ABD, dev savaş paketini onayladı… Ukrayna için artık çok geç

Ekim 2023’ten bu yana çıkmaza giren Ukrayna destek paketi sonunda ABD Temsilciler Meclisi'nde onaylandı. Ancak birçok Ukraynalı, 61 milyar dolarlık dev paket için geç kalındığını düşünüyor. Ukrayna, bu yardımla savaşın gidişatını değiştirebilecek mi?

Sarp Sinan Hacır

Aylar süren tartışmalar sonrası ikna edilen Cumhuriyetçiler, toplamda 95 milyar doları bulan askeri yardım paketini sonunda mecliste onayladı. Bu paketin 60,84 milyar doları Ukrayna’ya, 26,38 milyar doları İsrail’e, 8,12 milyar doları ise Tayvan dahil olmak üzere Asya Pasifik’e gidecek.

ABD, önceki yardım paketlerinde Ukrayna için toplamda 60 milyar dolar harcamıştı. Bu paketle Ukrayna’ya yardım ikiye katlanacak.

“UKRAYNA İÇİN ÇOK GEÇ”

Paket ne kadar büyük olsa da Ekim 2023’ten beri ABD’nin Ukrayna’ya verdiği ilk destek olacak. Bu süre zarfında Avrupa ülkeleri mühimmat ihtiyacını gidermeye çalışsa da sahadaki tüketime yetişmekte zorlandı. Rus ordusu, birçok noktada rahat hareket imkânı buldu. Rus Hava Kuvvetleri, yıpranan hava savunmaları karşısında rahatça hedeflerini vurmaya başladı.

Reuters’ın haberine göre bu gecikme Ukrayna’ya pahalıya patladı. Geçen yılın Ekim ayından itibaren 583 kilometre kare toprak kaybedildi. Dahası Ukrayna, tüm taarruz planlarını rafa kaldırdı ve savunmaya geçti. Ülkenin enerji altyapısı tükenen hava savunma mühimmatları dolayısıyla Rusya’nın füze saldırılarına hedef oldu. Sınırdaki Harkiv kentinde birçok noktada elektrik hizmeti verilemez hale geldi.

İngiliz Spectator dergisine konuşan SİHA üretiminden sorumlu Ukraynalı mühendis Mihail Spivak, ABD’yi sert eleştirdi; “ABD’liler kavga ederken bizim çocuklarımız ölmeye devam etti. Yeni silahların gelecek olması iyi ama bu süre bize Ukraynalıların hayatlarının ABD’lilerin gözündeki değerini gösterdi. Maalesef ki İsraillilerin çok altındaymış.”

Paket dahilinde Ukrayna’ya verilecek desteğin başında sahadaki yıpratma savaşının en değerli teçhizatı olan top mermisi, hava savunma sistemleri için mühimmat ve anti-tank silahları geliyor. Bu, Ukrayna’ya hem materyal hem de psikolojik anlamda rahatlık sağlayacak. CIA direktörü William Burns’e göre bu paket Ukrayna’yı 2024 yılı boyunca ayakta tutacak.

Ancak sonrası hala bir bilinmez. Ukrayna desteğinden rahatsız Cumhuriyetçiler iktidara gelirse Ukrayna için yardım paketlerinin sonu gelebilir. Cumartesi günü geçen 60 milyar dolarlık destek paketine 112 Cumhuriyetçi hayır oyu verirken 101’i evet dedi. Bu da Cumhuriyetçilerin daha güçlü olduğu bir kongrede destek paketlerinin devam etmeyeceği izlenimini doğuruyor.

PAKET ASIL SORUNU ÇÖZMÜYOR

Ukrayna’nın “para” ve “silahla” çözemeyeceği daha büyük bir sorunu var; insan gücü. Savaşın başında yurtdışına kaçan vatandaşlar ve çatışmada verilen kayıplar sonrası orduya gönüllü katılanlar zamanla tükendi. Artık Ukrayna ordusu sahadaki kayıpların yerini doldurmakta zorlanıyor. Neredeyse her gün askere alım subaylarından kaçmaya çalışan Ukraynalıların görüntüleri paylaşılıyor.

3. Taarruz Tugayı (eski adıyla Azov Tugayı) komutanı Binbaşı Maksim Zorin, cephedeki insan gücü sorunu nedeniyle askerlerin rotasyona giremediğini söyledi. Zorin’e göre yorulan ve mental anlamda tükenen askerlerin evlerine yollanıp yerine yenilerinin gelmesi gerekiyor ancak şu anda bu mümkün değil. Zorin, “2014’te iç savaş başladığında birçok asker yorulduğunda evine gidebiliyordu. Birçoğu 3-4 ay sonra kendiliğinden cepheye dönüyordu. Bugün ise savaşma çağındaki erkekler giderse savaşın sonuna kadar dönemeyeceğini düşünüyor.” İfadelerini kullandı. Ukraynalı yetkililer daha fazla asker bulabilmek için ellerinden geleni yapıyor. Geçtiğimiz haftalarda askere alım yaşı 27’den 25’e düşürüldü. Ancak bu demografi, sayısal anlamda Ukrayna’daki en küçük yaş grubu. 2022’de yapılan sayımlara göre 467 bin kadar kişiden oluşan 25-26 yaş grubunun büyük bir kısmı zaten orduda gönüllü olarak savaşıyor. Bu hafta ise yurtdışında yaşayan savaşma çağındaki erkeklerin Ukrayna Konsolosluklarında işlem yapması yasaklanacak.

Tüm bu hamlelerin insan gücü sorununu çözmesi kolay değil ancak ABD’den çıkan yardım paketi Ukrayna’ya bir nefes aldıracaktır. Anlaşılan o ki savaşın sonu hala ufukta görünmüyor.