağdur edilmemesine özen gösterilmelidir."

"VERGİ CENNETİ YERİNE İKAM EDİLEN KAYIT DIŞI SİSTEM"

Son olarak Bülbül, "Aslında kripto paraların esas kullanıcıları uluslararası şirketlerdir. Bunları daha çok uluslararası ödeme sistemlerinden, vergi politikalarından kaçış için kullanmaktalar, bir bakıma vergi cennetlerinin yerine ikame edilen kayıt dışı bir sistem" dedi.