NATO genişlemesi, Türkiye'nin ABD'den F-16 savaş uçağı alma sürecini uzatıyor

Türkiye ve ABD, ilişkilerdeki sorunları diplomatik yollarla çözmek için kurduğu Stratejik Mekanizma’nın ikinci bakanlar toplantısını önceki akşam Washington’da gerçekleştirdi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile yaptığı görüşme sonrası gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bakanların ortak basın toplantısı düzenlememesi yerine yazılı ortak basın açıklaması yapması dikkat çekti. Görüşmedeki konu başlıklarından Türkiye’ye yeni F-16 ile modernizasyon kitlerinin satışına ilişkin konuşan Çavuşoğlu, “F-16 konusunda, bunun sadece Türkiye için değil, NATO ve ABD’nin kendisi için de önemli olduğu konusunda hemfikiriz” dedi.

Türkiye’nin F-16 talebi ile İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğinin bağlantılı olmadığını söyleyen Çavuşoğlu, ABD Kongresi’nin “bunları bağlantılı gibi göstermemesi gerektiğini” belirtti. Çavuşoğlu, ayrıca “F-16 müzakerelerinde İsveç’in, Finlandiya’nın üyeliği ya da üyeliği konusunda bir ön şart hiçbir zaman resmi olarak konuşulmadı” ifadelerini kullandı. Bakan, ABD yönetiminin kararlı durması halinde Kongre muhalefetinin aşılabileceğini belirtti. 

EDAM direktörü ve eski diplomat Sinan Ülgen, ve Emekli Korgeneral Nejat Bilgin söz konusu temasları Cumhuriyet’e değerlendirdi. F-16 satışlarının Kongre’deki onay sürecine ilişkin Ülgen, “NATO genişlemesine endekslendiği için şu an hızlı bir ilerleme beklenmiyor. Asıl hamle Türkiye’den bekleniyor ancak ondan sonra Başkan Joe Biden’ın Kongre’de satışların onaylanmasına yönelik baskısı başlayacaktır” yorumunu yaptı. 

EGE DENKLEMİ

Emekli Korgeneral Bilgin ise ABD’nin Yunanistan’a F-35 gönderme hazırlığındayken Türkiye’ye de F-16 satışı olasılığı Ankara’yı Ege’deki denklemin dışında bırakmak istemediğinin bir göstergesi” dedi. Bilgin ayrıca, Türkiye’nin S-400 alımı sonrası F-35 programından çıkartılmasını “ABD’nin haksız yere ceza vermesi” olduğunu ve “bunun en çok genç Türk mühendislerinin çalışmalarını etkilediğini” söyledi. 

"BIDEN DESTEKLİYOR"

İki bakanın görüşmesinin ardından ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da F-16 sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu. Sözcü, ABD Başkanı Joe Biden’ın Türkiye’ye F-16 satışını desteklediğini ve bu konuda Kongre’deki muhataplarıyla çalışmaya devam edeceklerini belirtti. Ayrıca ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake de F-16 satışı ile NATO üyelik süreçlerinin bağlantılı olmadığını söyledi. ABD’li Senatör Bob Menendez’in satışa karşı çıktığını anımsatan Flake, “Kendisinin dile getirdiği ciddi endişeleri var. Ancak bunun İsveç ve Finlandiya ile alakası yok” dedi.

WASHINGTON, ŞAM’LA TEMASLARA KARŞI

Çavuşoğlu, Suriyeli mevkidaşı Faysal Mikdat ile gelecek ay içerisinde düzenlenmesi beklenen temasları öncesinde Blinken ile yaptığı görüşmede Şam politikalarının da masaya yatırıldığını kaydetti. Bakan, ABD tarafının Suriyeli ile ilgili yeni bir çalışma başlatma önerisi yaptığını duyurdu ve ekledi: ‘’Türkiye olarak özellikle Amerika’nın geçmişte verdiği sözleri de gerek Münbiç yol haritası 90 günlüktü uygulanmadı gerekse 2019 mutabakatıyla PKK/YPG unsurlarının 30 kilometre en az güneye çekilmesi konusunda bir ortak açıklamamız olmuştu. Sonuç itibarıyla burada Türkiye olarak endişelerimizi dile getirdiğimiz gibi PKK/YPG’yle olan mücadelemizde kararlılığımızı da söyledik’’ diye konuştu. 

KRİZ ÖNLEYİCİ

Bu duruma ilişkin Ülgen, Stratejik Mekanizma ile Türkiye’nin, ABD idaresine Suriye’ye yönelik politikasının arka planını daha iyi anlatabildiğini ve bunun da Washington ile olası bir krizi önleyebileceğini söyledi. Büyükelçi Flake de Türkiye ile Suriye arasında 11 yıl sonra başlayan angajmana ilişkin “ABD, rejim ile temas kurmaya ve ilişkileri normalleştirmeye karşıdır” ifadelerini kullandı.