Çiftçi ve esnafta Bağ-Kur krizi

Asgari ücretin belirlenmesinin ardından esnaf ve çiftçilerin ödeyeceği sosyal güvenlik primleri de yüzde 50 arttı. Prim artışının çiftçi ve esnafı sosyal güvenlik sisteminden uzaklaştıracağı belirtildi.

Mustafa Çakır

Kendi nam ve hesabına çalışan esnaf ve çiftçilerin sosyal güvenlik işlemleri eski ismiyle Bağ-Kur’lu olanlar şimdi 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası’nın 4/b maddesi kapsamında bulunuyor. Çiftçiler de zorunlu tarım sigortalısı olarak tanımlanıyor. Primler ise asgari ücrete bağlı olarak artıyor. Bu kapsamda 2022 için yüzde 50 artan en düşük esnaf primi aylık 1234 liradan aylık 1726 liraya, çiftçinin ödeyeceği en düşük prim ise 1110 liradan 1668 liraya yükseldi. 

CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, yeni artışı değerlendirerek “Primlerin yüksekliği tarım kesimini sosyal güvenlik sisteminden uzaklaştırmaktadır” dedi. Bakırlıoğlu, bu durumun SGK istatistiklerinde de açıkça görüldüğünü, zorunlu tarım sigortası kapsamında aktif sigortalı olanların sayısının 2009’da 1 milyonun üzerinde iken 2021’de 530 bine düştüğüne dikkat çekti. Bakırlıoğlu, “Emekli, dul ve yetim maaşı alanların sayısı ise 377 binden 735 bine yükselmiştir. Tarım işçilerinde durum daha da vahimdir. 2009’da 178 bin olan tarım işçisi sayısı 2021’de 28 bine düşmüştür. Sosyal güvenlik sistemine yeni giriş neredeyse yok denecek kadar azdır. Çiftçilerin sigorta primlerine esas aylık kazancının 29 değil brüt asgari ücretin 15 günlük kazancı üzerinden alınmalıdır.”