Bankalardan borçları satın alan varlık şirketleri yurttaşın ensesinde
Yurttaş, muhalefetle iktidar arasında “borçları ödemeyin” gerginliği çıkaran varlık şirketlerinden dertli. İddialara göre, “Borcunu yapılandıran ya da kapatanlara da haciz uygulanıyor. Borçlu ve yakınları sık sık aranarak üzerlerinde psikolojik baskı kuruluyor. Fahiş artışla 4’e katlanan borçlar ödenemez duruma geliyor.”
Erdem SevgiCHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, önceki gün yaptığı video paylaşımda, bankaların borçlarını komisyon karşılığı devralıp tahsilat için yurttaşın peşine düşen Varlık Yönetim Şirketleri’ni (VYŞ) gündeme getirdi ve “borçları ödemeyin” çağrısı yaptı.
Kılıçdaroğlu’ndan saatler sonra açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati ise “Dar Gelirliye Destek Paketi” açıkladı. Art arda gelen hamleler sonrası dün Kılıçdaroğlu sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Bakan Nebati’nin paketi panikle açıkladığını, iktidara yakın bir gazetenin gece saatlerinde manşet değiştirdiğini” kaydederken Nebati ise CHP liderini “rol kapmakla” suçladı. Muhalefetle iktidar arasındaki “VYŞ tartışması” sürerken ekonomik kriz ve ağır borç yükü altında ezilen yurttaş, söz konusu şirketlerin “tahsilat baskısından” yakınıyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından yetkilendirilen firmalar olan VYŞ’ler, bankaların tahsil edemediği borçları belirli bir yüzde karşılığında devralıyor. Devrin ardından takibe konu olan alacağın sahibi haline gelen VYŞ’ler, borçlu kişilerle iletişime geçiyor, tahsilat yapmak için anlaşma, yapılandırma, icra takibi gibi işlemler uyguluyor. Sayıları 1 milyona yakın olduğu ifade edilen VYŞ borçluları “tahsilat takibinde mağdur edildiklerini” savunuyor. VYŞ içerikli binlerce yakınmanın yer aldığı çevrimiçi şikâyet platformlarında öne çıkan konu başlıkları şöyle:
- Anlaştık ama haciz geldi: Borcu nedeniyle VYŞ tarafından arandığını, ödemenin yapılandırılması konusunda telefonda anlaşmaya varıldığını belirten yurttaş, bu duruma karşın maaş ya da taşınmazlarına haciz konulduğunu dile getiriyor.
- Ödemeye karşın haciz: Yurttaş, “borcunu ödemesine karşın VYŞ tarafından maaşı ya da taşınmazlarına haciz konulduğu”, “‘borcu yoktur’ yazısı için yaptığı istemin VYŞ tarafından yerine getirilmediği”, “ödeme yapılmasına rağmen ait risk raporlarında borcun görünmeye devam ettiğine” ilişkin şikâyetleri de sıralıyor.
- Psikolojik baskı kuruluyor: Borcu nedeniyle kendisine ulaşan VYŞ görevlilerinin “ağır ifadeler ve tehdit içeren, nezaket kurallarının dışına çıkan söylemlerde bulunduklarını” savunan yurttaş, üzerinde psikolojik baskı kurulduğunu belirtiyor.
- Sürekli aranıyorum: VYŞ’lerin işleyişine ilişkin yayımlanan yönetmelikte, borçluya ulaşıldığı ve konunun aktarıldığı durumlarda beş iş günü geçtikten sonra yapılabileceği belirtilmesine karşın “yurttaşın her gün ve defalarca arandığına” ilişkin çok sayıda şikâyet bulunuyor.
FAHİŞ FAİZ UYGULANIYOR
Yurttaşın platformlarda dile getirdiği iddialarda biri de “bankalardan devralınan borçların çeşitli yöntemlerle VYŞ’ler tarafından fahiş şekilde yükseltilmesi” oluyor. Borçlular, “ana parayı dörde katlayan faiz yükleriyle karşı karşıya kaldıklarını” belirtiyor.
VYŞ’lere ilişkin yönetmelikte Kişisel Verileri Koruma Yasası’na işaret edilerek “tahsilat takibinde borçluların yakınlarıyla iletişime geçilemeyeceği” belirtiliyor. Buna karşın bazı borçlular; “anne, baba, kardeş gibi yakınlarının VYŞ’ler tarafından arandığını, tahsilat için aile bireyleri üzerinde de baskı kurulduğunu” kaydediyor.