Dilde de gericilik: ‘Yönerge’ yerine ‘talimatname’
Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yeni öğretim izlencesinde “eğitim” kelimesi yerine “maarif” sözcüğünü kullanması tepkilere neden olurken, bakanlığın eğitim kamu yönetiminin dilini de gericileştirdiği görüldü. MEB, okullarda yatılılık, yurt ve bursları düzenleyen yönergede değişiklik yaptı. Yönerge kapsamında; “yönerge” sözcüğünü “talimatname”, “sayman” sözcüğünü de “muhasebe yetkilisi” olarak değiştirilmesi dikkat çekti.
Aytunç ÜrkmezMEB’in “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” adıyla onayladığı gerici öğretim izlencesine ilişkin metinlerde Arapça sözcük kullanması tepkilere neden olmuştu. Bakanlığın öğretim izlencesinde “eğitim” sözcüğü yerine Arapça “maarif” sözcüğünü kullanılması, öğretim izlencesinin gerici ve dinci özelliği olarak yorumlanmıştı. Bunun yanı sıra öğretim izlencesinin ortak metninde ise çok fazla dinsel temalı ve ağır Arapça sözcük kullanılmıştı.
TÜRKÇE VURGUSUNA KARŞIN ARAPÇA AĞIRLIKTA
Öğretim izlencesinde “maarif” sözcüğünün kullanılması, yeni eğitim sisteminin gerici ve dinci özelliğini gösterdiği ve bakanlığın bilinçli bir yeğlemesi olduğu belirtilmişti. Bunun yanı sıra öğretim izlencesinin ortak metninde “Türkçe’nin doğru kullanımının öğretiminin” önemli olduğu vurgulanarak, “Türkçenin zenginliği, derinliği, estetiği ve inceliğinden faydalanılarak oluşturulan eğitim programları ile bu programlar doğrultusunda hazırlanan kitaplar, uygulanan etkinlikler; dilin birleştirici ve bütünleştirici bir ana unsur olarak ön plana çıkmasını sağlar. Türkçemizin etkili kullanılmasına yönelik becerilerin kazandırılması tüm derslerin ortak hedefidir” denildi. Öte yandan izlence kapsamında “Yetkin ve erdemli insan” adıyla yeni bir öğrenci tanımı yapılırken, özellikleri arasında “Türkçeye sahip çıkan” vugusu da eklendi. Ancak buna karşın ders metinleri içinde ağırlıklı olarak Arapça sözcüklerin geçmesi dikkat çekti.
GERİCİ KAVRAMLAR HER DERSTE
Ders öğretim izlencelerinin metinlerinde Arapça ve dinsel kavramların ağırlıklı kullanılması eğitimciler tarafından eleştirilmişti. MEB, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin Fen Bilgisi dersiyle eşgüdümlü götürülmesini isterken, bunu “tevhit” (Tanrının birliği) kavramı üzerinden sağlanmasını hedefledi. Bununla birlikte değerler eğitiminin ağırlık kazandığı izlence kapsamında bu eğitimin “fıtrat, mahremiyet, edep, iffet, sünnetullah” gibi gerici kavramlarla açıklanması istendi.
YÖNERGELERE DE YABANCI KÖKENLİ KAVRAMLAR GETİRİLDİ
İzlencede eleştirilere yönelik düzenleme yapılmazken bakanlık tepki çeken bir adım daha attı. Bakanlık dün okullarda yatılılık, yurt ve bursları düzenleyen yönergede değişiklik yaptı. Değişiklik kapsamında; “yönerge” sözcüğünün “talimatname” ifadesiyle değiştirilmesi kararlaştırıldı. Bununla birlikte; “rahatsızlık” yerine Farsça kökenli “hastalık”, “sayman” sözcüğü yerine de Arapça kökenli “muhasebe yetkilisi” sözcüğünün kullanılmasına karar verildi.