Maliyeti 120 TL olan et için üreticiye 90 TL veren ESK, fiyatı da düşüremedi

Piyasayı düzenlemekle görevli Et ve Süt Kurumu’nun kararları ne üreticiyi ne tüketiciyi memnun etti. Yüzde 25 indirim etkilemedi. Kuzu kesimine 2 TL’lik zam ise üreticiden tepki gördü.

Mustafa Çakır

Türkiye’de hem et hem de süt hayvanlığı büyük bir krizden geçiyor. Et fiyatlarının yükselmesi üzerine piyasayı düzenlemek için harekete geçen Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) kuzu etinde yüzde 25’e varan indirim kampanyası, beklenen etkiyi yapmazken üreticiye ortalama 2 TL’lik alım fiyatı zammı da üreticiyi kızdırdı. 

PİRZOLA 227 TL

Et fiyatları bir süredir büyük bir hızla yükseliyor. Bu yükselişte üreticinin yaşadığı maliyet artışları etkili. ESK ise bu artışlara karşı piyasayı regüle etme hedefiyle kendi mağazalarında satılan koyun, kuzu, toklu etinde yüzde 25’e varan indirim yapacağını açıkladı. ESK’nin indirimli kuzu koyun eti kampanyasına göre, gövde kuzu 129.75 liradan 98 liraya, kuzu pirzola 181.50 liradan 137 liraya, kuzu gerdan 114.50 liradan 86 liraya indirildi. 

Bu indirim sadece ESK mağazalarında kalırken marketlerden bu fiyata kuzu eti alabilmek mümkün olmadı. Marketlerde dün kuzu kuşbaşının kilosu 156 lira, kuzu yemeklik kuşbaşının kilosu 140 lira, kuzu gerdanın fiyatı 88.75 lira, kuzu pirzolanın fiyatı ise 227.60 liraydı. 

ESK, bu eti üreticilerin getirdiği hayvanların kesimini yaparak tüketiciyle buluşturuyor. Bu nedenle de elindeki et miktarını artırabilmek ve üreticinin gelmesini sağlamak için önceki gün kesim fiyatlarını artırdığını açıkladı, Kuzu karkas alım fiyatı 2 lira artarak 88 TL/kg’dan 90 TL/kg’a çıkarıldı. 

Piyasada ortalama kuzu kesim fiyatı 90.26 lira. ESK’nin verdiği fiyat ortalama piyasa fiyatının da altında kaldı. Piyasada yapılan yorumlara göre üretici kesim için kurumu seçmeyecek. Piyasadan alınan bilgiye göre, hayvan yetiştiricileri eti 120 liraya mal ederken ESK 90 lira fiyat veriyor. 

SADECE 18 MAĞAZA

CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, kurumun sattığı etin fiyatının düşmesinin çok bir anlamı olmadığını, ülke genelinde 14 ilde sadece 18 satış mağazası bulunduğunu belirtti. 15 milyonluk İstanbul’da bile sadece bir tane ESK mağazası olduğunu dile getiren Bakırlıoğlu, “Yapılan sadece algı yaratmak. Ayrıca yurttaşın alım gücü düştü. Et alacak parası da yok” dedi. 

 

BİR KUZU 4 TORBA YEM

Hayvan yetiştiricilerinin eti 120 liraya mal ederken, Et ve Süt Kurumu’nun karkas et olarak kuzuyu 90, tokluyu 82, koyunu ise 70 liradan aldığına işaret eden Bakırlıoğlu, şunları söyledi;

 

“Üretici zararda. Fiyatı belirleyen en önemli unsur kuşkusuz yem fiyatları. Kuzu, koyun yemi fiyatı 400 lirayı geçmiş durumda. Bu koşullarda hayvancılığın sürdürülebilir olması mümkün değil. Yetiştirici bir kuzu kestirdiğinde en fazla dört torba yem alabiliyor. Hayvancılık için verilen desteklemeler de yetersiz. Üç yıldır aynı miktarda destek veriliyor.”